دوست‌داشتنی مثل پرواز در ‌آسمان

شما در طول سال‌های فعالیت‌تان پیشتر در حوزه نویسندگی، صداپیشگی و کارگردانی آثار کودک فعالیت داشتید و تنها در فیلم سینمایی «پناهنده» ساخته زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور و یک اپیزود از سریال تلویزیونی «خودرو تهران 11» بازی کرده‌اید. چطور شد بعد از این همه سال علاقه‌مند شدید در سریال آب پریا بازی کنید؟ آیا فضای خاص این مجموعه شما را برای بازی ترغیب کرد یا دلیل خاصی داشتید؟

مسلما بازی در سریال تلویزیونی آب پریا برایم ویژگی‌های زیادی داشت. مرضیه برومند با وجود سختگیری‌هایی که در کار دارد، من را انتخاب کرد. از این مساله هم خوشحال بودم و هم نگران. خوشحالی‌ام به این دلیل بود که می‌توانستم در یکی از آثار برومند بازی کنم. او کارگردان توانمندی است و همیشه از ساخت هر اثر به دنبال نتایج مفیدی است. کارهای او معمولا با استقبال مخاطبان هم رو‌به‌رو می‌شودو نگرانی‌ام این بود که تاکنون در یک مجموعه تلویزیونی طولانی بازی نکرده بودم.

البته قبل از این سریال، تجربه کار‌کردن با مرضیه برومند را داشتم، بنابراین حضور او برایم دلگرم کننده بود و می‌دانستم سختگیری و وسواس او در کار باعث می‌شود تا بتوانم به خوبی از عهده نقش بربیایم.

علاوه بر آن فیلمنامه سریال آب پریا انسجام لازم را برای ساخت یک اثر خوب داشت و نویسندگان آن را می‌شناختم. آنها هم دقت زیادی در کارشان دارند و برایشان اهمیت دارد متنی که می‌نویسند ضمن داشتن جذابیت، هدفمند هم باشد. نویسندگان سریال آب پریا دست روی یک موضوع خاص و جذاب گذاشتند. من هم تلاش کردم تمرکز و انرژی‌ام را صرف این کار کنم تا به بهترین شکل نقش را در بیاورم.

بازی در آثار مرضیه برومند مثل دانشگاه می‌ماند. کارگردان، آیینه بازیگر است و برومند در هدایت بازیگران تبحر دارد. به همین دلیل من برای بازی در سریال آب پریا خودم را در اختیار کارگردان قرار دادم.

فعالیت در هر اثر هنری تجربه‌های خودش را به همراه دارد. با توجه به این‌که گفتید خودتان را برای بازی در سریال آب پریا در اختیار کارگردان قرار دادید، از این تجربه راضی هستید؟

بله، بازی در این سریال برایم تجربه ارزشمندی است. تجربه‌ام در بازی نسبت به بازیگران حرفه‌ای این سریال کمتر بود، اما همه تلاش کردیم آن‌طور که کارگردان از ما می‌خواهد، بازی کنیم.

برومند هم با توجه به شناختی که نسبت به من داشت برای ایفای نقش آب پریا انتخابم کرد. همیشه از کار‌کردن با مرضیه برومند لذت می‌برم. تمام آثاری که برومند ساخته- چه عروسکی و چه سریال تلویزیونی- همیشه ماندگار شده و این مساله نشان‌دهنده قوت آثار ایشان است. برومند، کارگردان بسیار با دانشی است و کار برایش اهمیت زیادی دارد و بی‌دلیل کاری را نمی‌سازد.

شهرت دنیای بازیگری برای همه جذابیت دارد. چطور در طول این سال‌ها که در آثار مختلف حضور داشتید، علاقه‌تان نسبت به بازیگری کم بود و تمرکزتان را بیشتر در بخش‌های نویسندگی، کارگردانی و صداپیشگی گذاشتید؟

ورودم به دنیای هنر با بازیگری در تئاتر آغاز شد. بنابراین از همان ابتدا با این حرفه آشنا بوده و نسبت به آن بیگانه نبودم. زمانی که برومند، من را برای صداپیشگی نقش مادربزرگ در مجموعه عروسکی «خونه مادربزرگه» انتخاب کرد، حس خیلی خوبی داشتم. بعد از مدتی کار کردن، احساس کردم با صداپیشگی، نویسندگی و کارگردانی برای کودکان بیشتر راضی می‌شوم. بنابراین توانم را در این بخش‌ها گذاشتم.

از سوی دیگر علاقه‌مند نبودم ​ به واسطه بازیگری خودم را مطرح کنم و در مجموع دنبال شهرت از این راه نبودم، بلکه بیشتر دوست داشتم کاری که انجام می‌دهم مورد توجه بچه‌ها قرار بگیرد و از دیدن آن لذت ببرند.

