همه چیز درباره خالکوبی / چرا تتو در بین جوانان رواج پیدا کرده است؟

ظاهرا خنده‌دار است، اما واقعیت دارد؛ یکی می‌خواهد عشق و علاقه‌اش را به همسرش ثابت کند. دیگری می‌خواهد یاد پدر یا مادر فوت‌شده‌اش را همیشه در دلش زنده نگه دارد. یکی هم به طرح و جمله‌ای اعتقاد و علاقه عجیبی دارد و دلش می‌خواهد مدام جلوی چشمش باشد. همه این‌ها دلایلی هستند برای این‌که سراغ تتو یا خالکوبی بروند. خالکوبی‌هایی که معلوم نیستند تا چه مدت قرار است در دل فرد بماند و ناگهان دلش را بزند. در چنین مواقعی، کار برای آن‌هایی سخت می‌شود که از فرق سر تا نوک پا نقش و نگار دارند؛ افرادی که زمانی می‌خواستند با این خالکوبی‌ها خودی نشان بدهند و حالا پشیمان شده‌اند و تقریبا راه برگشتی برایشان وجود ندارد. اما به نظر می‌رسد میل به تفاوت و تمایز است که آن‌ها را به چنین راه بی‌بازگشتی هدایت می‌کند. در واقع هرچه متفاوت‌تر، بهتر! این همان چیزی است که بسیاری از جوان‌های امروز به دنبالش هستند. این‌که کاری کنند، چیزی بپوشند یا حرفی بزنند که نشان از تفاوت یا به روز بودنشان باشد. اما گاهی آن‌قدر در دل این ماجرا فرو می‌روند که ناگهان به خودشان می‌آیند و می‌بینند نه‌تن‌ها متفاوت نیستند بلکه همه از دم یکدست و یکرنگ شده‌اند؛ جوان‌های شبیه به همی که روی بدن‌شان نقش و نگاری کشیده‌اند که حالا‌حالا‌ها از بین نمی‌رود. انگار که نه به تمایز دلخواه‌شان رسیده‌اند و نه فرصتی برای پشیمانی دارند.

بدنساز است و خالکوبی‌های عریض و طویلی روی بازویش دارد: «ما تمام مدت در باشگاه و در حال فعالیت برای ساختن هیکل و بازوهایمان هستیم. اصلا حرفه ما می‌طلبد که خالکوبی داشته باشی.» این را جوان تقریبا ۳۰‌ساله‌ای می‌گوید که به قول خودش، تقریبا کمتر کسی است که پایش را در باشگاه بگذارد و روی بدنش خالکوبی نداشته باشد؛ انگار اینجا همه همرنگ جماعت شده‌اند تا رسوا نشوند: «هرکسی هم که خالکوبی نداشته باشد، تقریبا بعد از گذشت یکی دو ماه، بالاخره ترغیب می‌شود بازوهایش که تقریبا روی فرم آمده‌اند را خالکوبی کند تا نمای بهتری داشته باشد.»، اما باشگاه تنها یکی از جلوه‌های همرنگ شدن با جماعت خالکوبی کرده است؛ چرا که می‌شود این موضوع را به هر جمع جوانانه دیگری هم نسبت داد. جوانانی که تقریبا دست و پای همه‌شان شبیه همدیگر است؛ طراحی شده با نقش و نگار‌های سیاه!

فارغ از مسائل اجتماعی، عرفی و نگاه نقادانه به موضوع خالکوبی، عوارضی که خالکوبی برای سلامت انسان به همراه دارد، با کسی شوخی ندارد. یعنی شاید بشود از همه، اما و اگر‌های اجتماعی‌اش گذشت، اما به خطر افتادن سلامتی جوان‌های جامعه، چیزی نیست که بشود به‌سادگی از آن عبور کرد. این را بسیاری از پزشکان و متخصصان پوستی می‌گویند و معتقدند که نمی‌توان منکر صدمات و آسیب‌هایی که خالکوبی یا تتو می‌تواند برای سلامت بدن داشته باشد، شد. از بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت و ایدز که از طریق سوزن خالکوبی می‌تواند فرد را درگیر کند تا رنگ‌های استفاده شده در این ماجرا که ممکن است راهی به خون پیدا کند و فرد را به بیماری‌های خطرناکی مبتلا کند. این دیگر حتی شامل مثال معروف «بکش و خوشگلم کن» هم نمی‌شود؛ چون واقعیت این است در موضوع خالکوبی، نه‌تن‌ها چیزی به نام خوشگلی و زیبایی معنا ندارد، بلکه خدشه‌دار کردن سادگی، می‌تواند زیبایی خدادادی فرد را هم از بین ببرد.

اما قریب به‌اتفاق کارشناسان معتقدند که نباید و البته نمی‌شود با قوانین و برخورد‌های تند و تیز، با پدیده‌هایی مانند خالکوبی در جوانان برخورد کرد بلکه باید گزینه‌های بهتری سر راه‌شان قرار داد تا طراحی نقشی روی بدن که مدتی بعد هم برایشان تکراری می‌شود، دیگر نمادی از جوانی کردن برایشان نباشد: «موفقیت‌های شغلی، ارتقای تحصیلی، در اختیار داشتن فرصت‌های اقتصادی علمی و... می‌تواند بخشی از این گزینه‌ها باشد که جوان‌ها را به خود مشغول و از آن مهم‌تر، به آینده امیدوار کند.» شیخی می‌گوید بسیاری از افرادی که به خالکوبی روی می‌آورند، افرادی هستند که در زمان‌های فراغت‌شان که اتفاقا بسیار زیاد است، به‌دنبال دغدغه‌ای جدید می‌گردند و خالکوبی کردن همان دغدغه تازه است. پس بهتر نیست برای جوان‌هایمان دغدغه‌های مهم‌تر و ارزشمندی فراهم کنیم تا تفاوت و تمایز را در اقدام و عملی بهتر دنبال کنند؟

مرا ببینید! این شاید بدیهی‌ترین نتیجه خالکوبی باشد: «به هر حال خالکوبی روی بدن افراد، باعث جلب توجه دیگران به او می‌شود؛ آن‌قدر که گاهی درباره چرایی و مفهوم خالکوبی‌هایش از او سؤال می‌پرسند. گاهی همین اتفاق و همین توجه کافی است که جوان، از کرده خودش راضی باشد.» موضوعی که غفور شیخی، جامعه‌شناس درباره آن به جام‌جم می‌گوید و معتقد است که خالکوبی نوعی تفاوت و تمایزی است که باعث توجه بیشتر می‌شود و خب کدام جوان و نوجوان است که از توجه بیشتر بدش بیاید؟ البته او نقش شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی را هم در ترویج این اتفاق، کمرنگ نمی‌داند: «بر کسی پوشیده نیست که در طول سال‌های اخیر و با روی کار آمدن شبکه‌های اجتماعی، ما شاهد اتفاقاتی که بین اقشار مختلف جامعه رخ داده و همه‌گیر شده، بوده‌ایم. خالکوبی هم از همان دست است؛ در واقع انتشار و دست به دست شدن عکس جوانانی که خالکوبی کرده‌اند، کافی است دیگر جوانان هم احساس کنند که از این فضا جا مانده‌اند و به آن روی بیاورند.»

منبع: روزنامه جام جم