خاطرات تلخ در‌ آتلیه‌های سیاه

فضای مجازی به همان اندازه که به پیشرفت بشریت کمک کرده، می‌تواند بلای جان لحظات زیبای آدم‌ها هم باشد.

افراد سودجو در همه جای دنیا هستند و همه فکر و ذکرشان را به کار می‌گیرند تا از راه نا‌درست بتوانند پیشرفت کنند.

در مورد آتلیه‌های عکاسی غیر‌مجاز هم که بسیاری از افراد را درگیر می‌کند و حتی موجب برهم خوردن آرامش خانواده‌ها می‌شود این موضوع صادق بوده و ممکن است یک روز در حال مشاهده پست‌های یک کانال یا گروه تلگرامی با عکس‌های خصوصی‌تان رو‌به‌رو شوید.

خانواده‌های زیادی تا به‌حال با اعتماد به شیادان، آنها را در مراسم‌ خصوصی خود راه داده و عکاسی از مراسم‌شان را به‌عهده آنها گذاشته‌اند، اما بعد از مدتی به جای دیدن عکس‌هایشان در آلبوم خانوادگی، آنها را در فضای مجازی مشاهده کرده‌اند. برای روشن‌تر شدن ماجرا در ادامه تعدادی پرونده را در این باره با هم ورق می‌زنیم.

طعمه عکاس شیاد

زن جوان همراه همسر خود به آتلیه رفته بود تا قرار‌داد فیلم و عکسبرداری مراسم عروسی‌اش را امضا کند.

اسم این آتلیه را در آرایشگاهی که همیشه می‌رفت، زیاد شنیده بود و حتی نمونه کار‌های زیادی هم از این عکاس دیده بود. کار آتلیه خوب بود و عروس جوان نیز به همین دلیل مدیر آنجا را برای فیلمبرداری از مراسم خود انتخاب کرد.

زمانی که به محل مورد نظر رسیدند، هیچ تابلویی از این که نشان دهد آتلیه در کجا قرار دارد وجود نداشت.

بعد از پیگیری و پرس‌و‌جو از چند همسایه دریافتند آتلیه در طبقه دوم یک واحد مسکونی در آپارتمان قرار دارد. با خود فکر کردند شاید بتازگی به این مکان آمده‌اند و به همین دلیل هنوز هیچ تابلویی نصب نشده است. عروس و داماد پس از سفارش نوع عکس‌ها قرار داد بستند.

روز عروسی همه چیز خوب پیش رفت. عروس و داماد هم کاملا از عکاس خود راضی بودند و ژست‌های مختلف و عکس گرفتند.

روز تحویل عکس‌ها رسید و زن جوان ابتدا تنها به آتلیه رفت تا عکس‌ها را تحویل بگیرد که متوجه شد عکاسان از آن محل رفته‌اند.

عروس و داماد به هر زحمتی بود توانستند محل جدید آتلیه را پیدا کنند و به آنجا بروند. زمانی که عکس و فیلم عروسی را دیدند، همه تخیلاتشان درباره آنچه توقع داشتند به‌هم ریخت. همه چیز کمی بدتر از افتضاح بود.

با مسئول آتلیه بحث کردند و گفتند این عکس‌ها چیزی نبود که توقع داشتند و از او شکایت خواهند کرد و آتلیه را پلمب می‌کنند، اما مسئول آنجا با خیال راحت گفت نمی‌توانی به جایی شکایت کنی.

عکاس بعد از کمی بگو مگو آنها را تهدید کرد که در صورت شکایت، عکس‌هایشان را در فضای مجازی منتشر می‌کند و آبرویشان را می‌برد.

عکس‌های خصوصی، نمونه کار

یک آتلیه در مشهد تصاویر خصوصی تعدادی از مشتریان خود را در تلگرام به عنوان نمونه کار منتشر کرد‌. تعدادی از مشتریان این آتلیه با مشاهده عکس‌های خصوصی خود در فضای مجازی از آن شکایت کردند‌. با شکایت مشتریان و صدور دستور قضایی، دفتر آتلیه مورد بازرسی قرار گرفت.

در این بازرسی 574 حلقه لوح فشرده تصاویر خصوصی مشتریان آتلیه که به صورت غیرمجاز نگهداری می‌شد معدوم یا به مشتریان تحویل شد.

آتلیه متخلف هم با دستور بازپرس به جرم رعایت نکردن مسائل امنیتی در خصوص حفظ حریم خصوصی مشتریان پلمب شد.

بازپرس پرونده درباره مسائل امنیتی مربوط به عکاسی از مراسم‌ هشدار داد و گفت: نگهداری هرگونه فیلم و عکس‌ خصوصی افراد در آتلیه‌ها پس از تحویل سفارش به مشتری به بهانه‌هایی مانند چاپ مجدد، پرداخت نشدن وجه توسط مشتری در قبال تحویل فایل تصاویر خصوصی و... وجاهت قانونی ندارد.

اتهام اشاعه فحشا برای عکاس معروف

یکی از عکاسان بنام که در گرگان فعالیت می‌کرد، مدتی قبل با شکایت تعداد زیادی از طعمه‌هایش روانه دادسرا شد. این عکاس که علاوه بر عکاسی مراسم‌ مختلف از دختران جوان به صورت غیرقانونی عکاسی و عکس‌های آنها را در فضای مجازی منتشر می‌کرد، با اتهام اشاعه فحشا مجرم شناخته شد.

پس از پلمب آتلیه و دستگیری فرد متخلف، تعداد دیگری از طعمه‌ها که در دام او افتاده بودند و تا قبل از دستگیری متهم هنوز شکایتی از او نکرده بودند، جرات شکایت از او را پیدا کرده و به دادگاه مراجعه کردند.

بسیاری از طعمه‌های دیگر نیز از شکایت می‌ترسند چون ممکن است به محض پر کردن شکایت‌نامه، عکاس عکس‌های بیشتری را از آنها در فضای مجازی منتشر کند.

این مشکل از بی‌اعتمادی به پلیس پیش می‌آید. شهروندان باید بدانند در صورت بروز هرگونه تخلف از سوی افراد سودجو و با صرف‌نظر از تهدید‌های شیادان، بسرعت موضوع را با پلیس در میان بگذارند تا این مشکل برای دیگران پیش نیاید.

90 درصد جرایم در آتلیه‌های غیر قانونی

منوچهر باستانی، رئیس اتحادیه صنف عکاسان و فیلمبرداران: شغل ما یک شغل بسیار حساسی است چون ما به داخل خانه‌ها و مجالس مردم می‌رویم و باید امین آنها باشیم. باید جوری کار کنیم که به ما اعتماد کنند. طوری که اگر دخترم را بفرستم در عکاسی تا عکس بگیرد، دلم شور نزند که آنجا امن است یا نه. بسیاری از سود‌جویان از همین موقعیت حساس شغلی سوءاستفاده می‌کنند و با جذب اعتماد اولیه از طرف مراجعه‌کننده‌ها، آنها را طعمه‌ای برای اعمال سودجویانه خود قرار می‌دهند. این افراد به دلیل نداشتن مجوز نمی‌توانند برای کار خود به صورت گسترده فعالیت کنند به همین دلیل از طریق آرایشگاه‌ها وارد می‌شوند.

به عنوان مثال به آرایشگاهی می‌روند و نمونه کار می‌برند و می‌خواهند که آرایشگر، به مشتریان این آلبوم‌ها را نشان دهد. سوالی که پیش می‌آید این است که آیا یک تالار یا آرایشگاه حق دارد عکاس و فیلمبرداری را که مجوز ندارد معرفی کند؟

خود مراجعه‌کننده‌ها هم باید هوشیار باشند و قبل از بستن قرارداد از داشتن موجوز کسب آتلیه اطمینان پیدا کنند.

