باید به مردم امید بدهیم

وی بازی در سریال‌هایی همچون او یک فرشته بود، راه شب، روز رفتن، روزگار قریب، پنجمین خورشید، افسانه هزارپایان و ... را نیز در کارنامه هنری‌اش دارد. آخرین فعالیت کاویانی در تلویزیون بازی در سریال بچه مهندس 2 بود که سال گذشته از شبکه دو پخش شد. این بازیگر در طول سال‌های فعالیتش لباس شخصیت‌های متفاوتی را به تن کرده که هر کدام ویژگی‌های خودش را داشته است. البته خودش هم علاقه‌مند بوده که همیشه نقش زنان مختلف را بازی کند و به همین دلیل سعی می‌کند با وسواس نقش‌هایش را ایفا کند. این بازیگر محبوب در سریال «شکرانه» به کارگردانی سعید سلطانی نیز حضور داشته است. این مجموعه تلویزیونی روایتگر داستان عاشقانه‌ای میان جوانی ایرانی و یک دختر تاجیک است که لحظات شیرینی را برای بیننده رقم می‌زند. هم‌اکنون این سریال از آی‌فیلم انگلیسی در حال پخش است، به همین دلیل با مریم کاویانی به گفت‌وگو نشستیم که حاصلش را در‌ادامه‌می‌خوانید.
در طول این سال‌ها بارها سریال‌هایی که بازی کرده‌اید از شبکه‌ آی‌فیلم بازپخش شده و مسلما وقتی از این شبکه پخش می‌شود به زبان عربی دوبله شده است. آیا این آثارتان را با دوبله عربی دیده‌اید؟
«او یک فرشته بود» را با دوبله عربی دیده‌ام. من کانال‌های برون‌مرزی را زیاد دنبال نمی‌کنم، به همین دلیل نمی‌توانم قضاوت کنم که دوبله‌ها خوب هستند یا نه. ضمن این‌که معتقدم وقتی کسی می‌تواند قضاوت کند که خودش نسبت به زبان عربی مسلط باشد در غیر این صورت قضاوت کردن کار سختی است.
با صحبت شما موافق هستم، اما به هر حال به عنوان مخاطب وقتی می‌بینید که یک دوبلور عرب‌زبان به جای شما صحبت می‌کند، نسبت به آن بی‌تفاوت نیستید. این طور به ماجرا نگاه نکرده‌اید؟
راستش وقتی «او یک فرشته بود» را با دوبله دیدم، نتوانستم با آن ارتباط برقرار کنم. شاید دلیلش این است که من عربی نمی‌دانم. امکان دارد عرب‌زبان‌ها با آن بیشتر ارتباط بگیرند و حس‌ها بهتر به آنان منتقل شود. البته در هنر سینما و تلویزیون همیشه بهتر است که صدای خود بازیگر روی نقش باشد اما وقتی قرار است کاری برای خارجی‌ها پخش شود، چاره‌ای جز دوبله نیست.
آیا پیش آمده که شما هم از نگاه یک مخاطب بازپخش کارهایتان را در شبکه آی‌فیلم ببینید و اصلا این اتفاق را چطور ارزیابی می‌کنید؟
فرصت نمی‌کنم همه سریال‌ها را دنبال کنم، ولی هدف آی‌فیلم را متوجه می‌شوم که سرگرم کردن مردم است. فکر می‌کنم بازپخش کارها باعث می‌شود اتفاقات خوبی بیفتد و هنرمندان فراموش نشوند. مدام کارها تکرار می‌شود و بازیگران در قاب تلویزیون حضور دارند. بعضی از افراد با سریال‌ها خاطره دارند و دوباره آنها را می‌بینند و بعضی هم در زمان پخش اول موفق نشده‌اند کارها را ببیند و بازپخشش را دنبال می‌کنند.
از سریال «شکرانه» چه چیزی در ذهن دارید؟
کلیت قصه در ذهنم مانده است و این‌که آقای سهراب‌پور به عنوان تهیه‌کننده بسیار منضبط بودند. بیشتر همان نظم و بی‌حاشیه بودن پشت صحنه و آرامش کار یادم می‌آید.
