آینده بحران در شبه‌جزیره کره

آمریکا هواپیماهای خود و بمب‌های خاصی را که در حمله به کره شمالی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد در خاک کره جنوبی آزمایش کرد و توان نیروی دریایی کره شمالی را سنجید تا در صورتی که اگر بحران تبدیل به جنگ و درگیری نظامی در کره شد، بتواند مقابله نماید. آمریکا در عین حال سامانه‌های دفاع ضد موشکی را در کره جنوبی آزمایش و مستقر کرد به طوری که اگر به طور جدی کره شمالی بخواهد موشک‌هایش را از حالت‌های آزمایشی خارج کرده و به یکی از کشورهای حاشیه این کشور مثل کره جنوبی و بعد ژاپن و در نهایت آمریکا حمله کند این سامانه‌ها می‌تواند جلوی حمله را بگیرد.

البته در مقابل رزمایش‌هایی که آمریکا انجام داده، کره‌شمالی هم در واکنش دست به اقداماتی زده و یکسری آزمایشات موشکی و هسته‌ای را انجام داده تا نشان بدهد مسیرش را ادامه می‌دهد. بر این مبنا در طرف مقابل هم شاهدیم که آمریکا کوتاه نیامده و درصدد تقویت دفاعی کشور کره جنوبی و بعد ژاپن برآمده و کما این‌که در سال گذشته سامانه موشکی تات را در کره جنوبی مستقر کرد که می‌تواند موشک‌هایی را که در ارتفاع بالا پرواز می‌کنند مورد هدف قرار بدهد.

اما درمورد تحریم‌هایی که مجامع بین‌المللی در مورد کره‌شمالی داشتند باید گفت شورای امنیت به کشورهای عضو سازمان‌ملل تاکید کرده که این تحریم‌ها را رعایت کنند، اما تنها کشوری که بیشتر از همه در معرض اتهام است که برخی تحریم‌ها را رعایت نمی‌کند، چین است. البته می‌دانیم چین حق وتو دارد اما در برابر هیچ‌کدام از قطعنامه‌های تحریمی از حق وتوی خود استفاده نکرده و اجازه داده تحریم‌ها وضع شوند. اما به هر حال چون دو کشور همجوار هستند و کره‌شمالی برای جمهوری خلق چین اهمیت استراتژیک خاص دارد و حیاط خلوت این کشور محسوب می‌شود،چین مایل نیست کره شمالی به شکلی رفتار کند که وحدت دو کره، شکل عملی به خود بگیرد و نظام حاکم بر کره جنوبی گسترش پیدا کند.

اما درمورد آینده بایدگفت کره شمالی در وهله اول یک بحران منطقه‌ای است، اما بحران‌هایی که در خاورمیانه داریم طیف گسترده‌تری از مناطق دنیا را دربر می‌گیرد. خاورمیانه می‌تواند بر روابط قدرت‌های بزرگ و امنیت اروپا تاثیر بگذارد چون سیل آوارگانی که به سمت اروپا سرازیر شدند بحران بزرگی برای اروپا بود، اما بحرانی که در شبه‌جزیره کره هست هرچند ابعاد خیلی قوی داشته و حتی امکان درگیری هسته‌ای دارد، اما در مقابل بحران منطقه‌ خاورمیانه فراگیری ندارد و تنها تاثیرش بر چهار، پنج کشور است. لذا نمی‌توان پیش‌بینی کرد که این بحران در سال آینده به طور کامل از میان برداشته شود، ولی می‌توان تاکید کرد که کشورهای ذی‌نفع چاره‌ای جز مذاکره برای کاهش بحران ندارند.

کره شمالی دارای تسلیحات و سلاح هسته‌ای است و می‌تواند خطرات بالقوه‌ای را در وهله اول برای کشورهای منطقه و در نهایت آمریکا دربر داشته باشد، روی همین حساب این کشور‌ها چاره‌ای ندارند جز این‌که بنشینند و مذاکره کنند.

طرف‌های دخیل در این بحران از جمله چین، روسیه، کره‌جنوبی و شمالی، ژاپن و آمریکا اینها دائم سعی می‌کنند دستشان را آنقدر پر کنند که پشت میز مذاکره بتوانند امتیازات مورد نیاز خود را از طرف مقابل بگیرند. اگر کره شمالی دائم آزمایش انجام می‌دهد و برد موشک‌هایش را به رخ آمریکا می‌کشد برای این است که دست خودش را پرتر کند.

دکتر اسماعیل بشری/ پژوهشگر ارشد گروه خلع سلاح مرکز تحقیقات استرات‍ژیک