جنگ غزه، شیشه عمر سیاسی نتانیاهو

با این حال، همچنان ناممکن نیست که اسرائیل و حماس بعد از ۲۱ ماه جنگ ویران‌گر، تلاش کنند به یک توافق‌نامه آتش‌بس و تبادل اسرا دست پیدا کنند اما مهم‌ترین مانع، جنگ‌طلبی نتانیاهو و کابینه‌اش است. در ۱۳ تیر رویترز گزارش داده بود که حماس پس از مدت‌ها مخالفت با اخلالگری‌ها و پیشنهادهای  غیرمنطقی صهیونیست‌ها، اعلام کرده که به متن آتش‌بسی که با میانجی‌گری آمریکا تهیه شده است، پاسخ مثبت می‌دهد.
قطر نیز بلافاصله بعد از خاتمه‌ جنگ ایران-اسرائیل، دور تازه‌ای از مذاکرات را میان طرفین جنگ غزه ادامه داد تا یک «زمینه‌ مشترک» را بر بستر متن قراردادهای پیشین پیدا کند. حماس از جمعه حاضر است مذاکرات به بن‌بست رسیده را به صورت غیرمستقیم از سر بگیرد تا در خصوص مکانیسم‌های اجرای مفاد توافق‌نامه‌ پذیرفته شده به نتیجه برسد. 
بشاره بحبح، مذاکره‌کننده فلسطینی-آمریکایی که گفت‌وگوهایی با حماس داشته، اعلام کرده بود که «ما اکنون به پایان این جنگ نفرت‌انگیز بسیار نزدیک‌تریم.» دونالد ترامپ نیز چند روز پیش گفته بود خوشبین است که هفته بعد (با شروع از  ۱۶ تیر) آتش‌بس در غزه محقق شود.
تل‌آویو اکنون ۵۰ اسیر نزد حماس دارد که حداقل ۲۰ نفرشان زنده‌ هستند. آتش‌بس پیشنهادی شامل توقف درگیری به مدت ۶۰ روز و آزادسازی هشت اسیر اسرائیلی در روز اول اجرای توافق خواهد شد. مقرر شده که بعد از آزادسازی نخستین اسرا، اسرائیل از شمال نوار غزه عقب‌نشینی کند. همچنین قرار است اجساد۱۸ اسرائیلی کشته شده طی چند مرحله به رژیم صهیونیستی بازگردانده شود و در روز پنجاهم، حماس دو اسیر زنده دیگر را هم آزاد کند. در ازای آن، اسرائیل قرار است ۱۲۵ اسیر فلسطینی به علاو‌ه‌ ۱.۱۱۱ شهروند نوار غزه را که پس از مهر ۱۴۰۲ (عملیات طوفان‌الاقصی) بازداشت شده بودند به سمت خانه‌های خود روانه کند. برای برگرداندن ۱۰ اسیر زنده، صهیونیست‌ها حاضر شدند به تعداد ۱۲۳ برابر، فلسطینی‌ها را از اسارت خارج کنند! رژیم اسرائیل تأکید زیادی داشته بر این‌که حماس هنگام خارج کردن اسرای اسرائیلی از تونل‌های زیرزمینی پنهانی، هیچ گونه مراسم و «هیاهویی» ایجاد نکند؛ زیرا به دید آنها، جشن‌های آزادسازی می‌تواند تصویر مثبتی از جنبش مقاومت اسلامی بر جای بگذارد و مقبولیت آنها را در نوار غزه افزایش دهد؛ حال آن‌که اسرائیل پس از جنگ خواهان،پایان دادن به حاکمیت حماس در این منطقه است.
   
