زنبورداری جدی گرفته نشده است

زنبورداری نیز به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های کشاورزی در بسیاری از مناطق که دارای استعداد‌های طبیعی هستند می‌تواند عاملی برای سرمایه‌گذاری شناخته شود تا علاوه بر تامین معیشت سرمایه‌گذاران، در ارتقای سلامت جامعه نیز تاثیرگذار باشد. از این رو جام‌جم این هفته گفت‌وگویی با حسین فدایی، زنبوردار داشته که در ادامه می‌خوانیم.

شما از کجا با این حرفه آشنا شدید؟

پدربزرگ و پدر من در روستای دالان داش از گذشته به این کار مشغول بودند که همین موضوع باعث شد اصولا زنبورداری در خانواده، حرفه‌ای شناخته شده باشد.

شما از ابتدا در این حرفه مشغول بودید؟

خیر، من برای ادامه تحصیل که به تهران آمدم در این شهر ماندگار شدم و به استخدام یکی از نهادهای دولتی درآمدم. به همین دلیل فاصله داشتم با اصول زنبورداری و تقریبا جز خاطراتی شیرین از دوران کودکی، چیزی از این فعالیت اقتصادی نداشتم. تقریبا ده سال پیش تصمیم‌گرفتم برای دوران بازنشستگی خودم که زیادهم دور نیست، فکری کنم و یک سرمایه‌گذاری منطقی انجام دهم. این بود که به حرفه اجدادی خودم روی آوردم.

سرمایه اولیه شما چقدر بود؟

هشت سال پیش ابتدا برای شروع ده کندو خریدم که تقریبا نزدیک به یک میلیون تومان سرمایه‌ لازم داشت؛ بنابراین اگر بخواهیم بگوییم چقدر سرمایه‌گذاری کردم با خرید کندوها و هزینه‌های جانبی شاید نزدیک به دو میلیون تومان سرمایه‌گذاری کردم، اما امروز با گذشت هشت سال علاوه بر درآمدهای سالانه فروش عسل، کندوهای بیشتری در اختیار دارم که هر کندو نزدیک به 200 هزار تومان سرمایه است و امسال زنبور هم برای فروش دارم.

برای این کار آیا در دوره آموزشی شرکت کردید؟

اگر واقعیت را بخواهید وقتی تصمیم به انجام این کار گرفتم با در نظر گرفتن آموزه‌های سنتی پدرم متوجه شدم آنچه آنها انجام می‌دادند بسیار سنتی و قدیمی بوده که امروز ممکن است سودآوری چندانی نداشته باشد؛ بنابراین با خرید چند کتاب سعی کردم اطلاعاتم را به روز کنم و با ثبت‌نام در دوره‌های آموزشی اتحادیه زنبورداران اطلاعاتم را تکمیل کردم، اما آموزش کافی نیست، بلکه این تجربه است که حرف اول و آخر را می‌زند. به همین دلیل با دوستان و گروه‌های تلگرامی مرتبط تبادل اطلاعات می‌کنیم تا بتوانیم منطقی‌تر فعالیت کنیم.

آیا زمین کشاورزی از خودتان دارید یا به شیوه‌ای دیگر برای تولید اقدام کرده‌اید؟

همان طور که قبلا گفتم در زمین‌های پدری و شهرستان مراغه اقدام کردم، اما به دلیل فاصله زیاد و همچنین درجه حرارت مجبور بودم زنبورها را در فصل زمستان کوچ دهم که با شرایط کارمندی و سرکشی‌های دوره‌ای سازگار نبود. به همین دلیل تصمیم‌گرفتم به منطقه‌ای نزدیک تهران زنبورها را کوچ دهم تا بتوانم بهتر کار کنم. از این رو در منطقه احمدآباد مستوفی زمینی را اجاره کردم که فعالیت اقتصادی خودم را ادامه دهم.

برای توسعه فعالیت خودتان کمکی از نهادهای دولتی گرفته‌اید؟

واقعیت این است برای زنبورداری اعتبار خاصی در وزارت کشاورزی در نظر گرفته نشده است و وامی هم نمی‌دهند؛ درحالی که این محصول نه‌تنها سلامت‌محور است، بلکه می‌تواند ارزش افزوده و درآمد بالایی هم داشته باشد و نیازمند حمایت بیشتر است.

اکنون چند کندو دارید و چقدر تولید عسل می‌کنید؟

در شرایط فعلی صد کندو دارم و سال گذشته 500 کیلو عسل درجه یک و 700 کیلو عسل درجه دو تولید کردم.

منظور شما از عسل درجه یک و دو چیست؟

در برخی موارد زنبورداران مجبور به تغذیه زنبورها هستند که باعث تولید عسل درجه دو می‌شود؛ اما در فصولی که گل و گیاهان سرحال هستند و طبیعت طراوت دارد، عسل درجه یک مستقیم از گل تولید می‌شود.

شما کدام باورهای مردم نسبت به کیفیت عسل را منطقی نمی‌دانید؟

این که می‌گویند عسل شکرک زده است. واقعیت این است عسل با کیفیت، عسلی است که رس می‌بندد که با شکرک فرق دارد پس لازم است درباره کیفیت عسل، مردم کمی دقت داشته باشند.

آیا در تولید عسل تقلب هم داریم؟

بله به دلیل باورهای اشتباه مردم بحث تقلب و تخلف زیاد است و مسئولان باید در این زمینه رسیدگی بیشتری داشته باشند. به عنوان مثال امروز تولید ماده‌ای شبیه عسل باب شده که اصلا عسل نیست. فقط چون شفاف است و شکرک هم نمی‌زند مردم می‌خرند.

اشتغال‌زایی این سرمایه‌گذاری چقدر است؟

من امروز با همکاری خانواده، اداره این صد کندو را به عهده دارم؛ اما اگر بخواهم کارم را توسعه دهم قطعا باید از دیگران کمک بگیریم.

به نظر شما قیمت تمام شده عسل چقدر است؟

با شرایط فعلی قیمت 15 هزار تومان برای تولیدکنندگان تمام می‌شود؛ بنابراین کمتر از 20 هزار تومان فروش کیلویی عسل منطقی نیست و اگر قیمت پایین‌تری در بازار دیده می‌شود قطعا مشکلی در کار است.

عماد عزتی

اقتصاد