دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در ۱۷بهمن طی دیداری که با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی درکاخ سفید داشت، از طرح جنجالی خود برای آینده نوارغزه رونمایی کرد. سکاندار جدید کاخ سفید خواهان کوچ اجباری ساکنان نوار غزه از کرانه شرقی مدیترانه به مصر واردن شد. اوخاطر نشان کرد که به‌دنبال تبدیل غزه به قطب گردشگری غرب آسیاست.ترامپ درادامه گفت‌وگو درباره مسأله فلسطین با خبرنگاران طی هفته‌های گذشته مدعی شدکه نیروهای مسلح رژیم‌صهیونیستی مدیریت منطقه نوارغزه را به آمریکا منتقل خواهند کرد. چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهورآمریکا حقی برای ساکنان برحق فلسطین در آینده این منطقه قائل نیست و براساس اظهارات او مانع بازگشت مردم نوار غزه به کرانه شرقی مدیترانه خواهد شد. رفتار خصمانه رئیس‌جمهور آمریکا در قبال تحولات نوار غزه به افزایش تنش در منطقه منجر شده و آینده معاهده آتش‌بس ما بین جنبش حماس و تل‌آویو درهاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. متحدان اروپایی و منطقه‌ای واشنگتن نگران تبعات امنیتی سیاست یکجانبهگرایی این کشور بوده و به شکل منسجم با امیال توسعه‌طلبانه ترامپ مخالفت کرده‌اند؛ هرچند رئیس‌جمهور آمریکا مصمم به تحقق ایده‌های خود در نظام بین‌الملل است.
طلاق عاطفی آمریکا و اروپا
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در گفت‌وگوی ویژه خبری با رسانه سیانان حول مسأله کوچ اجباری مردم غزه گفت: «نمی‌توانید به دو میلیون نفر بگویید جابه‌جا شوند.رویکرددرست به این زمینه دنبال‌کردن یک رویکرد سیاسی ویک رویکرد ملک واملاکی است». فرانسه به‌عنوان قدرت اصلی نظامی اتحادیه اروپا و از موسسات اصلی این پیمان منطقه‌ای شناخته می‌شود و رویکرد مستقلانه آن همواره در مقابل اهداف تاکتیکی یک‌جانبه واشنگتن بوده، اما همکاری در سطح راهبردی از پایان جنگ جهانی دوم در دستورکار پاریس قرار داشته است.
دلخوری ژرمن‌ها
والتر اشتاین مایر، رئیس‌جمهور آلمان، برنامه ترامپ را غیرقابل قبول توصیف کرده و آنالنا بائربوک، وزیرخارجه این کشور گفته است این طرح موجب درد، رنج و نفرت جدیدی خواهد شد. وی با اشاره به این‌که نوار غزه به ویرانه تبدیل شده است، تصریح کرد: در عین حال، یک چیز واضح وجود دارد که نوار غزه مانند کرانه باختری و قدس شرقی متعلق به فلسطینیان است. این سرزمین‌ها نقطه آغاز دولت آینده فلسطین را تشکیل می‌دهد. تبعید غیرنظامیان فلسطینی از نوار غزه نه‌تنها غیرقابل قبول است، بلکه مغایر با قوانین بین‌المللی است. آلمان موتور محرکه اقتصادی اتحادیه اروپا از دهه ۱۹۹۰ بوده و در دهه اخیر به‌واسطه بحران مهاجرت از منطقه کرانه شرقی مدیترانه دچار بحران‌های فرهنگی و اجتماعی شده است. ظهور حزب راست افراطی AfD (آلترناتیو برای آلمان) در این کشور با گفتمان اخراج مهاجران و تمرکز بر مردم آلمان از پیامدهای بی‌ثباتی منطقه غرب آسیا ارزیابی می‌شود.
جنون ترامپ
جان بولتون، مشاور امنیت ملی اسبق ترامپ در مصاحبه‌ای با روزنامه آلمانی فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ، در واکنش به اقدامات اخیر ترامپ به‌ویژه اعمال تعرفه بر واردات کالا از برخی کشورها و طرح کاخ سفید در ارتباط با کوچ اجباری ساکنان نوار غزه و اخراج فلسطینی‌ها از این منطقه تاکید کرد که این اقدامات جنجال‌برانگیز هستند. بولتون مدعی شد که چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهور راهبرد مشخصی در قبال بحران غزه ندارد و فقط به‌دنبال معاملاتی در جهت منافع شخصی است.بنابراین، قدرت‌های اروپایی با طرح عجیب ترامپ به‌شدت مخالف بوده؛ چراکه نگران ایجاد بی‌ثباتی و تسری آن به قاره سبز هستند. نماد عینی واهمه اتحادیه اروپا، اظهارات سیون کوپمانز، نماینده این نهاد منطقه‌ای در امور غرب آسیاست. او در حساب کاربری خود در رسانه اجتماعی ایکس خاطرنشان کرد که آتش‌بس غزه، امداد، آزادی و امید به امنیت را برای رنج بی‌شمار مردم بی‌گناه به ارمغان آورده است. وی ادامه داد: این توافق‌نامه باید به طور کامل و بدون شروط جدید اجرا شود.
مخالفت پادشاه
عبدا... دوم، پادشاه اردن برای چانه‌زنی درباره آینده فلسطین اشغالی به‌ویژه تحولات نوار غزه به کاخ سفید سفر کرد. چهارمین پادشاه خاندان هاشمی در دیدار با دونالد ترامپ خطاب به رسانه‌ها عنوان کرد که امان با کوچ اجباری مردم غزه مخالف است و نظر اردن را می‌توان به تمامی ممالک دیگر اسلامی/ عربی تسری داد. درواقع اولویت کشورهای منطقه، خواهان بازسازی نوار غزه با حضور ساکنان آن در کرانه شرقی مدیترانه هستند.
خشم مصری‌ها
العربیه به نقل از منابع مصری گزارش داد که عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر در واکنش به فشار واشنگتن مبنی بر پذیرش جمعیت نوار غزه در خاک این کشور از سفر به آمریکا ممانعت ورزیده است تا پیامی واضح را به کاخ سفید ارسال کند. درهمین راستا بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه طی دیداری که با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا امکان همراهی قاهره با طرح ترامپ را به صورت کامل رد کرد.
مخالفت آل سعود
محمدبن سلمان،ولیعهدعربستان ریاست جلسه کابینه این کشوررابر‌عهده داشت.در این جلسه کابینه عربستان بر مخالفت قاطع با اظهارات ترامپ و نتانیاهو درخصوص کوچ اجباری مردم فلسطین ازخاک خود تأکیدکرد.کابینه عربستان با اشاره برنقش تعیین‌کننده مسأله فلسطین در سیاست ریاض عنوان کرد، صلح قطعی جزازطریق پذیرش اصل همزیستی مسالمت‌آمیز ازطریق راهکاردو‌دولتی محقق نخواهد شد.
محکومیت جنایت در فلسطین
ابومحمد الجولانی، سرکرده هیأت تحریرالشام برنامه آمریکا و رژیم صهیونیستی برای کوچ اجباری مردم نوار غزه را محکوم کرد و ادامه داد که طرح ترامپ راه به جایی نخواهد برد. رئیس‌جمهور خودخوانده دولت سوریه تاکید کرد که مردم غزه یک‌سال‌و‌نیم رنج، کشتار و ویرانی را تحمل کردند، اما ترک سرزمین خود را قبول نکردند و درس فلسطین در طول ۸۰سال درگیری، چنگ‌زدن به خاک است و اخراج مردم از سرزمین‌شان جنایت بزرگی است که اتفاق نمی‌افتد.
صدای یکپارچه اعراب
پیش از این، احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب در نشست فوری این سازمان تصریح کرد که تمام کشورهای عربی با تفکرات رئیس‌جمهور آمریکا مخالف هستند وبایستی به‌دنبال راه‌حل جایگزینی دربرابرطرح ترامپ باشیم.به‌عبارت دیگر،رفتارهای یک‌جانبه‌گرای واشنگتن حتی کشورهای سازشکار عربی را به سمت افزایش استقلال از چتر سیاسی، نظامی و اقتصادی آمریکا سوق داده است.
برنامه خیالی و غیراخلاقی
نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان نیز به طرح رئیس‌جمهور آمریکا علیه نوار غزه واکنش نشان داد و تاکید کرد که طرح دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا برای کوچاندن اجباری فلسطینی‌ها از نوار غزه به اردن ومصر یک برنامه خیالی و غیراخلاقی است. سلام حقوقدان تشریح کرد که ما به همکاری‌های عربی بیشتر برای مقابله با چنین پروژه‌هایی نیاز داریم. طرح صلح کشورهای عربی براساس راه‌حل دو دولتی بنا شده و هیچ راهکار دیگری وجود ندارد.
مقابله با لابی صهیونیست‌ها
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه پیش از سفر به جنوب شرق آسیا که شامل بازدید از مالزی، اندونزی و پاکستان است، در یک کنفرانس مطبوعاتی خطاب به خبرنگاران درباره کوچ اجباری مردم غزه گفت که از دیدگاه آنکارا، پیشنهاداتی که توسط دولت جدید آمریکا تحت فشار لابی صهیونیستی در مورد غزه در دستور کار قرار گرفته است، ارزش توجه یا بحث ندارد. این حرف‌ها کاملا پوچ است. در واکنش به بسیج کشورهای منطقه ضدطرح آمریکا، جنبش حماس دیروز از مواضع کشورهای عربی در مخالفت با کوچ اجباری مردم غزه و تأکید بر بازسازی غزه بدون کوچاندن ساکنان این منطقه قدردانی کرد.
