از «سیب» بپرسید

دکتر کورش جعفریان ‌ ‌/ متخصص تغذیه

بخشی از مشکل شما باید با مراجعه به متخصص داخلی‌ـ گوارش مورد بررسی قرار گرفته و پس از آن تحت کنترل و درمان توسط متخصص قرار بگیرید؛ اما از منظر علم تغذیه، برخی علت‌ها می‌تواند باعث بروز ریفلاکس یا تشدید آن شود. بارداری یکی از عواملی است که می‌تواند باعث بروز ریفلاکس شود. از عوامل دیگر می‌توان به چاقی، پرخوری، مصرف مواد غذایی اسیدی مانند سرکه، ترشی، انواع مرکبات ترش مانند لیموترش و نارنج، مصرف غذاهای چرب و ادویه‌دار، مصرف غذاهای فرآوری شده مانند انواع گوشت و مرغ زمینه‌ساز بروز ریفلاکس است. استرس و اضطراب هم می‌تواند باعث تشدید ریفلاکس شود. ریفلاکس دائم می‌تواند خطرناک باشد و خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد.

همان طور که اشاره کرده‌اید، ریفلاکس طولانی‌مدت و شدید می‌تواند تاثیر منفی روی حنجره داشته باشد. با توجه به این‌که باردار هستید، مصرف هر داروی گیاهی یا قرص‌های تهیه شده از عصاره گیاهان خوراکی مانند شیرین‌بیان که به آن اشاره کرده‌اید، ممنوع است، مگر این‌که متخصص تغذیه به شما توصیه کرده باشد. عصاره شیرین‌بیان برای کاهش ریفلاکس مفید است‌؛ اما نباید آن را به مدت طولانی مصرف کرد، چون با مصرف طولانی‌مدت آن، خطر کاهش «پتاسیم» دور از انتظار نیست. اما تاکید می‌کنم با توجه به این که باردار هستید، هیچ داروی «شیمیایی» یا «گیاهی» را بدون تجویز متخصص تغذیه یا زنان که تحت نظرشان هستید، مصرف نکنید.

برای کاهش ریفلاکس به این نکته‌ها دقت کنید.

• افزایش وزن یکی از تغییرات طبیعی دوران بارداری است. اما در هر ماه میزان مشخصی باید به وزن مادر اضافه شود. بنابراین این نکته را بررسی کنید که از نظر وزنی در چه شرایطی قرار دارید. اضافه وزن یکی از علت‌های بروز ریفلاکس است.

• از خوردن غذاهای تند، ادویه‌دار و محرک پرهیز کنید.

• مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای، قهوه و خوردن خوراکی‌هایی مانند شکلات، پیاز و سیر ممنوع است.

• از نوشیدن مایعات زیاد همراه با غذا بپرهیزید. نوشابه‌های گازدار از هر نوعی که باشد می‌تواند زمینه‌ساز بروز ریفلاکس باشد.

• غذاهایی مانند سوسیس و کالباس و انواع کنسروها به‌دلیل افزودنی و نگه‌دارنده‌ای که دارد، زمینه تشدید نشانه‌های ریفلاکس است.

• خوراکی‌های دودی و نمک‌سود مانند ماهی دودی و ماهی شور به‌دلیل نمک و دودی که به آنها داده شده است، زمینه‌ساز بروز ریفلاکس و دیگر بیماری‌ها مانند سرطان‌های دستگاه گوارش است.

دکتر ایرج خسرونیا ‌ / متخصص داخلی ـ گوارش

اصلی‌ترین مساله شما بارداری است. به این معنی که بارداری، خود باعث ایجاد مشکلاتی برای معده می‌شود. به همین دلیل مادران باردار باید رژیم غذایی‌شان ویژه باشد‌، اما با توجه به توضیحی که درباره شرایطتان گفتید، به نظر می‌رسد اسفنگتر معده شما یعنی «اسفنگتر پیلور» دچار مشکل شده است. به این ترتیب که این اسفنگتر «نارسا» و به مشکل ریفلاکس دچار شده است. به همین دلیل توصیه می‌کنم رژیم غذایی مناسب داشته باشید.

از خوردن غذاهای چرب، اسیدی مانند ترشی‌ها و غذاهای شور خودداری کنید. حتما برای دریافت برنامه‌غذایی مناسب به متخصص تغذیه مراجعه کرده و رژیم غذایی مناسب دریافت کنید.

تا زمان وضع حمل و بعد از آن تا موقعی که شرایطتان بهبود پیدا کند، این نکته‌ها را رعایت کنید:

• بعد از خو‌ردن غذا خم نشوید.

• فاصله بین خوردن غذا تا خوابیدن را افزایش دهید. این زمان حداقل نیم ساعت باید در نظر گرفته شود.

• از خوردن غذاهای پرحجم مانند آش و سوپ خودداری کنید. به‌طورکلی بهتر است موادغذایی فیبردار را به شکلی که کمتر باعث نفخ می‌شود مصرف کنید.

• موقع خوابیدن کمی ‌بالش‌تان را بالا قرار دهید تا حالت ریفلاکس ایجاد نشود.

• با شکم پر نخوابید. به این ترتیب که اگر احساس می‌کنید زیاد غذا خورده‌اید، کمی ‌راه رفته یا به کاری سرگرم شوید تا کمی‌ غذا هضم شود.

• تعداد دفعات خوردن غذا را افزایش دهید و هر بار در حجم کم غذا بخورید.

• اگر با وجود رعایت همه این نکات، مشکل برطرف نشد، حتما به متخصص گوارش مراجعه کنید.

• اگر متخصص برای شما مصرف دارویی را تجویز کرد، دارو را مصرف کنید؛ چرا که پزشک به این نکته توجه دارد که شما باردار هستید و با توجه به شرایط شما برایتان دارو تجویز می‌کند.

مهتاب خسروشاهی