سینمای اروپای شرقی چشم انتظار کمک

این در حالی است که وضعیت کمک مالی دولت به صنعت سینمای بومی در این کشورها یکسان نیست و در شرایطی که برخی از دولت‌های منطقه همکاری خوب و نزدیکی با هنرمندان داخلی دارند، برخی از دولت‌ها علاقه‌ای به کمک برای تولید محصولات ملی و بومی ندارند. این در حالی است که هنرمندان و صنعت سینمای ملی کشورهای اروپای شرقی برای ادامه حیات خود چشم به سرمایه‌های خارجی دوخته‌اند و تلاش دارند تا با تولید محصولات مشترک رونق تازه‌ای به سینمای بومی خود بدهند. در همین حال، هنرمندان بومی در این کشورها امیدوارند لوکیشن‌های متنوع و چشم‌نواز آنها عاملی برای حضور فیلمسازان و تهیه‌کنندگان خارجی در سرزمین‌هایشان باشد. چنین حضوری می‌تواند باعث بهتر شدن وضعیت کار فیلمسازی هنرمندان داخلی در کشورهایشان بشود. وضعیت و شرایط فیلمسازی در کشورهای مختلف اروپای شرقی شبیه هم نیست و در حالی که در تعدادی از این کشورها در طول سال چندین فیلم سینمایی تولید و روانه پرده سینماها می‌شود، در تعدادی از آنها حتی یک شرایط مقبول برای تولید حداقل همین چند فیلم هم وجود ندارد. به همین دلیل، واکنش فیلمسازان کشورهای اروپای شرقی نسبت به وضعیت و شرایط فیلمسازی نیز یکسان نیست و تفاوت‌های عمده‌ای در رابطه با نوع واکنش‌های آنان به چشم می‌خورد.

از کشور لهستان (که در بین کشورهای اروپای شرقی لقب مهم‌ترین و معتبرترین کشور سازنده فیلم را دارد و محصولات روشنفکرانه آن شهرت بین‌المللی دارند)‌ خبر می‌رسد که انستیتوی دولتی فیلم لهستان یک بودجه 30 میلیون دلاری را به تولید محصولات سینمایی اختصاص داده است. این همان رقمی است که دولت لهستان در طول چند سال اخیر در اختیار صنعت سینمای کشور خود گذاشته و با وجود مشکلات متعدد اقتصادی، میزان این رقم کاهش نیافته است. هنرمندان سینمای لهستان هم که متوجه شرایط وخیم اقتصادی کشور (و همچنین بین‌المللی)‌ هستند به این رقم اکتفا کرده و هیچ وقت خواهان افزایش آن توسط دولت و مسوولان انستیتو نشده‌اند. به گفته منتقدان و تحلیلگران اقتصادی سینما به کمک این 30 میلیون دلار می‌توان بین 7?تا 13 فیلم سینمایی در لهستان تولید کرد. این در حالی است که در کشوری مثل آمریکا با این رقم می‌توان فقط یکی و نصفی فیلم را جلوی دوربین برد! البته حساب فیلم‌های تاریخی که معمولا هزینه‌های بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند را باید از این معادله کنار گذاشت. صنعت سینمای لهستان که سابقه‌ای طولانی در تولید فیلم‌های تاریخی دارد، به دلیل کمبود و نبود سرمایه در طول چند دهه اخیر تولید فیلم‌های تاریخی را به دست فراموشی سپرده است. آن دسته از فیلم‌های تاریخی محدودی هم که در این کشور تولید شده‌اند (مثل «مقاومت» با بازی دانیل کریگ بازیگر نقش جیمز باند)‌ معمولا محصولاتی خارجی یا مشترک بوده‌اند که بخش اصلی و مهم هزینه‌های تولید آن را سرمایه‌گذاران خارجی فراهم کرده‌اند.

جمهوری چک هم اعلام کرده که امسال قصد دارد کمک‌های مالی بیشتری به صنعت سینمای خود کند. این کمک‌ها تا حدود 20 درصد افزایش خواهد یافت و این در حالی است که رقم کلی کمک‌های مالی دولت به هنرمندان کشور به صورت دقیق مشخص نیست و دولتمردان از اعلام این رقم طفره می‌روند. به نوشته رسانه‌های داخلی افزایش کمک‌های مالی دولتی به محصولات بومی، به دلیل افزایش تولیدات بین‌المللی در داخل کشور چک در سال گذشته میلادی است. حضور هنرمندان و سرمایه‌گذاران خارجی در جمهوری چک باعث افزایش خوب درآمد ارزی دولت شد و دولت هم قصد دارد بخشی از این درآمد خوب ارزی را به صنعت سینمای بومی اختصاص دهد. در بین کشورهای اروپای شرقی، جمهوری چک تنها سرزمین در این محدوده است که قابلیت بالایی برای جذب محصولات بین‌المللی به لوکیشن‌های خود دارد. لوکیشن‌های متنوع و رنگارنگ این کشور (که حال و هوایی مدرن و کلاسیک را به طور همزمان با یکدیگر دارند)‌ هر سال تعداد زیادی از تولیدات بین‌المللی را جذب خود می‌کند. «ماموریت غیرممکن 4» با بازی تام‌کروز تازه‌ترین فیلمی است که بخشی از صحنه‌‌های آن در جمهوری چک فیلمبرداری می‌شود.

جمهوری صربستان هم پس از پایان جنگ با 2?همسایه خود و استقرار یک حکومت دمکراتیک و ضدنژادپرست در آن، به صورت لوکیشن مطلوب محصولات بین‌المللی درآمده است. مسوولان این جمهوری تبلیغات وسیعی را برای معرفی لوکیشن‌های خود به هنرمندان خارجی آغاز کرده‌اند و امیدوارند به کمک حضور تولیدات بین‌المللی در داخل کشور، بتوانند صنعت سینمای ملی رنجور خود را سر و سامان دهند. به همین دلیل است که تولید درام تاریخی قرون وسطایی «کوریو لانوس» به کارگردانی رالف فاینس انگلیسی در این کشور برای دولتمردان و هنرمندان آن اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. فاینس اولین ساخته سینمایی خود در مقام کارگردان را مدتی قبل در جمهوری صربستان فیلمبرداری کرد. او برای ساخت این فیلم از کمک فراوان هنرمندان و تکنیسین‌های سینمای صربستان بهره گرفت و بازار کاری خوبی برای آنها فراهم کرد. فاینس که نقش اول «کوریو لانوس» را نیز بازی کرده آن را براساس قصه یکی از نمایشنامه‌های ویلیام شکسپیر کارگردانی کرده است. مسوولان جمهوری صربستان چشم‌ انتظار اکران عمومی بین‌المللی این فیلم هستند تا عموم مردم و هنرمندان بین‌المللی لوکیشن‌های چشم‌نواز و متنوع این کشور را (که تا به حال در هیچ فیلم سینمایی دیگری دیده نشده است)‌ ببینند و احتمالا این لوکیشن‌ها را به عنوان محل فیلمبرداری محصولات سینمایی خود انتخاب کنند.