راز بقای گندم کشف شد

یکی از مهم‌ترین گونه‌های گیاهی که گرمایش جهانی بر آن نیز اثر گذاشته، گندم است. عنصر حیاتی که رژیم غذایی ۴.۵میلیارد نفر را تشکیل می‌دهد، در اثر گرمایش جهانی درحال ویران شدن است.

در طی سال‌های گذشته پژوهش‌های علمی متعددی در سراسر جهان توسط محققان تراز اول انجام شده تا بتوان راهی برای حفظ گندم پیدا کرد. در بسیاری از آنها متخصصان ژنتیک‌ در تلاش برای ساخت گونه‌های جدید با خواص مفید ناکام ماندند اما در تحقیقات کلیدی جدید، متخصصان ژنتیک گندم توانستند ژنی را کشف کنند که به استقامت آن کمک کرده و به حفظ این گونه ارزشمند در جهان منجر شود.

به‌رغم اهمیت حیاتی آن برای تغذیه جهان، گندم به دلیل پیچیدگی و اندازه ژنوم، مطالعه در بین انواع مختلف این محصول را مشکل می‌کرد. چندین دهه طول کشیده اما دانشمندان در مرکز جان اینس بالاخره موفق شدند. آنها ژنی کلیدی را شناسایی کردند و آن را Zip۴/۵B نام‌گذاری کردند و یک نسخه جهش‌یافته از آن ایجاد کردند. نسخه‌ای که به ژن اجازه می‌دهد تا عملکرد اصلی خود را انجام دهد. یعنی کمک می‌کند کروموزوم‌های گندم به‌درستی جفت شوند و عملکرد را حفظ کنند.

ایجاد انواع جدیدی از گندم با ویژگی‌های علف‌های وحشی. یک ابزار کلیدی در این کار ویرایش ژن بود که به دانشمندان اجازه داد تغییرات دقیقی در DNA گندم ایجاد کنند. دانشمندان مرکز جان اینس از آن زمان کشف کردند که حداقل ۵۰ نسخه مختلف از Zip۴/۵B وجود دارد. آنها اکنون می‌خواهند این نسخه‌های متعدد را در انواع مختلف گندم آزمایش کنند. قرار است این گندم‌های آزمایشگاهی در زمینی نزدیک کوردوبا واقع در اسپانیا کاشته و رشد کنند تا پژوهشگران بتوانند میزان موفقیت عملکرد آنها را بررسی کنند.

هدف از این کشت آزمایشی، این خواهد بود که مشخص شود کدام گونه‌ها برای زنده ماندن در دمای بالاتری که کشاورزان ما در دهه‌های آینده تجربه خواهند کرد، بهترین عملکرد را‌دارند. گندم نقش قابل‌توجهی در تاریخ بشر داشته است. دانشمندان امیدوارند این کار به گندم کمک کند تا اهمیت خود را به عنوان یک ماده غذایی برای آینده حفظ کند. برنج هم از دیگر گونه‌های در معرض خطر انقراض بر اثر گرمایش جهانی است که نقش مهمی در تغذیه جمعیت جهان دارد. این کشف تازه امید‌های جدیدی برای حفظ سایر گونه‌های ارزشمند چون برنج ایجاد کرده است.

روزنامه جام جم