کشف قدیمی‌ترین دی.ان.ای از انسان نئاندرتال

اگرچه انسان امروزی تنها بازمانده از دودمان انسان‌هاست، اما گونه‌های دیگر انسانی هم پیش‌تر روی زمین زندگی کرده‌اند. نزدیک‌ترین خویشاوندان منقرض شده انسان امروزی نئاندرتال‌ها بوده‌اند که تا زمان انقراض‌شان در حدود 40 هزار سال پیش، در اروپا و آسیا زندگی می‌کردند. یافته‌های اخیر نشان می‌دهد وقتی انسان مدرن امروزی قدم از قاره آفریقا بیرون نهاد، با نئاندرتال‌ها درآمیختند. زیست‌شناسان می‌گویند حدود 1.5 تا 2 درصد دی.ان.اِی هر انسانی که امروز خارج از آفریقا زندگی می‌کند در اصل متعلق به نئاندرتال‌هاست. در سال 1993 دانشمندان یک اسکلت فوق‌العاده سالم و دست‌نخورده از انسان باستانی را در میان استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌های یک غار آهکی در لامالونگا در نزدیکی التامورا در جنوب ایتالیا کشف کردند. این کشف پتانسیل این را داشت که سرنخ‌های جدیدی در مورد نئاندرتال‌ها به‌دست دهد.

فابیو دیویچنزو، از دیرینه‌شناسان دانشگاه ساپینزا در رم می‌گوید: مرد التامورایی نشان‌دهنده کامل‌ترین اسکلت یک انسان غیرمدرن بود که تا آن زمان یافت شده بود. تقریبا تمام عناصر استخوانی سالم مانده و کاملا حفظ شده بود. این اسکلت دربردارنده برخی صفات نئاندرتال‌ها بخصوص در صورت و پشت جمجمه بود. با این حال این اسکلت دارای ویژگی‌هایی است که معمولا در نئاندرتال‌ها دیده نشده است. برای مثال پشت ابروی این مرد حجیم‌تر از دیگر نئاندرتال‌هاست. این تفاوت باعث شد که مشکل بتوان گفت این مرد التامورایی متعلق به کدام یک از دودمان‌های انسانی است. بعلاوه اسکلت مرد التامورایی تا حدی در میان صخره‌ها جا گرفته و به همین علت تجزیه و تحلیل آن دشوار است. اکنون تحقیقات جدید و دی.ان.اِی گرفته شده از تیغه شانه راست اسکلت فسیل نشان می‌دهد مرد التامورایی، نئاندرتال بوده است. علاوه بر این دانشمندان قدمت این اسکلت را متعلق به 130 تا 170 هزار سال پیش تخمین می‌زنند. این موضوع این اسکلت را به قدیمی‌ترین نمونه‌ای تبدیل کرده است که تا کنون دی.ان.اِی از آن استخراج شده است. البته این استخوان‌ها قدیمی‌ترین فسیل نئاندرتال کشف شده نیستند؛ قدیمی‌ترین نمونه فسیلی کشف شده مربوط به 200 هزار سال قبل است.

استخوان‌ها بسیار قدیمی است، به‌گونه‌ای که دی.ان.اِی در آن بیش از حد تخریب شده و دانشمندان قادر به پی ‌بردن به توالی ژنوم فسیل، حداقل با فناوری‌های کنونی نیستند. البته دیوید کاراملی، انسان‌شناس مولکولی در دانشگاه فلورانس ایتالیا می‌گوید: شاید نسل بعدی فناوری‌های تشخیص توالی دی.ان.ای قادر به انجام این کار باشد که می‌تواند نتایج مهمی در مورد ژنوم نئاندرتال‌ها ارائه کند. هر چند فسیل‌های تکه‌تکه‌ای که قبلا از نئاندرتال‌های دیگر به‌دست آمده تصویر ناقصی از چگونگی زندگی آنها به‌دست داده، اما اسکلت التامورا، پرتره کامل‌تری از نئاندرتال‌ها را به تصویر می‌کشد. برای مثال این اسکلت می‌تواند جزئیات بیشتری از ژنتیک، آناتومی، محیط زیست و سبک زندگی نئاندرتال‌ها را برای ما روشن کند.

Live Science ‌/‌ مترجم: آتنا حسن‌آبادی