مدیریت ورزش تحفه نیست که به دیگران هدیه شود

بحثی را که در اینجا می‌خواهم باز کنم مربوط به این دولت نیست و حتی دولت‌های گذشته و دوران قبل از انقلاب اسلامی را در بر می‌گیرد. باید توجه داشت که ورزش، تحفه نیست که بخواهند به کسی آن را هدیه کنند، با این حال متاسفانه همواره در عمل دیده‌ایم که با سازمان تربیت بدنی همانند تحفه‌ای برخورد شده است. روسای جمهور معمولا هر یک از دوستان و رفقایشان را که در عالم سیاست پستی گیرشان نیامده و یا این‌که از مجلس رای اعتماد نگرفته اند به سازمان تربیت بدنی گسیل داشته‌اند. این افراد که یا از مجلس رای اعتماد نگرفته‌اند یا این‌که شهردار نشده‌اند، به صرف اعتمادی که رئیس‌جمهور به آنها داشته، سر از ورزش درآورده‌اند. مطمئنا ورزش با این دیدگاه به جایی نخواهد رسید، بنابراین در قدم اول باید نگاه مسوولان به ورزش تغییر کند.

ببینید اگر امروز آقایان هادی ساعی، رسول خادم و من به شورای شهر رسیده‌ایم توانایی خود را نه تنها در حوزه ورزش که در حوزه شهری هم به اثبات رسانده‌ایم. حکایت سازمان تربیت بدنی هم همین طور است. باید مدیریت ورزش در دست ورزشی‌ها باشد. از یک طرف به نظر من هر ورزشکار و قهرمانی نمی‌تواند مدیر موفقی باشد و باید پتانسیل و زمینه لازم را برای این کار داشته باشد. خیلی‌ها، هم ورزشکار خوبی هستند و هم مدیریت را بخوبی بلدند. دوستان ورزشی خوبی که ورزش را هم بخوبی می‌فهمند، یعنی توانایی مدیریتی بالایی دارند و در نتیجه چندوجهی هستند. ضمن این‌که لازمه پیشرفت ورزش تنها همین نکته نیست، بلکه همان طور که گفتم در درجه اول باید رویکرد به ورزش نزد مسوولان اصلاح شود تا ورزش ایران به جایگاهی که شایستگی‌اش را دارد، برسد.

بله، متاسفانه این مساله از جمله نکاتی است که بشدت بر پیکره ورزش ایران لطمه زده است، چون مدیران ورزش اشرافی به این مقوله پیچیده ندارند، در نتیجه رویکرد آزمایش و خطا را در پیش می‌گیرند. داستان نیز به همین جا ختم نمی‌شود. این افراد به محض این‌که قدری با ورزش آشنا می‌شوند جای خود را به نفر بعدی می‌دهند و دوباره روز?از?نو و روزی از نو. من این روند را یک خطر بسیار بزرگ برای ورزش ایران می‌دانم، چرا که هرکس به زعم خود به یک بخش از ورزش توجه نشان می‌دهد که البته عمدتا رویکرد نتیجه گرایی مقطعی، در دستور کار آقایان قرار گرفته است.

کار و زمان می‌برد و کار یک سال و دوسال نیست. این کار عشق می‌خواهد. اگر واقعا تیمی بیاید که بخواهد ورزش را برای همیشه از سلیقه‌گری نجات دهد باید این فرآیند را شروع کند. البته سرعت پیشرفت این کار بستگی به مدیریت سازمان تربیت بدنی و جایگاه و قدرت تعامل او با بخش‌های مختلف دارد.

متاسفانه چیزی که به آن خصوصی‌سازی اطلاق می‌شود در بسیاری از جاها نه خصوصی است و نه دولتی. اشتباه بزرگی که سازمان تربیت بدنی در دوره گذشته مدیریتی خود مرتکب شد این‌ است که تمام سالن‌های ورزشی را به بخش خصوصی واگذار کرد و شرایطی فراهم آورد تا اهالی یک محل دیگر نتوانند از سالن محله خود استفاده کنند! در حالی که ما در شهر تهران طرحی را در دست اجرا داریم به اسم برون‌سپاری. اگر این طرح به نتیجه برسد بخش عمده‌ای از مشکلات خصوصی‌سازی رفع خواهد شد. این یک طرح کلی است که خصوصی‌سازی هم یکی از شاخه‌های آن است. اگر سالن یک منطقه و محله‌ای ظرفیت لازم را داشته باشد آن را به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم. اما یک جای دیگر که احساس می‌کنیم خودمان نمی‌توانیم آن سالن را اداره کنیم و باید نیروی انسانی نیز برای اداره آن جذب کنیم، سالن را اجاره می‌دهیم. طرف اجاره کننده نیز موظف است براساس تعرفه‌ای که شهرداری مشخص می‌کند سالن را اداره کند، حقوق نیروی انسانی را پرداخت کند و در مقابل شهرداری یارانه سالن را متقبل می‌‌شود. راهکار سوم ما برای این مهم واگذاری سالن‌ها به NGO‌ها و تشکل‌های محلی است. حدود هزار مجموعه فرهنگی ـ ورزشی که در اختیار شهرداری تهران است را قصد داریم بر اساس این طرح برون‌سپاری کنیم که از طرفی نه شهرداری حجیم می‌شود و نه از سوی دیگر به لحاظ مالی به مردمی که قصد استفاده از این اماکن را دارند فشاری وارد می‌شود. شهرداری تنها پرداخت یارانه را متقبل می‌شود و نقش نظارتی خود را نیز کامل به اجرا خواهد گذاشت. از سوی دیگر ما ورزش را به دل محلات برده ایم و ضمن احداث و توسعه سالن‌ها و زمین‌های چمن‌ در نقاط مختلف شهر، مسابقات محلات را در رشته‌هایی چون کشتی، فوتسال، بسکتبال و تکواندو راه‌اندازی کرده و گسترش داده‌ایم تا از دل این رقابت‌ها استعدادهای کشف شده به دل ورزش قهرمانی تزریق شوند.

همان طور که حضرت امام خمینی(ره) فرمودند کاری را که مردم می‌توانند انجام دهند، دولت‌ها نباید انجام ندهند و کاری که مردم نمی‌توانند انجام دهند، دولت‌ها باید عهده‌دارش شوند. همان طور که گفتم اگر تنها 400 میلیارد هزینه فوتبال در ورزش قهرمانی، پرورشی یا همگانی هزینه شود ما به جای یک قهرمان، ده‌ها قهرمان خواهیم داشت، بنابراین در درجه اول دولت باید با برنامه و هدفمند در ورزش سرمایه‌گذاری کند و بعد زمینه‌ها و مشوق‌های لازم را برای حضور پررنگ و پربار بخش خصوصی در ورزش فراهم آورد. وقتی یک فرد سرمایه‌دار 15 میلیارد تومان در تیمش خرج می‌کند باید تمهیدی اندیشید تا این مبلغ از مالیات او کم شده و تسهیلات لازم در اختیار وی قرار گیرد تا به سرمایه‌گذاری در ورزش امیدوارتر و باانگیزه‌تر ادامه دهد. اگر می‌بینیم اشخاصی همچون برلوسکونی، ماسیمو موراتی و رومان آبراموویچ در باشگاه‌های میلان، اینتر و چلسی سرمایه‌گذاری وسیع می‌کنند به خاطر این است که این هزینه‌ها را از مالیات این افراد متمول و در واقع مدیران نفتی کم می‌کنند. ما هم در ایران باید با تعامل هر چه بیشتر دولت و مجلس این روند را در پیش بگیریم.

به نظر من وجود اختلاف نظر بین ما ورزشی‌ها طبیعی است. مگر 4 مهندس مثل همدیگر فکر می‌کنند؟ این درست که ما قهرمانیم، اما این دلیل نمی‌شود که همفکر هم باشیم، گر چه نقطه مشترک ما ورزش است. در عین حال یقین بدانید در کشتی نظر من و برادران خادم یکی است. متاسفانه برخی این گونه القا می‌کنند که ما در کشتی با هم مشکل داریم در حالی که این طور نیست. شاید به لحاظ فکری اختلاف نظر داشته باشیم، اما در کشتی اختلاف نظر نداریم و نقطه مشترک ما کشتی است. جایگاه‌ها در کشتی مشخص است. این جایگاه را نه مدال مشخص می‌کند نه چیزهای دیگر. مدال هم یکی از فاکتورهاست؛ اخلاق، منش، برخورد اجتماعی، تحصیل و ... . همه اینها را کنار هم می‌گذارند تا جایگاه هر فرد تعریف شود. ایراد از کسی است که رئیس می‌شود و این جایگاه‌ها را نمی‌شناسد.

من همیشه کشتی را دوست دارم و هر کاری که از دستم بربیاید برای موفقیت این رشته انجام می‌دهم. در حال حاضر چند خانه کشتی در نقاط مختلف شهر و نقاطی که کشتی خیز هستند احداث کرده‌ایم. باید بررسی شود چرا کشتی کرمانشاه از بین رفته وکشتی مازندران در حال از بین رفتن است، یا این‌که خراسان هم مثل کرمانشاه به وضعیت مشابهی دچار شده است. به طور کلی چرا به قطب‌های کشتی کم‌توجهی می‌شود. یقینا هر مدیری برای موفقیتش باید کار را به صورت زیربنایی پیگیری کند. این‌که بخواهیم 10 دقیقه‌ای و به صورت تلفنی کار را مدیریت کنیم، درست نیست. من قصد و غرضی از این صحبت‌ها ندارم. اما تا کی باید با آزمایش و خطا پیش برویم؟ کل مملکت برای من نوعی کلی هزینه کرده بود و من در 25 سالگی کتفم خراب شد، چرا؟ دبیر می‌توانست 5 سال دیگر هم در ورزش قهرمانی مثمر ثمر باشد و افتخار بیاورد. اما نه تنها من، بلکه خیلی از جوانان کشور به این سرنوشت دچار شده‌اند. باید ریشه‌یابی شود تا همه چیز به صورت زیربنایی و اصولی پیش برود.

دقیقا بزرگ‌ترین اشتباه زندگی‌ام بود. بعد از شرکت در رقابت‌های جهانی، خسته و تحلیل رفته به بوسان رفتم. به هر حال همین که انسان قبول کند مرتکب اشتباه شده است، باعث پیشرفتش می‌شود. ما در هر پست و مقام و جایگاهی که خدمت می‌کنیم باید پاسخگوی عملکرد خود باشیم و به توجیه روی نیاوریم.

بزرگ‌ترین خطری که کشتی را تهدید می‌کند، این است که مردم از آن فاصله گرفته‌اند. زمانی که ما در دنیای قهرمانی بودیم کشتی در خانه‌های مردم بود و مردم با دقت مسائل آن را پیگیری می‌کردند. وضعیتی که کشتی الان به لحاظ کسب نتایج دارد، طبیعتا تابع الگو پذیری است. قهرمانان امروز الگویشان نسل طلایی دوره ما بود وای به فردا روزی که کشتی با چنین کم اقبالی‌ای از سوی مردم مواجه شده است. باید برنامه ریزی کرد و اجازه نداد بیشتر از اینها کشتی از مردم فاصله بگیرد چرا که این رشته نهادینه شده و با برنامه و تلاش بیشتر دوباره می‌تواند اوج چشمگیری داشته باشد.

دوستان عزیز در ورزش ناراحت نشوند، از همه عذرخواهی می‌کنم، اما چون همیشه رک و پوست‌کنده حرفم را می‌زنم نمی‌توانم حقیقت را کتمان کنم. ما در گوانگ جو 2010 نسبت به دوحه 2006 عقبگرد خواهیم داشت. همان طور که پیش از المپیک پکن گفتم می‌بازیم و همان طور هم شد. اگر هادی ساعی طلا گرفت، صرفا به دلیل پشتکار و هوش خودش بود و نه برنامه‌ریزی ورزش. نمی‌توانم حرف نزنم، نه تنها در گوانگ‌جو عقبگرد خواهیم داشت که با روند کنونی در المپیک لندن هم مشکل داریم. شاید نسبت به پکن بهتر نتیجه بگیریم، اما پیروزی زمانی است که از المپیک سیدنی که در آن 3 مدال طلا گرفتیم و توانایی کسب 5 طلا داشتیم، بهتر نتیجه بگیریم. در مجموع یک بار دیگر یادآور می‌شوم ورزش ما به صورت سیستماتیک اداره نمی‌شود و براساس جرقه و ظهور تک‌چهره‌ها و ستاره‌ها هرازگاه به موفقیت‌های جرقه‌ای و نسبی دست می‌یابد و با این وضعیت نه به سمت موفقیت که به سمت ناکجاآباد پیش می‌رود.

حجت‌اله اکبرآبادی ـ امید توفیقی/ گروه ورزش