به مرور زمان هم که سنم بالاتر رفت، احساس کردم بعد از گذشت این همه سال اگر قرار است بازیگر هم باشم، باید نقش‌هایی را بپذیرم که خاص‌‌ باشد. به همین دلیل هیچ وقت برای ورود به دنیای بازیگری حریص نبودم و ترجیح می‌دادم نقشی را انتخاب کنم که حرفی برای گفتن داشته باشد تا از چالش‌های آن لذت ببرم.

سریال تلویزیونی آب پریا با بهره‌بردن از دنیای فانتزی تلاش کرده به افسانه‌های قدیمی بپردازد. به نظرتان جای تولید چنین سریال‌هایی چقدر در تلویزیون خالی است و تا چه میزان برای بینندگان جذابیت دارد؟

مسلما جای چنین کاری در تلویزیون خیلی خالی بود. مرضیه برومند تلاش کرد یک اثر متفاوت را کارگردانی کند. به همین دلیل برای فیلمنامه این سریال هم خیلی زحمت کشیده شد. مسلما بازی در این سریال برای من جذاب بود، چون تاکنون ندیده بودم کسی چنین نماهایی بگیرد. صحنه‌های این مجموعه همچون یک شعر خوش‌وزن است که مردم را جذب خود می‌کند.

متاسفانه افسانه‌های قدیمی به فراموشی سپرده شده‌ است. در حالی که ما در این افسانه‌ها شخصیت‌های خوب و بد از جمله‌ پری و دیو داشتیم اما این روزها شخصیت‌های کارتونی غربی جایگزین شخصیت‌های افسانه‌ای خودمان شده است. بچه‌ها شخصیت‌هایی مثل اسپایدرمن را می‌شناسند و جای تاسف دارد که نسبت به شخصیت‌های افسانه‌ای خودمان بیگانه هستند.

در این زمینه ما پدر و مادرها هم کوتاهی کردیم و غفلت ما باعث شده اسطوره‌ها و افسانه‌ها فراموش شوند. البته برخی مواقع افسانه‌های قدیمی در قالب انیمیشن ساخته شده است، ولی در قالب یک اثر فانتزی مثل سریال تلویزیونی آب پریا کار نشده بود.

این در حالی است که ما می‌توانیم با ساخت چنین آثاری شخصیت‌های افسانه‌ای را به شکل جذاب و دیدنی برای بچه‌ها معرفی کنیم تا آنها به سمت شخصیت‌های فرنگی گرایش پیدا نکنند.

پس معتقدید با استفاده از این روش می‌توان ادبیات غنی ایرانی را بار دیگر زنده کرد؟

بله، اما باید از فناوری‌‌‌های جدید استفاده کنیم. باید با بهره بردن از جذابیت‌های بصری و در قالب تصاویر دیدنی، افسانه‌ها را برای بچه‌ها بازگو و تخیل‌شان را تقویت کنیم. کافی است بخواهیم تا بتوانیم با موفقیت این کار را انجام بدهیم. ما برای تبلیغات خوراکی‌های مختلف از فناوری‌های جدید استفاده می‌کنیم و چه بهتر که از این فناوری برای ساخت آثار آموزشی و جذاب بهره ببریم.

شما در سریال تلویزیونی آب پریا نقش برف‌پری را بازی می‌کنید که با سن واقعی‌تان خیلی فاصله دارد. برایتان سخت نبود نقشی را که خیلی بزرگ‌تر از سن‌تان است، بازی کنید هرچند از سوی دیگر بیان شیرین‌تان باعث شد​ مخاطبان با این نقش بیشتر ارتباط برقرار کنند.

هر کاری سختی‌های خودش را دارد، اما زمانی که با یک کارگردان و یک گروه حرفه‌ای کار کنیم، مسلما دشواری‌های کار شیرین و لذتبخش می‌شود و این اتفاق هم در سریال تلویزیونی آب پریا افتاد. مرضیه برومند قبل از هر صحنه‌ای درباره آن با ما صحبت می‌کرد تا با ذهنی آماده آن صحنه را بازی کنیم. برای نقش‌مان کاملا توجیه شده بودیم و این‌طور نبود که بخواهیم هر کاری را انجام بدهیم. بازی بازیگران این سریال با هدایت ایشان بود.

در مجموع، همه موارد از جمله سن شخصیت‌ها و نوع بیان در فیلمنامه مشخص شده بود. نویسندگان تلاش کرده بودند دیالوگ‌ها را خیلی روان بنویسند تا وقتی بیننده شاهد بازی و دیالوگ‌های بازیگران است براحتی آن را قبول کرده و با شخصیت‌ها همذات‌پنداری کند.

زمانی بیننده می‌تواند با نقش ارتباط برقرار کند که شما به عنوان بازیگر توانسته باشید اهداف نویسنده و کارگردان را اجرایی کنید که این اتفاق هم در این سریال افتاده است. چقدر برای درآوردن شخصیت برف‌پری تلاش کردید؟

تلاش کردم شخصیت برف‌پری را همان‌طور که در متن نوشته شده و کارگردان از من می‌خواهد در بیاورم. بنابراین قبل از هر صحنه همراه با کارگردان خیلی تمرین می‌کردیم. مرضیه برومند در تمام صحنه‌ها همراه ما بود. یکی از ویژگی‌های برف‌پری این بود که می‌خواست بخوابد، اما خوابش نمی‌برد و زمانی که به زمین​‌آمد، پیرتر ‌شد. در مجموع سعی کردم همه ابعاد شخصیت برف‌پری را همراه با کارگردان تحلیل کرده و بعد آن را اجرا کنم.

با توجه به این‌که شما خودتان سال‌ها تجربه کارگردانی دارید، حتما برای بازی در سریال آب پریا هم نظرهایی داشتید. در این موارد تعامل مرضیه برومند چگونه بود؟

برومند کارگردانی است که به نظر دیگران احترام می‌گذارد و زمانی که بازیگر نظری درباره نقش خود دارد از او می‌خواهد با دیالوگ‌هایش بازی کند تا اگر مناسب است، استفاده شود. علاوه بر آن من سال‌هاست او را می‌شناسم و کاملا با اخلاقش آشنایی دارم. او در تمام طول کار همراه عوامل است و در سختی‌ها آنها را همراهی می‌کند.

او در همه موقعیت‌ها همراه بازیگران است، حتی برای نقش‌های کوتاه و این‌طور نیست که کار را به دستیارش بسپارد، حتی از کوچک‌ترین صحنه‌ها هم نمی‌گذرد.

این روزها واژه‌ای به نام بازیگردان ابداع شده و کارگردانان هدایت برخی صحنه‌ها را به بازیگردان یا دستیارانشان می‌سپارند. در حالی که من نمی‌دانم چگونه کارگردان می‌تواند بخشی از کار را رها کند و به دستیارانش واگذار کند. این در حالی است که مرضیه برومند حتی برای کوچک‌ترین نقش مثل راننده تاکسی هم خودش با او کار می‌کرد. وقتی کارگردان خودش در تمام صحنه‌ها حضور داشته باشد، کار حس و حال بهتری پیدا می‌کند و تصنعی به نظر نمی‌رسد.

بخش‌هایی از قصه سریال آب پریا در آسمان می‌گذرد. بازی‌کردن در این صحنه‌ها که دکورهای خاصی هم داشت، چگونه بود؟

حس و حال خوبی داشت. از این‌که توانسته بودم در یک اثر متفاوت و آن هم در یک دکور متفاوت و جذاب بازی کنم، دلم می‌خواست زودتر این سریال تدوین و پخش شود تا ببینم این صحنه‌ها چگونه درآمده است. به یاد دارم در یکی از صحنه‌ها باید لحاف و کرسی وجود می‌داشت. خانم برومند براحتی از این صحنه نگذشت. تا این‌که طراح صحنه یک لحاف و کرسی قدیمی پیدا کرد که مورد رضایت او قرار گرفت. مسلما دیدن همه این صحنه‌ها برای هر کسی جذاب است. گرچه وسایل صحنه به عنوان سمبل استفاده می‌شد، اما زمانی این وسایل در زندگی ما وجود داشته‌اند. ما در یک سوله بزرگ کار می‌کردیم. گرچه کار سختی‌های خودش را داشت اما جذاب بود. بویژه در صحنه‌ای که در ارابه صبا می‌نشستیم برایم جالب بود. گرچه تصویربرداری این سریال یک سال‌و‌نیم طول کشید، اما خسته نشدیم؛ چرا که بازی در هر صحنه از این سریال جذابیت‌های خودش را داشت.

آیا باز هم علاقه‌مند به بازی‌ در آثار تلویزیونی هستید؟

نه، همان‌طور که اشاره کردم من صداپیشگی را بیشتر دوست دارم و برای شهرت به دنبال بازیگری نیستم. فقط امیدوارم توانسته باشم نظر مخاطبان را برای بازی در سریال آب پریا جلب کرده باشم.

فاطمه عودباشی ‌‌‌/ ‌‌‌گروه رادیو و تلویزیون