قیمت‌های ‌فکاهی

اعلام لحظه‌ای قیمت‌ها
آن‌گونه که مجریان این طرح می‌گویند، دامنه کالاهای اعلام نرخ‌شده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم کالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن این‌که امکان ثبت شکایت نیز از طریق این نرم‌افزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا نیز می‌توانند قیمت کالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
در همین زمینه رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در برنامه تیتر امشب شبکه خبر اهداف کلی راه‌اندازی سامانه رصد صد قلم کالای اساسی را مبتنی بر ایجاد امنیت روانی برای مصرف‌کنندگان توصیف کرد.
عباس تابش اظهار کرد: قرار است که اطلاع‌رسانی مرتبط با قیمت کالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر این‌که کالا را با قیمت رقابتی خرید کنند، شکایات موردنظر خود از عرضه‌کنندگان کالا را به صورت لحظه‌ای ثبت کرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اطلاع دهند.
تابش تصریح کرد: دامنه کالاهای اعلام نرخ‌شده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم کالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن این‌که امکان ثبت شکایت نیز از طریق این نرم‌افزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا نیز می‌توانند قیمت کالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
رئیس سازمان حمایت اعلام کرد: هم‌اکنون این سامانه در دسترس عموم است و برای نسخه‌های گوشی تلفن همراه اندروید فعال بوده و برای نسخه IOS نیز ظرف یک ماه آینده در دسترس خواهد بود. همچنین وب سایت 124.ir نیز قابلیت کارکردی همین نرم‌افزار را دارا است.
پیگیری جام‌جم نشان می‌دهد که فعلا نرم‌افزاری برای این سامانه تهیه نشده بلکه فقط یک گزینه به نرم‌افزار آپ اضافه شده که در آن قیمت‌ها درج می‌شود. البته روز گذشته این گزینه فعال نبود.
اعلام سه قیمت برای هر کالا
در سامانه اعلام قیمت کالاها، سه نرخ برای هر کالا اعلام می‌شود: قیمت عرف، حداقل قیمت و حداکثر قیمت.
منظور از قیمت عرف، قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار است اما منظور از حداقل و حداکثر قیمت کالاها مشخص نیست که این قیمت‌های موجود در بازار است یا قیمت‌هایی که از دید دولت، قانونی محسوب می‌شود؟
قیمت‌های خوب اما غیرواقعی
نرخ‌هایی که برای کالاهای مختلف در سامانه 124.ir درج شده، با قیمت‌های موجود در بازار تفاوت دارد. در بسیاری از کالاها قیمت‌های موجود در بازار حتی از حداکثر قیمت درج‌شده در سایت مذکور هم بالاتر است. مثلا قیمت مرغ در بازار هم‌اکنون بالای 15 هزار تومان است، اما در سایت رصد کالا حداکثر قیمت آن 14500 تومان ذکر شده است. قیمت گوشت گوسفندی در بازار هم حدود صد هزار تومان به بالا است، اما در سامانه حداکثر قیمت آن 98700 ذکر شده است.
رقم حداقل قیمت هم برای کالاها عجیب است. مثلا برای مرغ حداقل قیمت 12500 تومان درج شده اما اعلام نشده در کجای ایران مرغ را به قیمت هر کیلوگرم 12500 تومان می‌فروشند که مردم بروند و از آنجا مرغ را تهیه کنند تا مجبور به خرید گران نشوند. در این سامانه حداقل قیمت گوشت گوسفند هم 85000 تومان و گوشت گوساله 60 هزار تومان ذکر شده که در هیچ قصابی یافت نمی‌شود.
برنج ایرانی زیر 10 هزار تومان
در حالی که در بازار هیچ برنج ایرانی به قیمت زیر 20 هزار تومان یافت نمی‌شود، در سامانه رصد کالا برنج‌های مختلف ایرانی به قیمت ده تا 20 هزار تومان درج شده است. این در شرایطی است که فعالان بازار تاکنون بارها هشدار داده‌اند برنج‌هایی که با قیمت حدود ده تا 20 هزار تومان به اسم برنج ایرانی به فروش می‌روند، برنج‌های مخلوط ایرانی و خارجی هستند.
پذیرش گرانفروشی سراسری
نکته دیگر آن‌که در این سامانه اعلام شده که قیمت فروش برخی کالاها از قیمت مصوب آن به مراتب بالاتر است. مثلا قیمت عرف برنج داخلی خزر 7400 تومان درج شده اما حداقل قیمت آن در بازار ده هزار و حداکثر آن 17600 تومان درج شده است؛ بنابراین با این قیمت‌ها مشخص است که خود دولت هم پذیرفته که هیچ جای ایران برنج خزر به قیمت مصوب عرضه نمی‌شود؛ بنابراین چه نیازی به شکایت مردم است؟
سیب‌زمینی ارزان‌قیمت
سیب‌زمینی در سال جاری رکورد گرانی را شکسته است، اما در سامانه رصد کالا خبری از گرانی شدید این محصول نیست. در این سامانه قیمت سیب‌زمینی بین 4000 تا 6400 تومان درج شده است.

