استقبال جوانان از مشاعره رضوی
احیای یک بازی فرهنگی فراموش شده
اوایل آبان، هفتمین جشنواره فرهنگی هنری امام رضا(ع) در راه برپایی‌اش در سراسر کشور به شهر بوشهر رسید و سواحل نیلگون خلیج همیشه فارس، میزبان چهارمین دوره جشنواره ملی مشاعره رضوی بود؛ جشنواره‌ای که از سال 85 و با ابتکار چهره علمی و آشنای ادبیات و مشاعره کشور، دکتر اسماعیل‌آذر پایه‌گذاری شد.
شاید در ابتدا برای سیاستگذاران فرهنگی کشور، یک جشنواره حاشیه‌ای به شمار می‌رفت، اما از همان دوره اول ثابت کرد اتفاقا باید یکی از اصلی‌ترین جشنواره‌ها به حساب بیاید.
بضاعت این جشنواره و کیفیت آن، سال به سال پیشرفت کرد تا این که در دوره اخیر، علاقه‌مندان شعر فارسی در مجتمع فرهنگی هنری بوشهر که محل برگزاری جشنواره بود، با یکی از پرشورترین و تنگاتنگ‌ترین رقابت‌های سفری کشور مواجه شدند.
از طرفی حافظه 32 شرکت‌کننده‌ای که به مرحله نهایی این جشنواره راه پیدا کرده بودند، سرشار بود از ابیات زیبا و شنیدنی رضوی که سلسله آنها هر انسان نیمه شعردوستی را هم به وجد می‌آورد و داور را برای اعلام برنده و بازنده به دشواری جدی می‌انداخت. از طرف دیگر کسانی که در سالن حضور داشتند نیز تماشاگرانی فرهیخته بودند که شور و اشتیاقشان اگر از تماشاگران فوتبالدوست بیشتر نباشد، کمتر نبود.
این تقابل، هر علاقه‌مندی را به وجد می‌آورد و همه را مصمم می‌کرد سال آینده نیز در این جشنواره حضور یابند. اهمیت چنین جشنواره‌ای آنگاه بیش از پیش خودنمایی می‌کند که بپذیریم امروزه سرگرمی‌هایی چون بازی‌های رایانه‌ای و ماهواره‌ها، در حال دور کردن کودکان و نوجوانان فارسی‌زبان از فرهنگ غنی و ادبیات گرانسنگ خودشان است. امروز تعداد کودکان 10 ساله‌ای که می‌توانند یک غزل حافظ را از بر بخوانند، در مقایسه با نسل گذشته بسیار کمتر شده است.
با نگاهی واقع‌بینانه به چنین جشنواره‌ای، می‌توان جشنواره مشاعره را کم‌هزینه‌ترین و سریع‌ترین مسیر برای آشتی جوانان، نوجوانان و حتی کودکان با فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی دانست. جشنواره مشاعره رضوی نشان داده است جوانان و نوجوانان فارسی‌زبان منتظر بهانه‌ای هستند تا ساعت‌ها با شعر فارسی معاشقه کنند، حال آن که به نظر می‌رسد متولیان فرهنگی به این مساله توجه کافی ندارند. از یک طرف، جشنواره ملی مشاعره رضوی این بضاعت را دارد که گسترده‌تر برگزار شود و به جای مشاعره 32 نفر در یک روز، شاهد رقابت مشاعره‌کنندگان بیشتر در چند روز باشیم. از دیگر سو، گسترش جشنواره‌های مشاعره، در کنار جشنواره‌های شعر که البته این روزها کم‌فروغ‌تر از پیش نیز شده‌اند، می‌تواند به شور و نشاط ادبی در کشور بینجامد تا دیگر علاقه‌مندان این بازی زیبای فرهنگی مجبور نباشند سال تا سال منتظر یک جشنواره، به نام جشنواره ملی مشاعره رضوی بمانند.
چندان بی‌راه نیست اگر در این روزهای رکود ادبی، مشاعره را برای زخم کاری پیکر ادبیات فارسی که همان گسست نسل‌هاست، نوشدارو بدانیم و امیدوار باشیم که خزانه‌داران فرهنگی کشور، این نوشدارو را پیش از مرگ سهراب ارزانی رستم کنند.
محمدرضا شالبافان
