قدرت سخت جایگزین قدرت نرم

این کشور‌ها گسترش سلاح هسته‌ای را انجام ندادند اما به گسترش عمودی یعنی کیفی‌سازی‌آن اهتمام کردند و بر این اساس قدرت تخریب این سلاح‌ها را بالا بردند و استفاده آن را در مقیاس کوچک‌تر انجام دادند تا کاربردی‌تر شود.

انگلیس، چین، روسیه و آمریکا همگی از جمله کشور‌هایی هستند که به فکر بهینه‌سازی تسلیحات هسته‌ای خود هستند و برای اینکار بودجه اختصاص داده‌اند. اخیرا ترامپ در اقدامی بودجه‌ای برای کیفی‌سازی زرادخانه هسته‌ای کشورش قرار داده که این اقدام قطعا مجموعه کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای را وارد مسابقه تسلیحاتی در جهت کیفی‌سازی این سلاح‌ها خواهد کرد. اخیرا در انگلیس شاهد این مساله بودیم به طوری که فعالین حوزه مبارزه با توسعه سلاح‌های کشتار جمعی یا فعالین حوزه خلع سلاح مخالفت خود با کیفی‌سازی و هزینه‌های دولت برای چنین اقداماتی را اعلام کردند.

در مجموع آمریکا درخصوص حضور نظامی در منطقه یک استراتژی‌های بلندمدت و یک سیاست کوتاه‌مدت دارد. این کشور در حوزه بلندمدت، به دنبال این است که برخی کشورهای منطقه از جمله ایران روسیه و چین را مهار کند. لذا به همین خاطر حضور خود را توجیه و به گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که دائمی باشد. هم‌اکنون شاهدیم که در اکثر موارد بحران‌ها در منطقه خاتمه پیدا نمی‌کنند و همیشه شاهد یک بحران جدید هستیم. نکته دیگر این‌که گروه‌هایی که صحنه‌گردان هستند و در این استراتژی بلندمدت نقش‌آفرینی می‌کنند باید بتوانند در کوتاه‌مدت با دولت‌های منطقه همراه شوند تا به اهداف خود برسند. مثلا اقداماتی که در سوریه و عراق با نام داعش انجام دادند بعد از این‌که سایه داعش بر عراق و سوریه کمرنگ شد تلاش دارند این موضوع را به افغانستان انتقال ‌دهند که نشان می‌دهد می‌خواهند دائما شعله بحران در منطقه وجود داشته باشد و فتیله این بحران پایین نیاید.

آمریکا قدرت نرمش همیشه شعار بوده و واقعیت این است که قدرت آمریکا بیشتر قدرت سخت بوده است. آمریکا در دوران دولت‌های جمهوریخواه و دموکرات از این مساله تبعیت کرده است منتها با این تفاوت که دموکرات‌ها می‌گویند هر اقدامی که برای منافع ایالات متحده است اول باید تصمیم‌گیری جهانی شود و بعد متحدین را همراه کنیم اما جمهوری‌خوا‌هان می‌گویند که ما اقدام می‌کنیم و بعد قانع‌سازی و همراهی را انجام می‌دهیم. استفاده از ابزارهای اقتصادی یا نظامی همیشه از وجهه سخت سیاست آمریکا بوده است. ما به خاطر این‌که در همسایگی‌مان تهدیدهای فراوانی هست باید دقت کنیم که همیشه برای رفع تهدیدها برنامه جامع امنیتی داشته باشیم اما برای دفع این تهدیدات اعتقادی به سلاح‌های هسته‌ای نداریم چون برای ما حرمت شرعی دارد.

ما بیشتر از طریق سلاح‌های متعارف، توانمندسازی دفاعی خود را انجام خواهیم داد که در حوزه موشک‌ها و پهباد این کار را انجام داده و تورهای دفاعی توانمندی را داریم، در حوزه فضا و سلاح‌های فضایی که عمدتا موشک هستند پنجمین قدرت جهان هستیم و این توانمندی‌های دفاعی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات را تقویت کرده است.

دکتر مسعود گودرزی - عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس