رمزگشایی از طرح دوباره موضوع برجام 2 و 3 در گفته‌های مقامات غربی

بـرجـام در گروگان آمریکا و اروپا

ترامپ درباره برجام گزینه‌هایی را پیش روی خود داشت. انتخاب اول این بود همان‌گونه که تاکنون تحریم‌های هسته‌ای را حداقل روی کاغذ تعلیق کرده بود، به این روند ادامه می‌داد. البته موارد نقض برجام زیاد بود اما با این حال بحث تعلیق تحریم روی کاغذ به عنوان یک رویه وجود داشت. او روز جمعه ممکن بود اعلام کند که ما بحث تعلیق را ادامه خواهیم داد اما در عین حال تحریم‌های دیگری را به بهانه‌های مختلفی مثل حقوق بشر، مساله توانمندی‌های موشکی ایران و یا حمایت از آشوبگران یا اغتشاش طلبانی که سعی داشتند کشورمان را ناامن کنند، برای ایران وضع خواهیم کرد. این یک راه حل است که بر این پایه آمریکا می‌توانست ادعا کند که حداقل به‌صورت ظاهر به برجام پایبند است.
کد خبر: ۱۱۱۳۲۳۷

انتخاب دوم این بود که از برجام خارج شود به این معنا که اعلام میکرد که تعلیق تحریمهای را ادامه نمیدهد. به عبارت دیگر تعلیق نکردن تحریمها به معنای خروج آمریکا از برجام بود.

انتخاب سوم هم این بود که تعلیق تحریمها را ادامه میداد و در کنار آن تحریمهای دیگری را با بهانههایی علیه ایران وضع میکرد منتهی براساس نقض برخی از تحریمها سوئیفتهای بانکی باز شد و اگر این اتفاق نمیافتاد نقض فاحشی برای توافق برجام بود، ترامپ اقداماتی را انجام دهد که براساس آن، مردمی که احساس میکردند بعد از این توافق، برخی از تحریمها لغو شده است و گشایشی در زندگی آنها ایجاد شده، به این نتیجه برسند که اساسا هیچ فایدهای از نقض تحریمها نبردهاند. مثلا اگرچه سوئیفتهای بانکی باز شده بود، اما تحریمهایی که بعد از شکل گرفته بود عملا معادلات بینبانکی را متوقف کرده بود. زمانی که نتوان با بانکی کار کرد بسته یا باز بودن سوئیفتها چندان تاثیری ندارد. بنابراین در راه حل یا انتخاب سوم ترامپ، علاوه بر اینکه تعلیق تحریمها ادامه پیدا میکند، از سویی دیگر علاوه بر وضع تحریمهایی با بهانههایی مثل مسائل حقوق بشری، در مواردی که تحریم ها نقض شده است نیز اقداماتی را برای ایجاد تحریمهای جدید انجام دهد تا تحریمهای نقض شده نیز بیاعتبار شود.

چون برجام توافق خوبی برای آمریکاییها است، اطرافیان ترامپ ماهها است که به او گوشزد میکنند رسما از برجام خارج نشود و به جای خروج از این توافق، انتخاب سوم را در نظر بگیرد. زیرا این راهکار علاوه بر اینکه حسب ظاهر و از روی کاغذ، نشاندهنده پایبندی آمریکا به برجام است شرایط را بهگونهای برای دولتمردان این کشور فراهم میآورد که میتوانند باب تحریمهای جدید علیه ایران را باز کنند. آنها با این کار میتوانند منافعی را که موارد رفع تحریمها برای مردم ایران ایجاد کرده بودند، با اعمال تحریمهای جدید متوقف کنند. از سویی دیگر آنها در تلاشند که مواردی از برجام را که میتوانست به نفع ایران باشد، مثل رفع برخی محدودیتها بعد از فاصله زمانی هشت ساله یا ده ساله دوباره به همان وضعیت گذشته برگردانند. همچنین قرار بود که برخی از محدودیتهای در حوزه تولید سانتریفیوژ برداشته شود که باز در تلاشند که چنین اتفاقی برای ایران نیفتد. آنها در صدد هستند که با تصویب قوانین در حوزه داخلی آمریکا، این شرایط را بهوجود آوردند که بعد از اینکه ایران بعد از مدت هشت یا ده سال به شرایط برای رفع برخی تحریمها براساس توافق برجام رسید، دوباره تحریم را به وضع سابق برگردانند.

از سویی دیگر موضوعاتی مثل توانمندی موشکی ایران و حوزه کشورمان در عرصه منطقهای هم جزو دغدغههای مقامات آمریکایی است که هنوز مدنظرشان است برجام 2 و برجام 3 را به جمهوری اسلامی ایران تحمیل کنند. منتهی در این زمینه فعلا فرانسویان بیش از آمریکا تلاش میکنند و به نظر میرسد این مساله ناشی از هماهنگی میان آمریکا و کشورهای اروپایی است. طرف مقابل متوجه این موضوع است که برجام برای دولت آقای روحانی اهمیت دارد و بنابراین میخواهد این توافق را گروگان بگیرد و به ایران بگوید که اگر در حوزه کاهش توانمندیهای موشکی یا کاهش حضور و نفوذ منطقهای با ما همکاری نکنید، سر برجام را خواهیم برید. این هم سطح دیگری از نوع تعاملات آمریکا و اروپا با مساله برجام است.

دکتر فواد ایزدی / استاد دانشکده مطالعات جهان

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها