تعطیلی تولید داخل تهدید رنگین‌پوست‌ها

زمانی که ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا شد، اعضای آکادمیک و روشنفکران این کشور علیه وی موضع گرفتند و معتقد بودند سیاست‌هایی که قرار است به‌کارگیری شود، منافع آمریکا را به خطر می‌اندازد که امروز نتیجه آن را مشاهده می‌کنیم. اکنون بحث نژادپرستی یکی از دغدغه‌های سیاسی دولت ترامپ عنوان شده و احتمالا این سونامی در بخش‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز تبعات سنگینی داشته باشد. اگر این رویه بی‌تدبیری ادامه داشته باشد فکر می‌کنم روی شاخص‌های آمریکا تاثیرگذار خواهد بود که نوسان در بورس نیویورک چنین نشانه‌هایی را به اقتصاد نشان می‌دهد. دولت آمریکا اجازه نمی‌دهد که قدرت دست رنگین‌پوست‌ها بیفتد و تنها در یک چرخه ثروت و قدرت را تقسیم‌بندی کرده‌اند که سیاهپوست‌ها جایگاهی ندارند و عنوان می‌کنند که ما از شما برتر هستیم. اتفاقی که اکنون در بورس نیویورک افتاده برای تجمع اخیر نیست؛ بلکه برای چند دهه قبل است که الان ریشه‌هایش سبز شده است. این موضوع نیز نشان می‌دهد در برخی موضوعات آمریکا هنوز پیشرفت لازم را نکرده و نیاز به ترمیم در بخش‌های سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری دارد. برخلاف کشورهای اروپایی آمریکا جزو کشورهایی است که روی تعدیل ثروت و تعدیل درآمد کمتر کار کرده است. اروپا با توجه به این‌که مکتب سوسیال دموکرات را در دست داشتند، توانستند به سمت تعدیل ثروت بروند. آمریکا در این زمینه پیشرفتی نداشته و سرمایه‌داران این کشور هم در این بخش با مقاومت نگذاشتند کارها آن‌طور که می‌خواستند پیش برود. در دوره اوباما هم سفیدپوستان دارای سرمایه مانع شدند که اوباما کارهای اجرایی خودش را به سرانجام برساند. درصد قابل توجهی از افراد فقیر که در فقر مطلق هستند، از جناح سیاهپوست هستند و کمتر سفیدپوستان فقیر در آمریکا یافت می‌شوند. برابری شهروندی در کشوری مثل آمریکا وجود ندارد و سیاهپوست‌ها اغلب در بخش‌های پایین‌دستی و کارگری مشغول به کار هستند. این برخورد نیز با کارگران مکزیکی نیز انجام می‌شود.

از یاد نباید برد که تجمعات اخیر نژادپرستانه و نیز مقابله با نژادپرستان درنهایت توسط حکومت سرکوب می‌شود، اما یک زنگ خطر برای آنها روشن می‌کند. اگر همین اقشار که بیشتر در بخش پایین‌دستی فعالیت می‌کنند، از این کشور مهاجرت کنند یا با دستمزدهای پایین مشغول به کار نشوند و خواستار افزایش دستمزد باشند، هزینه‌های تولید داخلی آمریکا افزایش خواهد یافت و درنهایت این حکومت است که باید در برابر حقوق شهروندی آنها کوتاه بیایند و آنها را در محافل اقتصادی و سیاسی راه دهد. هشدار‌ها هر روز به سیاسیون آمریکا در این زمینه بیشتر می‌شود و صاحب‌نظران آمریکایی هم در این‌باره عنوان کردند که اگر زمینه‌های شکاف طبقاتی کمتر نشود و رنگین‌پوست‌ها نتوانند از توزیع ثروت بهره‌مند شوند، آینده خوشی در انتظار آمریکا نخواهد بود، اما متاسفانه بذری که سیاستگذاران آمریکایی از قبل در این کشور کاشتند، خوب نبوده و اکنون میوه‌ای که حاصل شده ممکن است به‌عنوان یک تهدید برای این کشور محسوب شود. سیاستگذاران کلان آمریکا که اغلب سفیدپوست هستند، ذات خودشان را که تنفر از سیاهپوستان است، سینه به سینه منتقل کردند.

این تجمعات یک اثر روانی در جامعه آمریکا دارد، اما نباید فراموش کرد که این کشور از نظر اقتصادی باثبات است و این درگیری‌ها شاید اثر روانی منفی را در میان‌مدت نگذارد. از سوی دیگر بخش کمی صاحب درآمد هستند و بهتر می‌توانند برای بقیه افراد تصمیم بگیرند. از این‌رو نمی‌گذارند این حلقه قدرت گسترده شود، اما اگر مدیریت نشود و دچار تنش شود و مسائل کارگری بخواهد تاثیرگذار باشد در تولید اثر می‌گذارد. این موضوع ابتدا در شاخص‌های اصلی آمریکا نمود پیدا خواهد کرد و درنهایت بقیه کشور‌ها را تحت تاثیر می‌گذارد. در مورد حقوق بشری هم آمریکا یکی از تامین‌کنندگان بودجه این سازمان است و قطعا این سازمان برخلاف حکومت این کشور حکمی را صادر نمی‌کند. به این دلیل که منافع بودجه‌ای‌اش به خطر می‌افتد. با وجود این‌که بحث نژادپرستی از مدت‌ها قبل در آمریکا باید حل می‌شد، هنوز در ذات افراد موجود و از وجودشان خارج نشده است؛ هرچند مدت یک بار برخی افراد بسترهایی را ایجاد می‌کنند که منجر به تنش می‌شود و سیاهپوستان معترض را به خیابان می‌آورند تا با سرکوب نشان دهند قدرت برتر ما هستیم. به نظر می‌رسد اگر این موضوع در قانون اساسی این کشور تصحیح نشود، مشکلات زیادی در انتظار آمریکا خواهد بود. اکنون آمریکا با اتکا به توان اقتصادی و نظامی قصد دارد قلدری و یکه‌تازی کند و از این‌رو حتی تعهدات بین‌المللی خودش را هم اجرا نمی‌کند که برجام یکی از آنهاست.

دکتر مرتضی افقه/ استاد دانشگاه