تصمیم ترامپ در تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای باوجود جنجال‌های تبلیغاتی که به راه انداخته بود نشان داد وی نمی‌تواند از نظر حقوقی برجام را نادیده بگیرد چراکه افکار عمومی دنیا و حتی اروپا که متحد این کشور است چنین موضوعی را برنمی‌تابد. اگر بپذیریم آمریکا مصمم به بر هم زدن برجام بوده قطعا پیگیری اروپا و مواضع آنها در دفاع از برجام می‌تواند آمریکا را به تصمیم در مورد تمدید تعلیق تحریم‌ها گرفته باشد. البته آمریکا از ابتدا هم ژست بر هم زدن برجام را گرفته، اما در عمل نمی‌تواند و شاید نتوانسته در بین کشورهای اروپایی در مورد نادیده گرفتن برجام اجماع ایجاد کند.
کد خبر: ۱۱۱۳۲۴۲

از سوی دیگر ترامپ نمیخواهد به تعهدات خود مطابق برجام پایبند باشد چرا که در این صورت باید عقبنشینی کرده و مواضع اصولی ما را در برجام بپذیرد. بنابراین بهترین راه از نظر ترامپ معلق نگهداشتن موضوع، اعلام مواضع مخالف، اما همراهی در عمل است.

البته باید به این نکته هم توجه داشت که بازی ترامپ با برجام و سیاست یک بام و دو هوای وی در این مورد موجب تردید بیشتر شرکتهای خارجی در همکاری و فعالیت با جمهوری اسلامی ایران میشود. آمریکا نیز به دنبال همین تردید از سوی شرکتهای خارجی است. امروز میان مقامات کشورمان در مجموع و در کلان موضوع اجماع نظر وجود دارد و آنها معتقدند در صورتی که آمریکا از برجام عقبنشینی کند ما نیز نباید به تعهداتمان عمل کنیم. البته در کشورمان در مواضع رسمی مقداری دچار سستی شدهاند و باید دیپلماسی کشورمان بیشتر فعال شود تا به این ترتیب آمریکا متوجه جدیت ما شود و بداند در حرفهایمان جدی هستیم. اگر جمهوری اسلامی همچنان محکم بر مواضع خود بایستد، قطعا آنها عقبنشینی میکنند، اما اگر آنها در تصمیمگیری ما شاهد تزلزل یا مواضع چندگانه باشند مسیر مورد دلخواه خود را پیش خواهند برد.

ارتباطی بین برجام و موضوعات دیگر وجود ندارد

ترامپ همزمان با تمدید تعلیق تحریمها شروطی را نیز اعلام کرد که یکی از آنها این است که توسعه آزمایشهای موشکی ایران باید تحت تحریمهای سخت قرار گیرد و این مسائل باید به طور صریح در قوانین آمریکا لحاظ شود. جمهوری اسلامی ایران همان طور که چند بار تاکید کرده است هیچ اقدامی فراتر از تعهدات خود در برجام را انجام نخواهد داد و اجازه نمیدهیم هیچ ارتباطی بین برجام و هر موضوع دیگری برقرار شود. غیرقابل مذاکره بودن فعالیتهای موشکی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران، موضوعی است که بارها از سوی مقامات کشورمان بر آن تاکید شده است، اما به نظر میرسد برخی مقامات خارجی نمیخواهند این مساله را بپذیرند و به همین دلیل است که با وجود تاکیدات فراوان ایران، باز هم شاهد طرح مباحثی در این زمینه هستیم.

مذاکره بر سر توانمندی دفاعی موضوعیت ندارد

دفاع از ایران و مرزهای کشور موضوعی حیثیتی و ملی است، همانطور که نمیتوان درباره مرزهای سرزمینی مذاکره و گفتوگو کرد، درباره مسائل امنیت ملی و دفاعی کشور هم نمیتوان باب مذاکره را باز کرد. وجود امنیت در کشور مثل داشتن سلامت برای افراد جامعه اهمیت دارد. وقتی ویروسی در جامعه منتشر شد، دیگر بر سر امکان شیوع یا عدم شیوع آن گفتوگو نمیکنند بلکه به مبارزه با آن میپردازند. موضوع دفاع سرزمینی و مساله بازدارندگی براساس توانمندیهای موشکی و نظامی هم بر همین پایه استوار است.

جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است اساسا مذاکرات بر سر توانمندیهای دفاعی و موشکی موضوعیت ندارد و از این رو نه غرب و اروپا و نه آمریکا به هیچ عنوان هیچ انتظاری درباره نرمش ایران در این زمینه نداشته باشند. همچنین به برخی افراد که شاید از سر ناآشنایی با موضوعات امنیت ملی، ممکن است گاهی سخن از باز بودن باب گفتوگو در این زمینه مطرح کنند، باید توصیه کرد موضوع هستهای مثل هر فناوری دیگری یک مرحله از پیشرفت علم است که در شرایطی ایران درباره چگونگی فعالیت درخصوص آن با دیگر کشورها گفتوگو کرد. مساله موشکی از آنجا که به حیثیت ملی مربوط میشود، مسالهای حیاتی است و جمهوری اسلامی ایران درباره مسائل حیاتی خود با دیگران مذاکره نمیکند.

حمیدرضا مقدمفر/ استاد دانشگاه

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها