ناگفته‌هایی از اطلاع‌رسانی‌های جشنواره «کن»

 امسال حجم خبرهای ارسالی از جشنواره کن که از طریق سایت بنیاد سینمایی فارابی منتشر می‌شود، حیرت‌انگیز و قابل توجه است. به نظر می‌رسد دست‌اندرکاران هیات ایرانی حاضر در این رویداد، ساعت به ساعت اخبار مربوط به چتر سینمای ایران را دریافت و با عکس‌های خبری، برای سایت فارابی ارسال می‌کنند تا رسانه‌های ایرانی نیز از آنچه زیر این چتر پرافتخار رخ می‌دهد، باخبر باشند؛ اما واقعیت ماجرا چیست؟

آیا این حجم از دیدارهایی که میان مسوولان سینمایی ایران و دیگر مسوولان سینمایی کشورهای دیگر رخ می‌دهد، دستاورد خاصی محسوب می‌شود که نیاز به این همه تبلیغ و جار و جنجال داشته باشد؟ بازاری مانند «کن» اساسا جای دید و بازدید است.

هر روز از صبح تا شب افرادی که در غرفه‌ها حضور دارند، امکان ملاقات با فروشندگان، خریداران و مدیران جشنواره‌های مختلف را پیدا می‌کنند؛ به گونه‌ای که هر اندازه حضور غرفه‌داران در غرفه‌های خود بیشتر باشد، ملاقات‌کنندگان بیشتری را دیدار می‌کنند.

معمولا هم غرفه‌های ایرانی با انواع و اقسام پذیرایی‌ها، از پسته و گز گرفته تا قالیچه به مهمانان خود «عرض ادب و احترام» می‌کنند و با دریافت کپی DVD فیلم‌ها، به بررسی این فیلم‌ها برای حضور در جشنواره یا احیانا خرید آنها می‌پردازند. تبلیغ در مجله روزانه جشنواره هم کاری کاملا «هزینه‌بر» است و ممکن است برای یک آگهی 30 تا 40 هزار یورو هزینه پرداخت شود.

نکته دیگری که در اخبار ارسالی از جشنواره کن به گوش می‌رسد، تاکید فراوان با بزرگ‌نمایی روی نمایش فیلم‌های ایرانی در بازار کن است. این فیلم‌ها با اجاره سالنی در بازار و با پرداخت هزینه صورت می‌گیرد و در نمایش هر فیلم، بین هیچ نفر تا 15 نفر ممکن است در سالن حضور داشته باشند.

یکی از شرکت‌کنندگان در این جشنواره نقل می‌کند که سال گذشته در برخی سالن‌هایی که فیلم ایرانی نمایش داده می شد، در پرمخاطب‌ترین آنها تنها 5 نفر حضور داشتند که این آمار در مقایسه با تعداد حاضران در سالن 4000 نفری اصلی کن به هیچ‌وجه قابل مقایسه نیست. ضمن آن که اغلب خریداران یا مدیران جشنواره‌ها ترجیح می‌دهند به جای حضور در این نمایش‌ها، نسخه DVD فیلم‌ها را دریافت کنند و فیلم‌هایی را در جشنواره ببینند که امکان تماشای آنها در آینده فراهم نیست.

آنچه در تمامی این خبرها و پشت این تبلیغات عریض و طویل پنهان می‌ماند، این است که اغلب شرکت‌کنندگان در این رویداد، هیچ‌گاه تمایلی به ارائه آمار ندارند و هر بار از آنها پرسیده می‌شود «دستاورد حضور در این بازار فیلم چه بوده»؟ عنوان می‌کنند: «حضور در بازار فیلم، برنامه‌ای درازمدت است و مذاکرات صورت گرفته در آن، در آینده به نتیجه می‌رسد.»

به نظر می‌رسد بنیاد سینمایی فارابی به عنوان متولی عرضه بین‌المللی فیلم‌های ایرانی در بازار کن و برلین، می‌تواند پس از گذشت مدت زمانی قابل توجه، آمار مربوط به موفقیت‌های خود در بازارهای بین‌المللی سال 2006، 2007 و 2008 را ارائه کند.

این که در هر یک از این بازارها، حضور هیات ایرانی چقدر هزینه در پی داشته و بابت این هزینه چه دستاوردی نصیب سینمای ایران شده و مثلا سود حاصل از فروش فیلم‌های ایرانی در این بازارها چه میزان بوده؟ سوال‌هایی است که منتظر می‌مانیم تا مسوولان امور بین‌الملل فارابی به آن پاسخ بدهند.

رضا استادی