«‌بیدگنه» در مه

ماجرا چه بود؟
ساعت 12 و 50 دقیقه 21 آبان 90، صدای مهیبی در غرب و جنوب غربی تهران شنیده شد، زمین را لرزاند و مردم این مناطق را به وحشت انداخت. این صدا همچنین در بیشتر شهرهای استان‌های تهران، البرز و بخش‌هایی از ساوه در استان مرکزی به گوش رسید و بسیاری علاوه بر آن، لرزش زمین را هم حس کردند. ابتدا برخی گمان می‌کردند زلزله رخ داده و برخی دیگر آن را به انفجار یک جایگاه «سی.‌ان.‌جی» نسبت دادند اما این حادثه، حکایت دیگری داشت. ماجرا چه بود؟ انفجاری در زاغه مهمات سپاه پاسداران واقع در پادگان نظامی شهرستان ملارد استان البرز رخ داد که به زخمی شدن و شهادت تعدادی از کارکنان رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منجر شد. حسن طهرانی‌مقدم، مسؤول سازمان جهاد خودکفایی سپاه از شهدای این واقعه بود.

حسن طهرانی مقدم کیست؟
سال 38 در سرچشمه تهران متولد شد و در سال‌های انقلاب به صف انقلابیون پیوست و جزو گروهی بود که 12 بهمن 57 در فرودگاه مهرآباد به استقبال امام خمینی(ره) رفتند و به اجرا پرداختند. طهرانی‌مقدم که از فرماندهان سپاه در دوران جنگ بود، بارها از سوی منافقان تهدید به ترور شد. او از بنیانگذاران صنایع موشکی جمهوری اسلامی ایران، بنیانگذار توپخانه و موشکی سپاه در هشت سال دفاع مقدس بود.
پس از جنگ نیز وظیفه مدیریت پروژه ساخت چند موشک را در واحد موشکی سپاه به‌عهده داشت و به همین خاطر بعضی به او لقب پدر موشکی ایران را دادند. سرلشکر پاسدار حسن طهرانی‌مقدم که به منظور ایجاد توان علمی و زیربنایی مشغول کارهای تحقیقاتی بود، 21 آبان 90 برای آزمایش موشکی در پادگان مدرس (امیرالمومنین) واقع در شهرستان ملارد آماده می‌شد که در پی حادثه انفجار زاغه مهمات به شهادت رسید. در سال 90 علاوه بر این حادثه در ترورهایی، چند تن از دانشمندان هسته‌ای‌مان را ناجوانمردانه از دست دادیم. در اول مرداد 90 داریوش رضایی‌نژاد و 21 دی نیز مصطفی احمدی روشن ترور شدند و به شهادت رسیدند.

موساد چه کاره است؟
انفجار زاغه مهمات سپاه پاسداران در سال 90 به انفجار بیدگنه یعنی نام روستای شهرستان ملارد که این اتفاق در نزدیکی آن و روستای اخترآباد رخ داد، معروف شده است. پس از این واقعه بسیاری از رسانه‌ها در مورد عاملان آن گمانه‌زنی کردند. رسانه‌های خارجی از جمله مجله تایم، این انفجار را کار موساد دانست و از قول یک مقام اسرائیلی نقل کرد برنامه‌هایی برای ایجاد خلل در برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران در دست دارند. دیلی تلگراف نیز از کسی نقل قول آورد که این اقدام حاصل همکاری موساد و مجاهدین خلق است. در آن زمان این اظهارنظرها و گمان‌ها بارها مطرح شد تا این‌که پس از سال‌ها سریال گاندو در قسمتی که شنبه 8 تیر روی آنتن فرستاد، روایت تازه و با جزئیات بیشتری از این واقعه مطرح کرد. روایتی که مشخص نیست تا چه حد به واقعیت نزدیک است و تا چه اندازه جذابیت‌های نمایشی و فراخور فیلمنامه به آن افزوده شده است.

واکنش‌های اولیه
در آن زمان بسیاری از مقامات کشور دست داشتن نیروهای بیگانه در این انفجار را رد کردند. از جمله آنها:
اسماعیل کوثری، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نشست ۲۲ آبان 90 گفت: «برخی شایعات درباره خرابکاری در این حادثه منتفی است و چنین خبری صحت ندارد و تکذیب می‌شود.»
سردار رمضان شریف، مسؤول روابط عمومی سپاه پاسداران در خصوص این انفجار گفت: «این انفجار ربطی به آزمایش هسته‌ای که برخی رسانه‌های بیگانه آن را مطرح کرده‌اند، ندارد.»
فیروزآبادی، رئیس وقت ستاد کل نیروهای مسلح در این زمینه بیان کرد: «این حادثه و انفجار اخیر هیچ ربطی به اسرائیل و آمریکا ندارد.»
علی لاریجانی، رئیس مجلس هم دست داشتن اسرائیلی‌ها را رد کرد و گفت: «داستانسرایی می‌کنند تا از این اتفاق به نفع خود استفاده کنند.»

به وقتش می‌گوییم
پنج سال بعد سردار محمد طهرانی مقدم، برادر شهید حسن طهرانی مقدم در گفت‌وگویی با نشریه رمز عبور که در شماره19 آن منتشر شد، اتفاقی بودن انفجار را رد و آن را یک حادثه تروریستی عنوان کرد. او می‌گوید: واقعه‌ای که به شهادت سردار حسن طهرانی مقدم منجر شد یک اتفاق نبود، بلکه یک حادثه از پیش برنامه‌ریزی و تعیین شده و تروریستی بود. ابعاد مختلف آن را مسؤولان به موقع برای مردم ما بازخواهند کرد. در آن حادثه یکی از ابداعات جدید شهید بزرگوار در دست ساخت، طراحی و تست بود که این حادثه تروریستی اتفاق افتاد.

ماجرا از نگاه گاندو
در بخشی از قسمت 21 سریال گاندو،‌ محمد، عضو تیم امنیتی با بازی وحید رهبانی برای حسین عبدی با نقش‌آفرینی داریوش فرهنگ جزئیاتی از انفجار بیدگنه را شرح می‌دهد. او می‌گوید: «در ماجرای انفجار سامانه موشکی ما در آبان سال 90 ردپای موساد و سازمان منافقین دیده شد. اون موقع فردی که به‌عنوان جاسوس موساد، توی سایت ما نفوذ کرده بود و تحت پوشش کارمند فعالیت می‌کرد، شخصی بود به اسم رحمت والی که البته خودش در این انفجار کشته شد. اون موقع ما هیچ نشونه‌ای از ارتباطش با موساد به‌دست نیاوردیم. فقط به عنوان یکی از افراد با نفوذ سازمان منافقین باهاش برخورد شد اما دو سال بعد،‌ آگوست 2012، بین اسنادی که ویکی‌لیکس منتشر کرد، این سند خیلی مهم هم به‌دست آمد. سندی که در واقع نامه وزیر وقت دفاع آمریکا و دستورش به رئیس «سی. آی. ِای» است. توی بخشی از این نامه آمده که دولت آمریکا برای نابودی دانش موشکی ایران با سازمان امنیت اسرائیل و سازمان منافقین همکاری خواهد کرد و در همین راستا مبلغ یک میلیون دلار آمریکا به رابط سازمان منافقین در ایران تحویل داده می‌شود تا در همین زمینه هزینه کند و البته این همون بخش از ماجراست که تا امروز برای ما مجهول مونده. بعد از اون انفجار ما سه نفر از اعضای بانفوذ سازمان منافقین را بازجویی کردیم و هر سه نفر اذعان می‌کردند که هرگز اون یک میلیون دلار به دست سازمان نرسیده. یعنی کسی که اون یک میلیون دلار را گرفته، فرار کرده و همه کماکان تصور می‌کنند اون پول یه جایی در ایرانه.» در این روایت با نام آوردن از این واقعه، مستقیما از نقش عوامل نفوذی با هدایت آمریکا،‌ موساد و منافقین در بروز آن پرده برداشته شد. در ادامه گاندو از فراری بودن یکی از عوامل این واقعه خبر داد؛ ماجرایی که مشخص نیست تا چه اندازه صحت داشته باشد!

لیلا باباصفری

رسانه