تعیین شرایط کمک‌رسانی
یک مقام اسرائیلی به سی‌ان‌ان گفته بود که انتظار می‌رود حماس در متن توافق نهایی فقط در کلمات و جمله‌بندی‌ها تغییراتی را ایجاد کند که توافق آتش‌بس را از مسیر خود منحرف نکند. حماس در حال به کار بردن نهایت‌ تلاش‌ خود به منظور ایجاد تغییراتی جزئی در توافق‌نامه‌ نهایی است. اسرائیل در پنجم خرداد اعلام کرده بود که از این به بعد، عملیات رساندن کمک‌های بشردوستانه شامل تأمین غذا، دارووامکانات اقامت‌ موقت برعهده یک سازمان آمریکایی به نام«بنیاد بشردوستانه غزه» (GHF) خواهد بود. از آن موقع در متون آتش‌بس، فقط نام همین سازمان به عنوان تنها مسئول کمک‌رسانی دیده می‌شود. اسرائیل ادعا کرده که از طریق معرفی این سازمان پیش‌تر ناشناخته، به دنبال به حاشیه راندن نقش حماس در امداد‌رسانی به ساکنان غزه است. GHF در هماهنگی کامل با نیروهای ارتش اسرائیل (IDF) فعالیت می‌کند. محافظت از سایت‌های توزیع غذا بر عهده سربازان ذخیره ارتش اشغالگر گذاشته شد که مسئولیت داشتند به فلسطینی‌هایی که خارج از ساعات پخش غذا به این مراکز مراجعه می‌کردند، با گلوله جنگی شلیک کنند. تاکنون حداقل ۵۰۹ فلسطینی اطراف مراکز سازمان مذکور به شهادت رسیده‌اند. حماس بسیار تلاش کرد که مسئولیت خطیر پیشبرد امور انسان‌دوستانه را دوباره بر عهده «آژانس کمک و کار ملل متحد» (آنروا) و «کمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ» (ICRC) بگذارد تا از رخ دادن حوادث جانی اطراف این مراکز جلوگیری شود.
   
نه به آتش‌بس موقت
حماس همانند قبل، بر عقب‌نشینی بخش‌بندی شده‌ ارتش اسرائیل از نوار غزه طبق توافقات پیشین تأکید دارد، اما نکته‌ مهم‌تری در میان است. جنبش مقاومت اسلامی می‌خواهد مطمئن باشد که پس از ۶۰ روز درگیری‌ها به صورت قطعی به پایان برسد و حتی اگر توافق جداگانه‌ای درباره‌ آتش‌بس دائم امضاء نشود، تل‌آویو دیگر قادر به نقض آتش‌بس و تداوم حملات هوایی و زمینی نباشد. حماس می‌خواهد نیروهای اشغالگر به مواضعی که پیش از نقض آتش‌بس اول در اسفندماه داشتند، برگردند. در این زمینه حماس درحال رایزنی باطرفین قطری، مصری وآمریکایی است تابتواند ازآنها ضمانت‌هایی در خصوص پایان دائمی تجاوزات و دستیابی به صلح پایدار دریافت کند و این تضمین‌ها را در متن توافق‌نامه بگنجاند. کشورهای میانجی ضمانت داده‌اند که از روز اول آتش‌بس، مذاکرات در خصوص دائمی‌سازی آن آغاز شود و همچنین اگر ضروری بود، مهلت آتش‌بس را تمدید کنند. متن پیشنهاد شده‌ فعلی، متضمن این است که «ایالات متحده تعهد دهد به نگه داشتن اسرائیل پای میز مذاکره برای رسیدن به یک توافق دائمی»، هم حین آتش‌بس و هم پس از آن. علاوه بر آن، این متن صهیونیست‌ها را متعهد می‌کند به تداوم جریان کمک‌های بشردوستانه به غزه از مجرای نهادهای بین‌المللی شناخته‌شده که همان آنروا و صلیب سرخ هستند.

فرصت‌ها و تهدیدها
هفته گذشته، رون دِرمِر، وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی در سفری به واشنگتن با چند نفر از مقامات کابینه ترامپ_از جمله استیو ویتکاف فرستاده‌ ویژه‌ ترامپ در خاورمیانه_دیدار داشت. نتیجه رایزنی‌ها این بود که اسرائیل در روز سه‌شنبه متن پیشنهادی را پذیرفت و سه روز بعد هم خبر از پذیرش حماس آمد. در نتیجه نزدیک به دو سال درگیری با حماس، حزب‌الله، انصارالله، سوریه و ایران، نتانیاهو ممکن است تندروی را کنار گذاشته و برای جلوگیری از فشارهای سیاسی-اجتماعی و مخالفت در بدنه ارتش اشغالگر، به آتش‌بس رضایت دهد. اما کابینه ائتلافی همچنان سنگ‌اندازی می‌کند. ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی و اسموتریچ، وزیر دارایی همچنان با هر گونه آتش‌بس و امدادرسانی بشردوستانه مخالفند و می‌خواهند جنگ را تا مرحله نامعلومی ادامه دهند. این دو صهیونیست رادیکال تهدید کرده‌اند در صورت عملی ‌شدن آتش‌بس از کابینه نتانیاهو خارج می‌شوند و به این ترتیب راه را برای متلاشی شدن حکومت او باز می‌کنند.