تسهیلات ویژه برای محکومان آزاد شده

مسئولان این دو نهاد بر سر اشتغال محکومان آزاد شده چنین توافق کرده‌اند که افراد متقاضی به شرط داشتن شرایط لازم به عنوان راننده تاکسی در ناوگان حمل و نقل عمومی مشغول به کار شوند که اگر این‌چنین شود گره زندگی بسیاری از خانواده‌هایی که انگ زندان و سوء‌پیشینه، مانع از اشتغال نان‌آورشان شده است، رفع می‌شود.

به گفته حمیدرضا خرمگاه، رئیس مرکز مراقبت‌های بعد از خروج تهران، متقاضیان این بخش می‌توانند با مراجعه به مرکز و انجام تست‌های روان‌شناسی و گذراندن موفقیت‌آمیز جلسات مشاوره و مصاحبه در صورتی که آزمایش‌های اعتیاد به مواد مخدر آنها نیز منفی باشد، معرفی‌نامه‌ای دریافت کنند که سازمان تاکسیرانی براساس آن مجوز خرید تاکسی یا کمک‌رانندگی برایشان صادر کند.

خرمگاه به جام‌جم می‌گوید، تاکسیرانی تاکنون محدودیتی برای به‌کارگیری متقاضیان معرفی شده، اعلام نکرده و با توجه به گستردگی فعالیت شرکت‌های خصوصی تاکسیرانی به نظر می‌رسد فضا برای فعالیت همه افراد تائیدشده وجود دارد؛ این در حالی است که به گفته او به جز محکومان جرایم بسیار موثر همچون آدم‌ربایی و جرایم امنیتی، محدودیتی نیز در به‌کارگیری محکومان آزاد شده که بعد از گذشت دو سال از آزادی مرتکب جرمی نشده‌اند، وجود ندارد.

تاکسیرانی تهران نیز این روال را تائید می‌کند و به محکومان آزاد شده و جویای کار چراغ سبز نشان می‌دهد. در خبری که ایسنا منتشر کرده، رضا قاضی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران بر تسهیل در صدور پروانه برای زندانیان آزاد شده واجدشرایط تاکید کرده و اذعان می‌کند محکومانی که دوره محکومیت آنها طی شده، می‌توانند با داشتن معرفی‌نامه یا تاکسی بخرند یا پروانه فعالیت راننده کمکی تاکسی دریافت کنند.

خرمگاه، رئیس مرکز مراقبت‌های بعد از خروج می‌گوید، کسانی که بتوانند با آوردن ضامن از وام‌های اشتغال مرکز استفاده کنند، از تاکسیرانی مجوز خرید تاکسی می‌گیرند و آن دسته از افراد که شرایط لازم برای دریافت وام را نداشته باشند، پروانه فعالیت راننده کمکی خواهند گرفت و با تاکسی مالکان کار می‌کنند.

البته سازمان تاکسیرانی در حالی وارد این تفاهم شده و قول آماده کردن بستر اشتغال برای گروهی از محکومان آزاد شده را داده که تاکید رضا قاضی بر لزوم تائید دوباره افراد معرفی شده در حراست تاکسیرانی تا حدودی نگران‌کننده به نظر می‌رسد، چون اگر چه رعایت جوانب احتیاط آن هم در گزینش افرادی که باید امین مردم باشند، ضروری است، اما افراط در آن می‌تواند متقاضیان را دلزده کرده یا به راه‌های دیگری برای کسب درآمد منحرف کند.

محکومان آزاد شده کار می‌خواهند

آمارهای مرکز مراقبت‌های بعد از خروج از زندان تهران از ولع اشتغال در میان محکومان آزاد شده حکایت دارد. خرمگاه می‌گوید 90 درصد از کسانی که در مرکز پذیرش می‌شوند، متقاضی اشتغال یا کاریابی هستند که سال گذشته تعداد افراد پذیرش شده بیش از 1700 نفر بوده است.

این ارقام زیاد است و ضرورت ایجاد اشتغال برای محکومان آزاد شده را نشان می‌دهد؛ کسانی که آبروی خود را از دست رفته می‌بینند و با بی‌اعتمادی جامعه نسبت به خود رو‌به‌رو هستند، اما در عین حال برای تامین معاش خود به کار نیاز دارند.

رحیم مطهرنژاد، مدیرعامل بنیاد تعاون و حرفه‌آموزی زندانیان به جام‌جم می‌گوید، هم‌اکنون نرخ بازگشت مجدد به زندان‌ها در کشور 20 درصد است، یعنی به ازای هر صد نفری که از زندان آزاد می‌شوند، 20 نفر آنها دوباره در چرخه جرم قرار می‌گیرند و بار دیگر به زندان برمی‌گردند.

این در حالی است که بازگشت به زندان در میان زندانیانی که در دوره محکومیت، حرفه‌ای آموخته‌اند و بعد از آزادی زیر پوشش چتر حمایتی اشتغال قرار گرفته‌اند تا ده برابر کمتر است.

در واقع کاهش جرم و کاهش بازگشت به زندان دو دستاورد است که در نهایت به ارتقای سطح امنیت جامعه منجر می‌شود، البته مشروط بر این که نگاه جامعه به زندانی آن هم پس از پایان دوره محکومیت عوض شود و به اشتغال او به عنوان یک نیاز اساسی و انسانی توجه شود؛ یعنی فرهنگسازی‌های مشابه تفاهم اخیر برای به‌کارگیری محکومان آزاد‌ شده با صلاحیت، در ناوگان حمل و نقل عمومی، البته نه فقط در استان تهران که در سراسر کشور و در همه شهرهای بزرگ و کوچک.

مریم خباز / گروه جامعه