استفاده صفر تا 100 از تولیدات و توان داخلی و بومی

ابتدای خط لوله از مخازن و تلنبه‌خانه ام‌الدبس بین بستان و هویزه شروع می‌شود. از اینجا، آب با فشار درون خط لوله پمپاژ می‌شود تا بعد از طی حدود 80 کیلومتر به آبادان و خرمشهر برسد. این پروژه باید در حالت عادی سه ساله انجام می‌شد اما با حمایت دوستان قرارگاه سازندگی خاتم‌‍الانبیا(ص) و سایر مسئولان استانی و کشوری توانستیم با یک برنامه‌ریزی فشرده، کار را ده ماهه جمع کنیم که کار عجیبی است.

صفرِ کار از 15 خرداد 96 کلید خورد. با احتساب این‌که دو ماه برای تامین کالا مشکل داشتیم در نهایت پروژه ده ماهه جمع شد. این پروژه رکوردهای عجیبی برای خودش به جای گذاشته است. روزانه 102 ساعت جوش در روز تولید داشتیم که در هیچ جای ایران سابقه ندارد.

از دیگر رکوردهای این پروژه تجربه 20 کیلومتر لوله‌گذاری در یک ماه است که این هم عدد عجیبی محسوب می‌شود. یکی از از مشکلات مهم پروژه این بود که مسیر خط لوله از زمین‌های کشاورزی می‌گذشت. به نوبه خودم از عشایر و مردم بومی منطقه تشکر می‌کنم که با همکاری و سعه صدر ما را تحمل کردند. اگر این همکاری نبود ما نمی‌توانستیم از میان زمین‌های این عزیزان عبور کنیم و حتما کار قفل می‌شد. از سختی‌های دیگر کار، بالا بودن آب‌های زیرسطحی در منطقه بود.

این‌کار باعث سخت شدن عملیات لوله‌گذاری و جوشکاری می‌شود. در ادامه مشکلات طبیعی باید ریزدانه بودن خاک منطقه را هم در نظر آورد. این باعث می‌شود زمین سست شود و نتواند وزن دستگاه‌ها و تجهیزات سنگین کنار کانال را تحمل کند. مثلا همین دستگاه سایدبوم که لوله‌های ده تنی را داخل کانال می‌گذارد خودش 80 تن وزن دارد.

با احتساب وزن لوله تقریبا 90 تن وزن هر یک از سایدبوم‌ها می‌شود. حالا این دستگاه‌ها باید کنار کانال قرار گیرند و عملیات لوله‌گذاری انجام دهند. این وزن باعث می‌شود زمین زیر دستگاه شروع به ریزش کند. برنامه‌ریزی برای ایمنی این کار هم خودش یک دردسر بزرگ است.

آب در زیر پا، ریزش زمین در لبه‌های کانال، دمای هوای منطقه که بعضا به 60 تا 70 درجه سانتی‌گراد می‌رسد؛ همه و همه دست به دست هم می‌دهند تا موانع جدی برای کار ایجاد شود و سختی‌های کار را دوچندان کند. از دیگر مشکلات این طرح، وجود حدود 90 مانع طبیعی و مصنوعی در مسیر خط لوله بود؛ از جاده و پل بگیرید تا خطوط لوله نفت و پتروشیمی و زمین‌های باتلاقی و رودخانه‌ها.

خط لوله غدیر یک خط لوله شمال به جنوب است. یعنی منابع آب در شمال خوزستان قرار دارند و مصرف‌کننده‌ها در جنوب استان هستند. از آن طرف میادین نفتی در غرب استان و ایستگاه‌های پمپاژ و تلنبه‌خانه در شرق هستند.

این باعث می‌شود که خط لوله‌های نفت و گاز و خط لوله انتقال آب بارها و بارها همدیگر را قطع کنند و تقاطع‌های زیادی با هم ایجاد کنند. در طراحی عملیات گذشتن از این تقاطع‌ها باید استانداردهای خطوط نفت و گاز را هم رعایت می‌کردیم. عبور از هر کدام از این موانع خودش یک پروژه است و کارگاه‌ها و ماشین‌آلات و تجهیزات خودش را لازم دارد. همه اینها با هم کار را پیچیده و پیچیده‌تر می‌کرد. با این حال همه دست به دست هم دادیم و برای گذر از هر مانع، پیش‌بینی‌های لازم اندیشیده شد. با همه این مشکلات توانستیم آخرین سرجوش را هم در منطقه قیصریه بزنیم.

از نظر استفاده از توان و تولیدات داخلی هم خدا را شکر می‌کنیم که کل کالاهای تخصصی پروژه را تا جایی که در کشور تولید می‌شد از تولیدات داخلی استفاده کردیم. ما حتی توانستیم برای این پروژه چند کارخانه صنعتی خوزستان را فعال کنیم؛ از کارخانه لوله اهواز گرفته تا کارخانه پوشش لوله ماهشهر. تمام توان فنی و مهندسی همگی بومی بوده است. پشتیبانی و لجستیک نیروی انسانی که روی پروژه فعال بود هم از دیگر نقاط قوت است.

ما یک تیم کامل پشتیبانی داشتیم که افراد مجرب و توانایی هستند. برای انجام این پروژه باید نیازمندی‌های اولیه دیده می‌شد. تصور کنید که ما روزانه 700 نفر را در این شرایط جغرافیایی و فیزیکی سرویس‌دهی می‌کردیم؛ از محل خواب و شست‌وشو بگیرید تا خوراک و اغذیه. این جمع توانست با این پشتیبانی اینجا باشد و کار را به انجام برساند. ان‌شاءا... که بتواند مشکلی از مشکلات مردم استان و اهالی نجیب خرمشهر و آبادان حل کند.

حمیدرضا گودرزی
سرپرست کارگاه پروژه غدیر