پکن علیه ترامپ
وزارت امورخارجه چین، در روز چهارشنبه مخالفت خود با طرح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای پاکسازی قومی ساکنان فلسطینی از نوار غزه اعلام کرد. گوئو جیاکون، سخنگوی وزارت خارجه چین در نشست خبری درباره فلسطین گفت که غزه متعلق به فلسطینی‌‌هاست و بخش جدایی‌ناپذیر کشور فلسطین است، جمهوری خلق چین با کوچاندن اجباری مردم نوار غزه به کشورهای همسایه به‌شدت مخالف است. درواقع می‌توان گفت که سیاست منطقه غرب آسیای پکن براساس احترام متقابل و توسعه چندجانبه همکاری‌هاست.
تاکید بر فلسطین مستقل
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه درنشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره مواضع مسکو نسبت به طرح دونالد ترامپ برای اسکان فلسطینیان غزه در مصر و اردن، اظهارداشت که این طرح مورد مخالفت مصر، اردن و فلسطین قرار دارد. نوار غزه، قدس شرقی و کرانه باختری بخش‌های جدایی‌ناپذیر سرزمین‌های متعلق به فلسطین هستند.سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه تأکید کرد که مسأله فلسطین باید در چارچوب حقوق بین‌الملل، از جمله قطعنامه‌های سازمان ملل و ابتکار صلح عربی، از طریق یک راه‌حل سیاسی حل‌وفصل شود. اظهارات جنجالی ترامپ نه‌فقط برخلاف شعارهای کارزارهای انتخاباتی ۲۰۲۴ به افزایش عظمت آمریکا منجر نشده، بلکه زمینه کاهش اعتماد متحدان راهبردی واشنگتن را افزایش داده است. این روند محدود به آتلانتیکی‌ها نمانده و به کشورهای منطقه غرب آسیا نیز تسری یافته. این‌طور به نظر می‌آید که خلاف جریان اصلی حرکت کردن سکاندار جدید کاخ سفید دردی از کاهش قدرت نسبی آمریکا دوا نکرده و حتی شرایط را بدتر کرده است.
ابتکار عمل ایران در برابر سناریوی کوچ اجباری
در روزهای اخیر فعالیت‌های دیپلماتیک سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشور شدت گرفت است. در جریان رایزنی‌های وی با وزرای خارجه عربستان، مصر، الجزایر، ترکیه، پاکستان،مالزی ودبیرکل سازمان همکاری اسلامی پیشنهاد برگزاری نشست اضطراری وزرای خارجه عضو این سازمان برای بررسی طرح استعماری غرب برای کوچ اجباری مردم فلسطین از نوار غزه داده شد.
نکته حائز اهمیت آن است که عراقچی درهفته گذشته به‌دنبال ارائه طرح‌هایی ازسوی رئیس‌جمهورآمریکا و نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی مبنی بر کوچ اجباری و جابه‌جایی ساکنان نوار غزه به کشورهایی چون مصر، اردن و حتی عربستان سعودی در تماس‌های مکرر تلفنی با وزرای خارجه کشورهای اسلامی خواهان انسجام این کشورها ومقابله واحد امت اسلامی باچنین طرح‌هایی شده بود.در این رایزنی‌های تلفنی، عراقچی طرح آمریکایی ــ صهیونیستی کوچاندن اجباری مردم غزه و آواره کردن آنها در کشورهای دیگر را در راستای تکمیل طرح نابودی استعمارگونه فلسطین دانست و بر ضرورت اقدام قاطع جامعه جهانی برای مخالفت و مقابله با این توطئه تاکید کرد. وی همچنین با اشاره به سخنان نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی مبنی بر تشکیل کشور فلسطینی در سرزمین عربستان، این سخنان را نشانه دیوانگی بی‌حدوحصر رژیم اشغالگر و تهدیدی علیه صلح و امنیت منطقه دانست و آن را محکوم کرد. عراقچی در رایزنی‌های خود با وزرای خارجه‌کشورهای‌اسلامی برضرورت تحرک جدی سازمان همکاری‌اسلامی برای مقابله باطرح مشترک آمریکاو رژیم‌صهیونیستی برای امحای فلسطین، تاکید و تصریح کرده بود که جامعه بین‌المللی به‌ویژه کشورهای منطقه و جهان اسلام باید برای جلوگیری از عادی‌سازی نسل‌کشی و قانون‌شکنی رژیم اشغالگر تدابیر عاجل اتخاذ کنند و بر همین اساس ضروری است نشست فوق‌‌العاده وزرای سازمان همکاری اسلامی برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شود.