راه پرپیچ و خم شکایت
در سایت124.IR امکان ثبت شکایت وجود دارد اما کار ساده‌ای نیست زیرا باید پس از انتخاب استان از روی نقشه، باید تمام مشخصات روبه‌رو را هم به طور دستی در سایت وارد کنید. قطعا این کار، وقت زیادی می‌برد و احتمالا بسیاری از مردم عطای شکایت را به لقایش می‌بخشند.
نکته مهم آن که ضمانت اجرای این سامانه و نحوه پیگیری شکایات نامشخص است. مثلا وقتی در بازار همه فروشندگان، مرغ را به قیمت بالاتر از 14500 تومان عرضه می‌کنند، آیا باید از همه مرغ‌فروشی‌ها شکایت کرد؟ ضمن آن که سازمان حمایت مشخص نکرده آیا در صورت فروش یک کالا با قیمت بالاتر از نرخ‌های حداکثری که اعلام شده، به شکایات رسیدگی می‌کند یا نرخ بالاتر از قیمت عرف؟
همچنین این ابهام وجود دارد که برای بسیاری از کالاها قیمت عرف اعلام نشده و فقط قیمت حداقل و حداکثر اعلام شده است. در مورد این کالاها این سؤال مطرح می‌شود که آیا سازمان حمایت چنین نوسان قیمت بالایی را پذیرفته است؟

معاون بازرسی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان:
راه را برای شکایت مردم باز کردیم

شهرام میرآخورلو، معاون بازرسی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به خبرنگار ما گفت: قیمت عرفی که در نرم‌افزار سازمان حمایت درج شده همان قیمت مصوب است و عرضه کالا با قیمت بالاتر از آن تخلف محسوب شده و مردم باید از آن واحد صنفی شکایت کنند.
وی به پرسش خبرنگار ما مبنی بر این‌که میانگین قیمت مرغ در کشور حدود 14 هزار و 400 تومان است و با این وجود همه واحدهای عرضه‌کننده مرغ باید در لیست شکایت شما قرار بگیرند پاسخ داد: مرغداری‌ها قیمت نهاده‌های خود را با ارز 4200 تومان دریافت می‌کنند و باید مرغ را با قیمت 8500 تومان به کشتارگاه تحویل دهند.
میرآخورلو اضافه کرد: لاشه مرغ با قیمت 12 هزار تومان در فروشگاه‌های عرضه‌کننده باید برسد و با قیمت 12 هزار و 900 تومان مصرف‌کننده آن را خریداری کند اما در این زنجیره یک بخش در حال تخلف است و در حال رسیدگی به این موضوع هستیم.
این مقام مسؤول ادامه داد: مشکل افزایش قیمت در برخی کالاها مانند مرغ مربوط به نظام توزیع است و تا همین چند مدت پیش در میدان بهمن هزار تن مرغ توزیع می‌شد اما این مقدار به 200 تن کاهش یافته است. مقایسه اعداد و ارقام نشان می‌دهد کاهش عرضه باعث افزایش قیمت مرغ شده است. معاون بازرسی سازمان حمایت در مورد تکلیف جدید ستاد تنظیم بازار به وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد و گفت: در جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار به وزارت جهاد کشاورزی تکلیف شد، دامپزشکان مستقر در کشتارگاه‌ها همزمان با این‌که صحت و سلامت کالا را کنترل می‌کنند، مرغ را به مقصد میدان بهمن هدایت کنند تا قیمت این کالا در استان‌ها کاهش یابد.
میرآخورلو با اشاره به این‌که همکاری نزدیکی با سازمان تعزیرات حکومتی داریم افزود: اگر شهروندی اقدام به شکایت کند پس از بررسی نتیجه آن به اطلاع شکایت‌کننده خواهد رسید و سازمان تعزیرات حکومتی با واحدهای متخلف برخورد خواهد کرد. کارایی نرم‌افزار طراحی شده این است که بازرس در کمتر از یک ساعت به محل اعزام و مراحل بررسی آن آغاز خواهد شد.

معاون نظارت سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان:
مردم از قیمت کالاها مطلع شوند و از گرانفروشان شکایت کنند

داوود موسوی، معاون نظارت بر کالاهای مصرفی و شبکه های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان در گفت و گویی که با خبرنگار ما داشت در مورد اپلیکیشن این سازمان گفت: قیمت های مصوبی برای کالاها در نظر گرفته شده و اگر کسی بالاتر از این قیمت عرضه کند تخلف کرده و باید پاسخگو باشد.
وی افزود: همه واحدها باید اسناد مرتبط با خرید خود را در صورت لزوم به بازرسین سازمان حمایت و یا ماموران سازمان تعزیرات حکومتی ارائه کنند. موسوی می‌گوید: می‌دانیم که قیمت برخی کالاها بالاتر از قیمت مصوب عرضه می شود اما می خواهیم این موضوع به اطلاع مصرف کننده برسد و بداند که یک کالا را با چه قیمتی باید خریداری کند. منکر عرضه کالا بیشتراز نرخ مصوب نیستیم اما برای مردم روشنگری کردیم تا آگاه باشند در کجا و چگونه شکایت کنند. ما در حال بهبود وضعیت هستیم و در صورت بروز مشکل باید استان‌ها در این زمینه پاسخگو باشند که چرا یک کالا در آن استان افزایش قیمت داشته است. معاون نظارت سازمان حمایت تصریح کرد: این اپلیکیشن با امکان ثبت شکایت می تواند در کنترل قیمت ها تاثیر زیادی داشته باشد و در کمترین زمان ممکن بازرسان مقیم این سازمان با توجه به موقعیت گزارش شده اعزام خواهند شد. در این صورت حلقه تخلف شناسایی و با برخورد سازمان تعزیرات حکومتی همراه می‌شود. وی با بیان اینکه نرم‌افزار درج قیمت قرار نیست مشکلات را یک هفته‌ای حل کند گفت: برخی افراد با بر هم زدن تعادل در بازار قصد کسب سود بیشتر را دارند که مصرف کننده در این بخش آسیب می بیند و با در نظر گرفتن ثبت شکایات در این اپلیکیشن قصد داریم تا واحدهای متخلف را شناسایی و با آنها برخورد کنیم. موسوی ادامه داد: اگر یک واحد صنفی اسناد و مدارک خود را مبنی بر این‌که هیچ تخلفی نکرده ارائه دهد قطعا متخلف نیست اما بررسی برای شناسایی حلقه متخلف ادامه خواهد داشت. به عنوان مثال اگر یک فروشگاه عرضه کننده مرغ این کالا را با قیمت 13 هزار و 500 تومان خریداری کرده باشد و با قیمت 14 هزار تومان عرضه کند متخلف نیست اما باید دید که این مرغ با چه قیمتی از در کشتارگاه تحویل شده که در این صورت هیچ بخش متخلفی در امان نخواهد بود. این مقام دولتی تاکید کرد: اقداماتی که اکنون اعلام می شود در گذشته در سازمان حمایت انجام می شد اما با این تفاوت که مردم برای ثبت شکایات گرانفروشی خود یا از قیمت مصوب اطلاع نداشتند یا نمی دانستند کجا باید شکایت خود را تنظیم کنند اما با ثبت شکایت خود در این زمینه در کمترین زمان به کار آنها رسیدگی خواهد شد. وی در مورد بازار مرغ که بسیار بر هم خورده توضیح داد: مرغ با قیمت 8550 تومان به کشتارگاه ها تحویل می شود و قیمت بقیه زنجیره نیز مشخص است. اگر کسی در این زمینه ثبت شکایت کند در کمترین زمان، حلقه تخلف متوقف خواهد شد.