تنش در قاره سبز

برگزیت

سال 2017 مذاکرات میان بریتانیا و اتحادیه اروپا درباره برگزیت و آینده روابط میان آنها آغاز شد‌. نماینده اتحادیه اروپا، میشل بارنیه فرانسوی بود و بحث کلا بر سر این موضوع بود که آیا برگزیت نرم باشد یا سخت. در مرحله اول مذاکرات، سه موضوع مورد بررسی قرار گرفت؛ یکی بدهی‌های بریتانیا به اتحادیه اروپا بود که سهمیه هر کدام از کشورها را برای تامین بودجه این اتحادیه شامل می‌شد. مساله دوم اشتغال و تعیین وضعیت اتباع اتحادیه اروپا در خاک بریتانیا و همین‌طور اتباع بریتانیا در خاک کشورهای اتحادیه اروپا بود. مساله سوم به موضوع ایرلند شمالی و روابط ویژه اتحادیه اروپا با جمهوری ایرلند اختصاص داشت. جمهوری ایرلند از اعضای اتحادیه اروپاست و رفت و آمدهای زیادی در مرزهای این دو ایرلند صورت می‌گیرد. در دور اول مذاکرات میان بریتانیا و اتحادیه اروپا درباره این سه مساله توافقاتی شکل گرفته، اما مساله بعدی دور دوم مذاکرات است که تعیین‌کننده روابط میان بریتانیا و اتحادیه اروپا خواهد بود. این‌که روابط بریتانیا با اتحادیه اروپا در حد اتحادیه گمرکی باقی خواهد ماند یا خیر؟ البته کشورهایی مثل فرانسه معتقدند وقتی بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج می‌شود، دیگر نباید همچون گذشته از مزایای این اتحادیه برخوردار باشد، چون هزینه‌ای را به اتحادیه پرداخت نمی‌کند. باید منتظر ماند و دید که آینده این مذاکرات به کجا خواهد انجامید.

انتخابات فرانسه

در انتخابات فرانسه شاهد بودیم امانوئل مکرون به عنوان فردی که به هیچ‌کدام از احزاب اصلی و سنتی فرانسه تعلق نداشت، توانست به دور دوم انتخابات راه پیدا کند و در رویارویی با خانم ژان ماری لوپن از حزب جبهه ملی توانست حمایت تمام کسانی را جلب کند که از آنها در فرانسه تحت عنوان متحدان به ارزش‌های جمهوری یاد می‌کنند. کسانی که در جبهه ملی به نوعی رنگ و روی فاشسیتی را می‌دیدند، آنها کاملا در صف حمایت از مکرون قرار گرفتند و در دور دوم انتخابات به او رای دادند.

مکرون با کسب بیش از 60 درصد آرا توانست در انتخابات برنده شود. به هرحال بسیاری در فرانسه امیدوارند مکرون با انجام اصلاحات اقتصادی در این کشور بتواند بار دیگر رونق را به اقتصاد فرانسه برگرداند و میزان بیکاری را کاهش دهد. در طول هفت ماهی که مکرون در این کشور به قدرت رسید، قوانین جدید کار را به تصویب رساند تا بتواند با انعطاف‌پذیرتر کردن قوانین، کارفرمایان را تشویق به جذب نیروی کار جدید کند تا از این طریق مشکل بیکاری کم شود. همین طور کاهش مالیات‌ها در دستور کار مکرون بوده است که این مساله برای پایین آوردن هزینه و سرمایه‌گذاری بیشتر از سوی کارفرمایان و رونق بخشیدن به اقتصاد فرانسه صورت گرفته است. آینده مشخص خواهد کرد که آیا این اقدامات برای بهبود وضعیت اقتصادی در فرانسه نتیجه‌بخش خواهد بود یا خیر؟

جنبش استقلال‌طلبی در کاتالونیا

اول اکتبر 2017 رفراندومی برای استقلال در کاتالونیا انجام شد که دولت مرکزی آن را غیر قانونی اعلام کرد و در جریان برگزاری این رفراندوم زد و خوردهایی نیز صورت گرفت که البته برای دولت مرکزی اسپانیا صورت خوشی نداشت. از سویی دیگر، دولت مرکزی اسپانیا با توسل به قانون اساسی، پارلمان منطقه‌ای کاتالونیا را منحل اعلام کرد. کارلس پوجدمون، رئیس منطقه کاتالونیا مجبور به خروج از اسپانیا شد و به بلژیک رفت. قرار شد در ماه دسامبر انتخابات جدیدی برگزار شود و با وجود آن‌که این انتخابات برگزار شد، اما باز هم سه حزب استقلال‌طلب و بویژه حزب آقای پوجدمون توانستند دوباره اکثریت را در پارلمان منطقه‌ای حفظ کنند و آن نتیجه‌ای را که دولت مرکزی اسپانیا انتظار داشت به دست نیامد. در شرایط کنونی چاره‌ای نیست جز این‌که دو طرف بر سر میز مذاکره بنشینند و ببینند آیا دولت مرکزی حاضر است امتیازات بیشتری را به کاتالونیا بدهد یا خیر. به هر حال ایالت کاتالونیا به لحاظ اقتصادی منطقه‌ای ثروتمند است و در شرایط بحران اقتصادی از ثروت این ایالت برای بهبود وضعیت مناطق کم‌برخوردار استفاده می‌شد که تنش‌برانگیز بود.

دکتر پیروز ایزدی/ پژوهشگر حوزه اروپا