اگر آتلیه مجوز داشته باشد، مشتری در صورت هرگونه نارضایتی، می‌تواند شکایت کند تا به حقش برسد و آتلیه‌های مجوزدار صد‌در‌صد کار بهتری ارائه خواهند داد، اما آتلیه‌های بدون مجوز گاهی حتی یک کارآموز را برای عکاسی و فیلمبرداری می‌فرستند و عکس‌هایشان ممکن است بی‌کیفیت باشد و در این صورت مشتری نمی‌تواند به جایی شکایت کند. حتی بسیاری از آتلیه‌های غیر‌مجاز برای تبلیغات عکس‌های مشتری‌های خود را به عنوان نمونه کار در شبکه‌های مجازی منتشر می‌کنند.

با برآورد‌هایی که ما از صنف عکاسان داریم،بیش از 90 درصد جرایم که در این صنف صورت می‌گیرد مربوط به آتلیه‌هایی می‌شود که مجوز یا پروانه کسب ندارند.

همه واحد‌های صنفی مکلفند قبل از شروع به کار، پروانه کسب بگیرند که عکاسان نیز از این قاعده جدا نیستند و عکاسان مجوز‌دار محدودیت‌هایی دارند به‌عنوان مثال عکاسان مرد برای مراسم‌ مردانه و عکاسان زن برای مراسم زنانه باید عکاسی کنند.

بسیاری از آتلیه‌های عکاسی به همین دلیل مجوز نمی‌گیرند و برای فرار و درگیر نشدن با قانون پروانه کسب نمی‌گیرند تا راحت‌تر بتوانند غیرقانونی به فعالیت‌های خود ادامه دهند.

عکس مهم‌تر از مهمانی

دکتر عباس محمدی، استاد دانشگاه: موضوع ثبت خاطرات همیشه برای بشر اهمیت داشته است، چرا که به نیاز به بقا مربوط می‌شود. ما دوست داریم مانا باشیم و تلاش می‌کنیم این ماندگار بودن را با ثبت خاطرات به دست آوریم و البته این موضوع در رویداد‌های خوشایند زندگی مثل ازدواج یا تولد اهمیت دو برابری پیدا می‌کند. بر‌اساس همین موضوع ما در مراسم مختلفی که برگزار می‌شود با استفاده از شیوه‌های جدید‌تر و بهتر سعی می‌کنیم این ثبت خاطرات به بهترین شکل انجام گیرد. این نکته نه تنها ما بلکه افراد سودجو را هم درگیر می‌کند. آنها که از این نیاز انسان با خبر هستند سعی می‌کنند از آن بهره ببرند و در جهت اعمال سودجویانه خود از آن استفاده کنند.

سودجویان در ما نیاز زیادی ایجاد می‌کنند به نوعی که ما حس می‌کنیم موضوع عکاسی که یک موضوع فرعی است، برایمان از موضوع اصلی که تولد یا عروسی است بسیار مهم‌تر است. این موضوع چیزی است که ما در مهمانی‌های اخیر خود می‌بینیم. افراد آن‌قدر درگیر حواشی عکاسی می‌شوند که از مهمانی غافل شده و نمی‌توانند خوش بگذرانند.

سودجویان با استفاده از این نیاز ما می‌توانند براحتی وارد حریم خصوصی‌مان شوند و به مقاصد خود برسند چرا که ما در آن لحظه به فکر آبرومند برگزار شدن مراسم خود هستیم و زیاد خود را درگیر مسائل امنیتی نمی‌کنیم و فقط می‌خواهیم عکس بگیریم و تمام لحظات را ثبت کنیم، اما به این فکر نمی‌کنیم که بعدا ممکن است چه اتفاقاتی برای عکس‌ها بیفتد و چه سوء‌استفاده‌هایی از آنها بشود.

غزاله مالکی

ضمیمه تپش جام جم