گرچه سریال شکرانه را یک دهه پیش بازی کرده‌اید، اما به یاد دارید که بازی در این سریال چه جایگاهی در کارنامه هنری‌تان دارد؟
شکرانه جزو کارهایی است که نیمه‌های دهه 80 ساخته شد و مربوط به 12-10 سال پیش است. آن زمان این کار را بسیار دوست داشتم و به خاطر چالش‌هایی که داشت، قبولش کردم. البته در ابتدا قصه کامل نبود و تغییراتی کرد و نقش آن فرد تاجیکستانی پررنگ‌تر شد و بقیه نقش‌ها در سایه آن رنگ باخت، ولی به هر حال نقش و کلیت قصه را دوست داشتم.
ولی فضای این سریال در زمان پخش اثر برای مخاطبان نو بود و اقبال مردمی را به دنبال داشت.
فضای نویی در این سریال وجود داشت. البته آقای سهراب‌پور قبلا سریال «وفا» را ساخته بودند که در خارج از ایران بود اما قصه شکرانه تازگی داشت. یک فرد ایرانی عاشق یک خارجی می‌شود و تلاش دارد تا او را پیدا کند. تمام شخصیت‌ها به نوعی تعریف‌شده و کامل بودند. این طور نبود که برخی از شخصیت‌ها ناتمام بمانند و وضعیت شان در روند سریال مشخص نشود.
آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که نقش‌تان را به گونه‌ای انتخاب کنید که جایگاه ویژه‌ای در میان مردم داشته باشد یعنی هنگام انتخاب به مردم هم فکر می‌کنید؟
نوع حضورم در قصه مهم است. این‌که چقدر می‌توانم در قالب این نقش در دل مردم جا باز کنم، برایم اهمیت دارد. خیلی نیاز ندارم که نقشم پررنگ باشد، اما دوست دارم با مخاطب ارتباط بگیرم. از طرفی، باید در قصه حضور کلیدی داشته باشم.
شکرانه واجد این شرایط بود؟
بله، در شکرانه تا حدودی این شرایط برایم وجود داشت. جزو نقش‌های اصلی نبودم اما یک نقش مکمل را ایفا کردم. نقشی که من بازی کردم یک خانواده را کامل کرده بود و قصه جداگانه‌ای داشت.
به نظرتان شکرانه در نهایت چطور از آب درآمد؟
«شکرانه» را آقای سلطانی ساختند. او کارگردانی است که ستایش را ساخت و بسیار مورد توجه زیادی هم قرار گرفت. فکر می‌کنم سلطانی رگ خواب مردم را می‌داند و می‌فهمد که چطور باید سریال بسازد که موردپسند مخاطبان باشد. البته شکرانه بیش از یک دهه پیش ساخته شده است و شاید اگر الان پخش شود، مردم چندان از آن استقبال نکنند. به هر حال، توقع مخاطبان از سریال‌ها بالا رفته است، اما شکرانه در زمان خودش کار خوبی بود.
کدام یک از نقش‌هایی را که تا به امروز ایفا کردید خیلی دوست دارید؟
نقش‌هایی را که مردم بپسندند، من هم دوست دارم. نقشم‌هایم در «او یک فرشته بود»، «هوو»، «دارا و ندار» و «مخمصه» دوست‌داشتنی بودند. در این کارها، مردم نقش مرا دوست داشتند و حس خوب‌شان را ابراز می‌کردند.
به نظرتان یک سریال چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد تا مخاطب‌پسند شود؟
فکر می‌کنم مردم کارهایی را دوست دارند که از فرهنگ ایران دور نباشد. اگر ریشه‌های فرهنگی و اخلاقی رعایت شوند، مجموعه مورد قبول مردم خواهد بود. مهم است که کارها جنبه امیدبخشی به مردم داشته باشند. درست است که باید درباره مشکلات اجتماعی آگاهی داشته باشیم، اما باید به مردم امید و انگیزه هم بدهیم.

شهربانو جمعه‌پور

رسانه