جدال روسی خرگوش و گرگ

این مجموعه توسط ویاچسلاو کاتیونوچکین و ولادیمیر تاراسوف و بعدها توسط آلکس کاتیونوچکین در 20 قسمت ده دقیقه‌ای کارگردانی شده است. این انیمیشن درباره ماجراهای خنده‌دار گرگ دست و پاچلفتی است که سعی در گرفتن یک خرگوش دارد و همین باعث می‌شود هر بار ماجراهای مختلفی به وجود آید. این مجموعه دارای شخصیت‌های دیگری هم هست که معمولا یا مستقیم به خرگوش کمک می‌کنند یا نقشه‌های گرگ را به هم می‌ریزند.

شروع ماجرا

با توجه به آغاز جنگ سرد بین اتحاد جماهیر شوروی سابق و آمریکا (پس از جنگ جهانی دوم) و رقابت شدید و اصطلاحا چشم و همچشمی این دو ابرقدرت در تمام زمینه‌ها، بسیاری بر این باورند که ظهور این مجموعه انیمیشن در رقابت با مجموعه آمریکایی «تام و جری» محصول استودیو مترو گلدوین مایر بوده است و شاید به همین دلیل اندکی پس از سقوط و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد، تولید آن به بهانه درگذشت صداپیشه شخصیت گرگ متوقف می‌شود. با وجود این در سال 2005 کار تولید آن دوباره آغاز شد. زوج کارتونی گرگ و خرگوش ابتدا در قالب مجموعه چرخ و فلک شادمانی دیده شدند. قسمت اول این مجموعه در اول ژانویه 1969 شکل گرفت و منجر به تولید مجموعه جداگانه بالاخره می‌گیرمت در همان سال شد.

از دهه 1990 و زمان سقوط پرده آهنین که به رد و بدل شدن بهتر فیلم‌ها منجر شد، تماشاگران روسی و غربی متوجه شباهت‌های فراوان «گرگ و خرگوش» و کارتون‌های آمریکایی، همانند تام و جری شدند. کارگردان اثر اذعان داشت که از فیلم‌های دیزنی که از آلمان به اتحاد جماهیر شوروی، بعد از جنگ جهانی دوم آورده شد، بویژه بامبی، آموخته است. با وجود این، او «تام و جری» را تا زمانی‌که پسرش فیلم ویدئویی آن را در ســــال 1978، برایش آورد، ندیده بود. از نظر بصری، گرگ و خرگوش تاثیرپذیری بیشتری از اتفاقات و مکان‌های واقعی داشته است.

دیالوگ‌های کمی در سریال وجود دارد. معروف‌ترین آنها بالاخره می‌گیرمت! است. این جمله‌ها را گرگ زمانی که نقشه‌هایش خراب می‌شود، می‌گوید. این جمله معروف که به نماد سریال بدل شده است، در زبان فارسی حالا صبر کن! ترجمه شده است.

بیشتر سکانس‌های اکشن کارتون به گونه‌ای طراحی شده که مناسب آهنگ‌های معروف، از موسیقی ویسوتسکی کلاسیک تا موسیقی پاپ باشد. گاهی اوقات آواز‌های آهنگ تغییر پیدا کرده تا مناسب تصویر شود. در ابتدا قرار بود که ولادیمیر (بازیگر‌/‌خواننده روسی)، صداپیشگی گرگ را بر عهده بگیرد، اما استودیو نتوانست موافقت لازم را برای استفاده از صدای وی از وزارت کشور روسیه بگیرد. با وجود این اثر ویسوتسکی در کار باقی ماند، همانند قسمت اول که گرگ آهنگ «آواز یک دوست» را با سوت می‌نوازد.

تولید این مجموعه پس از مرگ آناتولی پاپانوف متوقف شد. در قسمت‌های هفدهم و هجدهم که سال 1993 تولید شد (و به ترتیب سال‌های 1994 و 1995 به نمایش درآمد) از صدای ضبط شده وی استفاده شد. هر قسمت «بالاخره می‌گیرمت» اسم خاصی ندارد، بلکه با شماره شناخته‌ می‌شود. هر اپیزود در مکان مختلفی اتفاق می‌افتد.

این مجموعه، برای سال‌ها، پرطرفدارترین سریال میان مردم شوروی سابق بود و اکنون نیز در روسیه، پرطرفدار است. در عوض تعداد زیادی از همکاران کارگردان از سریال خوششان نمی‌آمد. الکس کاتیونوچکین به خاطر می‌آورد که با وجود این‌که کسی پدرش را مستقیم متهم نکرد، انیماتورها و دیگر کارگردانان سویوز مالت فیلم، گرگ و خرگوش را کاری بی‌ارزش می‌دانستند. خود ویاچسلاو کاتیونوچکین نیز از طرفداران فیلم‌های هنری آن زمان نبود و آنها را بسیار خودپسندانه می‌دانست.

قسمت‌های ساخته شده در سال 2005 از صداپیشگی «ایگورخیرستنکوف» (گرگ) و «اولگا زورزا» (خرگوش) بهره می‌برد و استودیو کریسمس فیلمز ساخت آنها را برعهده داشت. کارگردانی کار برعهده «الکس کاتیو نوچکین» (فرزند کارگردان فقید) بوده است. فیلمنامه قسمت‌های جدید را نویسندگان اصلی سریال فلیکس کاندل و الکساندر کرلیندسکی، نوشتند.

بنا به گفته کارگردان، صداپیشگان مذکور سعی در تقلید صدای صداپیشگان قبلی این دو شخصیت نداشته بلکه صدایی متناسب با شخصیت‌های این انیمیشن ارائه کرده‌اند. الکس کاتیونوچکین تصریح می‌کند که قسمت بیستم، آخرین قسمت این مجموعه خواهد بود و اگر قرار باشد که این مجموعه ادامه پیدا کند، قسمت‌های جدید کاملا متفاوت خواهد بود و گرگ و خرگوش جدیدی خلق خواهد شد. او همچنین به علاقه‌مندی خود در تغییر سبک و به کارگیری شخصیت‌ها و سوژه‌های جدید در صورت تولید قسمت‌های جدید اشاره می‌کند. به عقیده انیماتور این مجموعه، شخصیت گرگ که برگرفته از طرفداران «بیتل‌ها» و «ویسوتسکی» در سال‌های 1970 بود، برای دوران حاضر قدیمی شده است. با همه اینها به مدت دو سال، این قسمت‌‌ها به نمایش عمومی درنیامد و فقط در برخی جشنواره‌های خاص این آثار روی پرده رفت. گرچه در اواخر دسامبر 2007، دی‌وی‌دی آن در روسیه منتشر شد که شامل دو فیلم، پشت صحنه ساخت و کمیک‌های طراحی شده توسط الکس کاتیونوچکین بود. همچنین یک برنامه تبلیغاتی سی دقیقه‌ای که در آن شخصیت‌های مختلف کارتون‌های شوروی حضور داشتند، به نام «اپیزودهای گمشده » سال 1981 به نمایش درآمد. این برنامه سه قسمت ده دقیقه‌ای از گرگ و خرگوش را در برداشت که تا به امروز هیچ‌گاه پخش نشده است. با وجود این می‌توان این سه قسمت را در برخی از شبکه‌های تلویزیونی و سایت‌ِ یوتیوب، مشاهده کرد.

شخصیت‌های اصلی

گرگ، یک خلافکار خیابانی است که علاقه فراوانی به تخریب و شکستن قوانین دارد و در ضمن حسابی سیگار می‌کشد. از طرف دیگر، بیشتر تلاش‌ گرگ برای گرفتن خرگوش با نبود تبحر وی درانجام کاری همانند اسکیت بازی، باله و والس رقصیدن به دلیل جنبه خنده‌دار داستان، محکوم به شکست است. گرگ نوازنده قهار گیتار است و موتورسیکلت می‌راند. با وجود تمام این استعداد‌ها، بیشتر نقشه‌های گرگ شکست می‌خورد یا برایش دردسرساز می‌شود. صداپیشه اصلی گرگ، «آناتولی پایانوف» بود. در آخرین سال‌های شوروی سابق و پس از سقوط آن، تصویر گرگ بیشتر به صورت کارتونی کشیده شد و از جنبه خلافکاری وی کم شد. در آخرین قسمت (قسمت 20)، گرگ در حال خوردن آب نبات چوبی به جای کشیدن سیگار است و طرح‌های وی یادآور کارتون‌های جدید روسی به جای ژانر بزن و بکوب شوروی سابق است.

خرگوش

خرگوش، قهرمان این انیمیشن است. او زمان کمتری در اثر حضور دارد و نسبت به گرگ، شخصیت‌پردازی ساده‌تری هم دارد و بیشتر کارهایش عکس‌العمل‌های ساده به نقشه‌های گرگ است. با وجود این، همدردی بیشتر تماشاگران با گرگ است (شبیه همدردی تماشاگران با «ویل.ای کایوت» به جای ««رود رانر»). در قسمت‌های آخر سریال، نقش خرگوش پررنگ‌تر و فعال‌تر شده و حتی در برخی مواقع گرگ را هم نجات می‌دهد. خرگوش در بیشتر قسمت‌ها در حال نواختن «پرکاشن» دیده می‌شود. صداپیشه‌ اصلی شخصیت خرگوش، «کلارا رومیانوا» است.

شخصیت‌های دیگر

داستان مملو از دیگر شخصیت‌های حیوانی در نقش‌های فرعی است. غیر از گرگ و خرگوش، حیوانی که بیشترین حضور را در سریال دارد، اسب آبی قدرتمند و درشت‌هیکل است، که عهده‌دار نقش‌های مختلفی است (نگهبان موزه، فروشنده، عابر پیاده و...) و گرگ از آن بدش می‌آید و فرار می‌کند. شخصیت دیگری که در اپیزودهای مختلف حضور دارد، گربه است، گربه یک شعبده‌باز است در بیشتر قسمت‌ها در حال انجام شعبده‌بازی است که دوست دارد همگان تشویقش کنند. دیگر حیوانات سریال عبارتند از خرس، روباه قرمز، فیل، سمور آبی و خوک. (ضمیمه قاب کوچک)

پریسا کاشانیان