دنیای انیمیشن‌ در قاب تصویر

ضرورت راه‌اندازی شبکه چه بود؟

جمعیت کودک و خردسال در کشور بیش از 20 میلیون است و توجه به نیاز این گروه اهمیت زیادی دارد. این قشر،‌ آینده‌ساز کشور است و در آینده و برنامه‌های کشور تاثیر ویژه‌ای دارند. به همین دلیل، ایجاد شبکه‌ای مستقل برای این گروه ضروری است. این ضرورت ایجاب می‌کند شبکه‌های مستقلی برای گروه‌های کودک، خردسال و نوجوان در آینده ایجاد شود. البته کار کودک و نوجوان مختص انیمیشن نیست و می‌توان در فرم‌ها و قالب‌های دیگر نیز این کار دنبال شود، چه‌بسا ایجاد شبکه‌های مختلف نیز ضروری است، اما اهمیت این قشر نیز آنقدر زیاد بود که سازمان را مجاب کرد برای پرکردن بهینه اوقات فراغت این گروه، شبکه‌ای راه‌اندازی شود. شبکه پویا یکی از حلقه‌های تربیتی کشور است.

اولویت برنامه‌های این شبکه چیست؟

به‌ طور کلی در شبکه پویا اولویت آموزشی، پرکردن بهینه اوقات فراغت مخاطبان، تولید و پخش پویانمایی که به تربیت دینی فرزندان کمک کند، است. همه ما موظف به بسط معارف قرآن و اهل بیت(ع) هستیم. در قرآن کریم صدها قصه داریم که نقطه آغاز کار انیمیشن نیز می‌تواند همین داستان‌ها باشد. همین‌طور قرآن در قالب امثال مطالب فراوانی را مورد توجه قرار داده که هر کدام سوژه تولید یک اثر است.

از لحاظ موضوعی، فرهنگ بسیار غنی‌ای داریم. تولید آثاری که این فرهنگ را به فرزندان منتقل کند در دستور کار مرکز صباست و شبکه پویا هم وظیفه انتقال و پخش را به عهده دارد.

هدف از راه‌اندازی شبکه‌ پویا چه بوده‌ است؟

سازمان به اقتضای فعالیت رسانه‌ای گسترده‌ای که دارد همواره به دنبال این است که نیاز رسانه‌ای مخاطبان را پاسخ دهد و با ایجاد شبکه‌های مختلف، سبد رسانه‌ای خود را کامل و شبکه‌های مورد نیاز اقشار مختلف را سازماندهی کند. لزوم ایجاد یک شبکه مستقل پویانمایی نیز بعد از مطالعات گسترده در سازمان و مجموعه صبا و بررسی نیاز مخاطبان مشخص شد. بعد از این نتیجه‌گیری با دستور رئیس سازمان مقرر شد، این شبکه در روزهای ابتدایی تابستان راه‌اندازی شود. راه‌اندازی این شبکه از زمان ابلاغ دستور رئیس سازمان تا افتتاح آزمایشی کمتر از یک هفته زمان برد و همکاران در بخش فنی، استودیو، فرستنده و پخش با حرکتی جهادی این شبکه را راه‌اندازی کردند. رژی در کمتر از دو روز آماده، برنامه‌ها نوشته و کنداکتور تنظیم شد. پخش آزمایشی شبکه از دوازدهم تیر با روزی چهار ساعت فعالیت
آغاز شد و روز سیزدهم با پنج ساعت و بعد از 16 روز، در بیست و نهم تیر با حضور رئیس‌جمهور افتتاح رسمی شد. این شبکه اکنون هشت ساعت پخش و هفت ساعت تکرار دارد.

کنداکتور پخش برنامه‌ها در این شبکه چگونه است؟

این شبکه از ساعت 6 و 30 دقیقه صبح تا 7 و 10 دقیقه ویژه برنامه‌هایی برای بچه‌ مدرسه‌ای​ها دارد، پس از آن تکرار برنامه‌ها روز قبل از ساعت 8 تا 15 است و ساعت پخش اصلی هر روز 15 تا 23 در کنداکتور است.

پیش از پویا، شبکه دو به‌عنوان شبکه کودک معرفی شده بود. به این ترتیب آیا تداخل و موازی کاری میان این دو شبکه وجود نخواهد داشت؟

شبکه پویا بیشتر از شبکه دو به کودکان می‌پردازد، در حالی که شبکه دو ماهیت خانواده و کودک دارد. درباره کودک باید گفت همچنان نیازمند اختصاص شبکه به این گروه سنی هستیم. سیما در توسعه بلندمدت خود ایجاد شبکه کودک را در دستور کار دارد و شبکه پویا نیز مختص پویانمایی خواهد بود و از فرم انیمیشن خارج نمی‌شود.

میزان دسترسی بچه‌ها به این شبکه چگونه است؟

شبکه پویا، دیجیتال است و از طریق دستگاه‌های گیرنده دیجیتال در تمام نقاط تهران دریافت می‌شود.

چرا در این شبکه فقط به انیمیشن پرداخته شده است؟

انیمیشن، هنر و صنعتی رو به رشد و اثرگذار در عرصه انتقال پیام است. فعالان این حوزه همیشه برای پخش آثار انیمیشن دغدغه داشتند که با ایجاد شبکه مستقل، این دغدغه تا حدودی رفع شد و ایجاد این شبکه می‌تواند به رشد صنعت انیمیشن کمک بسزایی کند. تولیدکنندگان داخلی، آثار خود را کنار آثار خارجی به نمایش می‌گذارند و در قیاس با آن آثار، نقاط قوت را تقویت و نقاط ضعف را برطرف می‌کنند.

همه برنامه‌های پویا تامینی است. آیا تولید هم خواهید داشت؟

شبکه‌های جدید اساسا تامینی هستند. چند مرکز تولیدی در سازمان است که وظیفه تامین منابع شبکه‌های دیجیتال را دارد. وظیفه تولید انیمیشن به عهده مرکز صباست. با این سیاست، شبکه می‌تواند فارغ از تولید به سمت پخش حرکت کند و خود را درگیر تولید و تامین نکند. سفارش تولید بدهد و از تولیدات مرکز صبا و دیگر مراکز استفاده کند. در نهایت شبکه پویا مانند شبکه‌های جدید تامین را در دستور کار خود قرار داده است و فارغ از تولید شبکه‌ای، از تولیدات داخلی و خارجی که با فرهنگ ما منطبق هستند، استفاده می‌کند.

مرکز صبا تا چند درصد انیمیشن‌های این شبکه را تامین می‌کند؟

بهتر است بگوییم چند درصد از پخش شبکه پویا تولید داخلی است؟ 50 درصد برنامه‌هایی که از این شبکه پخش می‌شود داخلی است و 50 درصد تامینی و خارجی. البته این میزان در ایام خاص و در مناسبت‌ها تغییر می‌کند.اکنون انیمیشن در کشور ما در تولیدات صداوسیما خلاصه می‌شود. سینمای انیمیشن نداریم و اغلب تولیداتی که در بخش خصوصی انجام می‌شود به سفارش صداوسیماست. بخش عمده‌ای از این انیمیشن‌ها در مرکز صبا و بخشی در مراکز استان‌ها تولید می‌شود. ما هیچ شرکت تولید انیمیشن سراغ نداریم که برای صبا کار نکند. از سوی دیگر در تلویزیون، تامین هم (مثل تولید) یک نیاز همیشگی است و هیچ مقطعی وجود ندارد که از تامین بی‌نیاز باشیم. ما سالی 360 ساعت انیمیشن در صبا تولید می‌کنیم و جزو کشورهای تولیدکننده انبوه در حوزه انیمیشن هستیم. با این حال از آثار جذاب خارجی که قابل استفاده باشد نیز خریداری خواهیم کرد.

در افق بلندمدت برنامه‌ها در نظر داریم بیشتر برنامه‌هایی که پخش می‌شود از تولیدات داخل باشد، چون تولیدات داخلی از فرهنگ ما برخاسته است. این مهم نیازمند آن است که مراکز استان‌ها و مرکز صبا تولیدات هدفمندی براساس فرهنگ و متناسب با کودک ایرانی داشته باشند تا از تولیدات خارجی بی‌نیاز شویم.

چقدر از انیمیشن‌ها و برنامه‌های پویا تکراری است؟

تکرار در انیمیشن در همه جای دنیا بسیار دیده می‌شود. این سبک برنامه‌سازی به دلیل زمانبر و هزینه‌بر بودن برای یک‌بار پخش ساخته نمی‌شود. از سوی دیگر، ما جابه‌جایی نسل داریم. خردسال ما دو سال دیگر کودک است و کودک چند سال بعد نوجوان، در نتیجه برنامه‌های تولید شده هیچ‌گاه از چرخه خارج نمی‌شوند.اکنون انیمیشن‌های دهه‌های پیش پخش می‌شود و بچه‌ها علاقه ویژه‌ای به این برنامه‌ها دارند. البته این شبکه نیز مانند هر شبکه دیگری، پخش انیمیشن‌های جدید را در دستورکار خود دارد.

چه فرمت‌های برنامه‌ای در کنداکتور این شبکه لحاظ شده است؟

سینمایی، تله‌فیلم، برنامه کوتاه، مجموعه و سریال در سنین مختلف، خردسال، کودک و نوجوان در نظر گرفته شده است. البته همه این برنامه‌ها در کنداکتور هویت زمانی دارند.

شبکه انیمیشن فارسی که در ماهواره فعالیتش را آغاز کرده است، آیا برای پویا رقیب محسوب می‌شود؟

ما نگران این شبکه نیستیم. خانواده‌های ایرانی علاقه‌مندند فرزندانشان انیمیشن پاک تماشا کنند و ما تولیدات فراوانی برای پخش خواهیم داشت. ما منابع غنی از آرشیو انیمیشن داریم و استقبال از این شبکه نشان می‌دهد، مردم ما خیلی علاقه‌مند شبکه‌های خارجی نیستند و ما نیز نگران رقبا نیستیم. کار رسانه‌ای انجام دادن، کار گرانی محسوب می‌شود و این‌که در یک کشور چنین سرمایه‌گذاری هنگفتی انجام می‌شود، مشخص می‌کند اهداف دیگری پشت این قضیه هست و مردم ما نیز متوجه این موضوع هستند. تولیدات فرهنگی برای اقشاری که شاکله ذهنی آنها از طریق رسانه شکل می‌گیرد، بسیار اثرگذار است و حسن انیمیشن‌های داخلی در این است که با فرهنگ خودمان تولید می‌شود.

شیرین بهاری