توکل به خدا کلید اسرار است

شخصیت‌های این مجموعه در هر قسمت با مشکلی مواجه می‌شوند، مشکلی که در نگاه اول خیلی ساده، روزمره و پیش پا افتاده به نظر می‌رسد؛ اما طرح این مشکلات در مجموعه کلید اسرار دیدنی می‌شود، چون بیشتر مردم به نوعی با آنها مواجه هستند. برای مثال بیکاری، نازایی، داشتن کودکی معلول و... مشکلات ملموسی هستند که مردم از نزدیک با آنها آشنا هستند و هر کس به زعم خود، برای این زخم‌ها که گاهی لاعلاج به نظر می‌رسند، مرهمی می‌جوید. کلید اسرار مرهم اصلی همه این زخم‌های بی‌درمان را توکل به خدا ذکر می‌کند، خدایی که آفریدگار هستی است و به خیر و شر بندگان خود واقف است. شخصیت‌های این مجموعه بارها و بارها در اوج تنگنا، نام خداوند را به زبان می‌آورند و با ایمانی راسخ می‌گویند که بر این باور هستند که خدا گره کار آنها را می‌گشاید، شخصیت داستان با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود، اما در نهایت طعم شیرین ایمان خود را می‌چشد و خداوند گره کار او را می‌گشاید و نشان می‌دهد که توکل به خداوند چاره‌ساز است.

کلید اسرار ساختاری بسیار ساده دارد، نه از میزانسن‌های پیچیده در آن خبری است و نه بازیگران آن، بازیگران معروفی هستند که کلید اسرار با اتکا به آنها پربیننده شود، اما آنچه این سریال را دیدنی کرده، صداقتی است که در کل کار جاری است. شخصیت‌های این مجموعه، پیچیده نیستند، آنها از قشر متوسط آسیب‌پذیر هستند که حتی مشکلات کوچک، زندگی آنها را به نابودی تهدید می‌کند اما آنها به خداوند ایمان دارند و تمام تلاش سازندگان کلید اسرار این است که این ایمان را به نمایش بگذارند. وقتی به دیدن مجموعه «کلید اسرار» می‌نشینی مدام از زبان شخصیت‌های این مجموعه می‌شنوی که می‌گویند با توکل به خدا کارها درست می‌شود... وقتی از تماشای این سریال فارغ می‌شوی، جمله توکل به خداوند در ذهنت نقش بسته و تو را به این نکته آگاه کرده است که نباید در بحرانی ترین لحظات ناامیدی،خداوند را فراموش کرد.کلید اسرار را گروهی از مسلمانان ترک ساخته‌اند، آنها بر این باورند که باید با استفاده از ابزاری مانند تلویزیون، اصول اسلام و فطرت انسانی را به ساده‌ترین شکل ترویج داد. آنها روی این اعتقاد خود اصرار می‌کنند به همین دلیل 10 سال است که مجموعه کلید اسرار را به روی آنتن می‌فرستند، این پشتکار آنها می‌تواند برای برنامه‌سازان و کارگردانان کشور ما نمونه خوبی باشد تا آنها را هم تشویق کند تا اعتقادات دینی و انسانی خود را ترویج کنند. اما اگر خواسته باشیم منصفانه نگاه کنیم، باید بگوییم در کمتر اثر تلویزیونی و حتی سینمایی تولید کشورمان، تاکید بر توکل بر خدا را می‌بینیم؛ در حالی که جدا از احادیث و روایت‌های دینی و قرآنی که در باب توکل بر خداوند وجود دارد، حکایت‌های مجموعه سه‌جلدی «فرج بعد از شدت» که یکی از متون کهن ایرانی است می‌تواند دستمایه خوبی برای ساخت آثاری با این محتوا باشد. اما اصولا کارگردانان و نویسندگان ایرانی کمتر تمایل دارند که به صورت مستقیم از اعتقادات اسلامی سخن بگویند، چون معتقدند با استفاده از این روش، اثر آنها دچار شعارزدگی می‌شود؛ اما شاید بد نباشد گاهی هم برای ایجاد حس ایمان و یادآوری این نکته که انسان‌ها هیچ‌گاه تنها نیستند و خدا همیشه هست، به شعار روی آورد و آن را آنقدر شفاف و بی‌واسطه بیان کرد تا در ذهن همه ماندگار شود و آدم‌ها در خلوت خود به آن بیندیشند. تجربه ترک‌ها و تولید مجموعه‌ای مانند کلید اسرار ثابت می‌کند که نمی‌توان برای گریز از شعارزدگی، برخی نیازهای درونی آدم‌ها را نادیده گرفت.

طاهره آشیانی