خروج از پروتکل‌الحاقی پاسخی به ترامپ

یکی از موارد لغو تحریم، تحریم‌های بانکی است، اما همچنان در این تحریم قرار داریم و این مساله چه در دوره اوباما و چه در دوره ترامپ تفاوتی نکرده است. حتی کشورهای اروپایی عضو 5+1 نیز در این تحریم بانکی علیه ایران با آمریکا همراه هستند و ما حتی نمی‌توانیم حقوق کارکنانمان را از طریق بانک حواله کنیم. این در شرایطی است که اروپایی‌ها بر حفظ برجام تاکید می‌کنند و از سوی دیگر سازمان بین‌المللی انرژی هسته‌ای بارها اعلام کرده که ایران به تمامی تعهدات خود عمل کرده و هیچ‌گونه انحرافی خارج از توافق برجام نداشته است؛ اما با وجود این بارها تحریم‌ها علیه ایران از سوی آمریکا تشدید شد و اروپایی‌ها هم عملا آن را لغو نکردند. بنابراین این مساله نقض برجام است. ما باید روشن کنیم که اگر آمریکا برجام را لغو کند و توافقات آمریکا و اروپا درباره رفع تحریم‌ها انجام نشده، تدابیر و برخوردهای جدی‌تری را در نظر بگیریم. یک راهکار این است که باید اعلام کنیم تا زمان لغو تحریم‌ها، پروتکل الحاقی را که نسبت به اجرایی شدن آن عمل می‌کردیم، متوقف شود و همچنین هر تعهدی بالاتر از ان‌پی‌تی متوقف شود و اگر دشمنی‌ها و تحریم‌ها ادامه پیدا کند، ایران باید تهدید کند که حتی از ان‌پی‌تی نیز خارج خواهد شد.

اگر آمریکایی‌ها توقف تحریم را لغو کنند و آن بخش از تحریم‌هایی را که عملا متوقف شده بود دوباره برقرار کنند حتما باید عکس‌العمل لازم و محکم را نشان دهیم چون نقض برجام محسوب خواهد شد. اروپایی‌ها هم نسبت به اقدام آمریکا انتقاد خواهند کردند اما واکنشی عملی صورت نمی‌دهند. البته ممکن است این پرسش مطرح شود که بالاخره بازار داخلی ایران برای آنها اهمیت دارد، اما کل حجم روابط اتحادیه اروپا با ایران کمتر از 20 میلیارد دلار است؛ در حالی که با آمریکا حدود 1045 میلیارد دلار روابط تجاری دارند. بنابراین آنها حجم گسترده روابط تجاری و بازرگانی خود با آمریکا را فدای روابط تجاری با ایران نخواهند کرد.

ما برای این‌که بتوانیم با تحریم‌ها مقابله و آنها را بی‌اثر کنیم، باید به اقتصاد مقاومتی عمل نماییم. این وظیفه دولت و مردم است. پایه اقتصاد مقاومتی از یک‌سو کار و از سوی دیگر رعایت الگوهای مصرف است. همچنین باید از خرید کالاهای خارجی پرهیز شود و تلاش و اصرار بر این داشته باشیم که نیازهای خود را از تولیدات داخلی برآورده کنیم. اگر از عهده چنین کارهایی برآییم ما نه‌تنها می‌توانیم تحریم‌ها را خنثی کنیم بلکه تهدیدها هم به فرصت تبدیل خواهند شد. کما این‌که ما بیشترین تحریم‌ها را در حوزه صنایع موشکی و هسته‌ای داشتیم و اتفاقا در این دو صنعت، ما پیشرفت‌های زیادی داشتیم. دلیل موفقیت هم این بود کسانی که در این صنعت کار می‌کردند، دغدغه‌های ارزشمندی داشتند و توانستند ایران را به یکی از قدرت‌های هسته‌ای و همچنین قدرت بزرگ موشکی تبدیل کنند. اگر این همت که در صنایع موشکی و هسته‌ای دیدیم، در مجموعه‌های دیگر از سوی مردم و مسئولان دیده شود، قطعا جمهوری اسلامی ایران به پیروزی‌های بزرگ دست خواهد یافت.

دکتر محمد‌حسین قدیری‌ابیانه
تحلیلگر مسائل سیاسی