آلودگی هوای ناشی از تولید برق با سوخت مازوت در نیروگاهها ازیکطرف و جواب ندادن شبکه برق در شهرها از سوی دیگر، باعث شد انگشت اتهام قطع برق به سمت مصرف بالای برق در مزارع استخراج رمزارزها نشانه رود.
اتفاقی که باعث شد خیلیها به این پدیده فناورانه بدبین شوند. این در حالی است که رمزارزها و مزارع دیجیتال در تمام دنیا موضوعات بسیار جذابی هستند و بدون تبلیغ هم مخاطبان زیادی را جذب خود میکنند.
از سویی بازار این حوزه نیز بهشدت تشنه ابزار و محصولات جدید است و از طرف دیگر کاربران آن مانند دیگر بازارهای سرمایه به فضای امنی برای مبادلات خود نیاز دارند.
معمولا فعالان حوزه استخراج رمزارز برای کسب درآمد مجبورند به خدماتدهندهای در خارج از کشور متصل شوند، اما باوجود تحریمها و گاهی عدم ایجاد اتصال پایدار به خدماتدهندههای خارجی، ممکن است دارایی خود را از دست بدهند.
وجود خدماتدهندهای داخلی بر پایه زیرساختهای کشور میتواند نگرانی فعالان این حوزه را برطرف کرده و درآمدی پایدار و مطمئن ایجاد کند.
«ماینو» استخری ایرانی برای استخراج رمزارز در داخل کشور است و با رابط کاربری جذاب، خدمات بینظیری را ارائه میکند.
«زنجیره بلوک رمزپرداز» اکوسیستمی برای تمام کسانی است که با رمزارزها و فناوری بلاکچین سروکار دارند.
سجاد کرمی، مدیرعامل این شرکت از داستان ورودش به دنیای رمزارزها میگوید: «قبل از شکلگیری شرکت زنجیره بلوک رمزپرداز، نزدیک بهپنجسال درزمینه فینتک فعالیت میکردم و درگیر بحثهای مالی داخلی و بینالمللی آن بودم. تا اینکه در آبان ۹۶ با رمزارز آشنا شدم و شروع به تحقیق در این زمینه کردم. کمکم در مسیر آن قرار گرفتم و کار صنعتی را از سال ۹۷ در یکی از مناطق ویژه اقتصادی در نزدیکی پایتخت با ساخت فضای فیزیکی و خرید دستگاههای موردنیاز با همکارانم شروع کردیم. ما هم مثل هر کسبوکار دیگر در مسیرمان با مشکلات جدید و متعددی روبهرو شدیم. برای مثال متوجه شدیم بهعلت تعداد زیاد دستگاههای استخراج رمزارز، نظارت فنی بر عملکرد آنها انرژیبر و پرهزینه است. از اینجا بود که ایده «نوتیماینر» شکل گرفت. نوتیماینر نمونه ایرانی مدیریت مزارع استخراج رمزارز است و میتواند با هوش مصنوعی تمام دستگاهها را رصد و مشکلات احتمالی آنها را رفع کند. بهعلاوه کارهای حسابرسی مزارع استخراج را نیز سامان میدهد. پروژه نوتیماینر که جلوتر رفت، دیدیم خدماتدهنده داخلی در کشور وجود ندارد و برای اتصال به خدماتدهندههای خارجی هم تداخل داریم. پس تصمیم گرفتیم خودمان زیرساختهای لازم را در کشور پیاده کنیم و پروژه «ماینو» متولد شد.»
رمزارزها برخلاف تصور بیشتر مردم به بیتکوین خلاصه نمیشود. اکنون نزدیک به ۳۰۰۰ رمزارز مختلف در دنیا وجود دارد که اولین و معروفترین آنها بیتکوین است.
عملیات استخراج رمزارز نیز بهمعنی تایید تراکنشهای شبکه بلاکچین است. برای مثال زمانی که شخص الف میخواهد به حساب شخص پول واریز کند، درخواستشان به بانک مرکزی میرود.
در آنجا درخواست و اطلاعات هر دو طرف پردازش و اگر درست باشد، عملیات اجرا میشود. در این معامله شخص الف و ب به شخص سومی اعتماد میکنند که درواقع همان بانک مرکزی است.
اما فناوری بلاک چین بر پایه بیاعتمادی است. دو نفر از هر جای دنیا میتوانند مبادله مالی داشته باشند، بدون اینکه یکدیگر را بشناسند یا اعتمادی بههم داشته باشند. در این فناوری هر فردی در دنیا که به شبکهای از گرههای آن دسترسی داشته باشد، میتواند نفر سوم باشد و شخص الف و ب را هم نشناسد.
نفر سوم فقط دادهها را میگیرد و پردازش میکند. بلاکچین انقلابی در صنعت مالی دنیا ایجاد کرده است که دیگر نیازی بهوجود بانکهای مرکزی نیست و خود مردم میتوانند تراکنشهایشان را تایید کنند. استخراجکننده در هر جا که باشد، دستگاه خود را روشن میکند، سپس به یک استخر متصل میشود، دادههای خام را میگیرد، پردازش میکند و بعد به شبکه برمیگرداند. نفر سوم علاوه بر اینکه جابهجایی بیتکوینها را انجام میدهد، کارمزدی را مثل بانک مرکزی برمیدارد و درآمد کسب میکند.
استخرها درواقع تجمیعکننده قدرت پردازش در شبکه رمزارزها هستند و به شبکه بلاکچین بیتکوین وصل میشوند. فرد استخراجکننده نیز بهجای آنکه مستقیم خودش به شبکه وصل شود، به استخرها متصل میشود.
درواقع استخرها قدرت استخراجکنندههای کوچک را جمع میکنند و بهعنوان استخراجکننده بزرگتری وارد شبکه میشوند و به کسب درآمد میپردازند سپس کارمزد خودشان را برمیدارند و سهم استخراج کنندههای کوچکتر را نسبت به مشارکتشان پرداخت میکنند.
به گفته مدیرعامل پروژه ماینو، درگذشته استخراجکنندهها به استخرهای خارجی وصل میشدند و آنها هم گاهی پول سرمایهگذاران ایرانی را پرداخت نمیکردند. ازاینرو «زنجیره بلوک رمز پرداز» برای حل این معضلات استخری ایرانی را پیادهسازی کرده است.
زمستان ۱۴۰۰ را دریابید
وزارت نیرو در بند ۴-۳ بخشنامه 18 آبان 98 ابلاغ کرده است: «برق مصرفی مراکز استخراج رمزارزها که براساس تایید مراجع ذیصلاح به استخرهای استخراج داخل کشور متصل میشوند، علاوهبر تخفیفهای ولتاژ اتصال، مشمول ۱۵درصد تخفیف میباشند.» اما این بند تا به امروز اجرانشده است.
سجاد کرمی دراینباره به جامجم میگوید: «اگر تخفیف در وزارت نیرو اجرا شود، استقبال از استخرهای ایرانی بسیار بیشتر خواهد شد. زیرا برای استخراجکنندههای رمزارز، ۱۵درصد عدد بسیار بالایی است و میتواند در کاهش هزینههای آنها نقش قابلتوجهی داشته باشد. کندی بروکراسی در اجرای این تخفیف سبب شده است تا افرادی که میخواهند قانونی و با پرداخت مالیات کار کنند، بهسمت کار زیرزمینی گرایش پیدا کنند. استخراج بهصورت زیرزمینی هم مستقیم روی تامین انرژی در کشور تاثیر میگذارد.»
وی در ادامه بهعنوان فعال این صنعت هشدار میدهد: «اگر این کارشکنیها و دستوپاگیربودن بروکراسی اداری ادامه داشته باشد، زمستان آینده صددرصد با مشکل تامین برق روبهرو خواهیم شد. دولت باید با دید بازتری به این موضوع نگاه کند و روی آن نظارت و کنترل داشته باشد. فعالیت زیرزمینی استخراج کنندهها روی افزایش مشکلات اقتصادی و تورم نیز تاثیر میگذارد.»
مدیرعامل ماینو با اشاره به اینکه با همکاری دولت و استقبال بیشتر استخراج کننده های رمزارز از استخرهای ایرانی، ماینو میتواند قدرت پردازشش را آنقدر افزایش دهد تا صادرات خدمات هم داشته باشد، تصریح میکند: «تصویر سنتی از جذب سرمایهگذاران خارجی به این شکل است که آنها حتما باید با سرمایهای بزرگ به ایران سفرکرده و خط تولید یا کارگاهی راهاندازی کنند. درحالیکه امروز با شکلهای جدیدی میتوان سرمایهگذاران خارجی را جذب کرد. بدون آنکه به حضورشان در کشور نیاز باشد یا مجبور باشیم انحصار خدمات به آنها دهیم یا آنها بخواهند خدمات خاصی را ارائه دهند. کافی است استخرهای ما آنقدر قدرتمند شده باشند تا آنها به استخرهای ما متصل شوند.»
به گفته سجاد کرمی، با قیمت امروز بیت کوین ما با این شکل از صادرات خدمات میتوانیم در ماه شش میلیون و ۷۲۰هزار دلار درآمد داشته باشیم. این مقدار پولی است که هر ماه استخراج کنندهها با اتصال به استخرهای خارجی، به خارج از کشور میفرستند، به این امید که این پول برگردد. بهاینترتیب میتوانیم از خروج ارز از کشور جلوگیری کنیم.»
ریحانه رادی - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد