در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
نیکی هیلی در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد و بعد از نمایش پوکه موشک پرتاب شده از خاک یمن به عربستان، تلاش کرد پرتاب موشک سه‌شنبه هفته گذشته از یمن به عربستان را به ایران نسبت دهد.
او در این نشست ضمن انتقاد از رفتار ایران بعد از توافق هسته‌ای، به حمله موشکی روز سه‌شنبه حوثی‌های یمن به ریاض اشاره کرد و گفت: «نشانه‌های مشابهی از نقش ایران در پرتاب موشک تازه به ریاض دیده می‌شود».
این جهتگیری نیکی هیلی در زمانه‌ای که واشنگتن در ساختار قدرت خود دچار نوعی ابهام میان کاخ سفید و وزارت امورخارجه قرار دارد، از معنا و تعریف خاصی برخوردار است. زمانی که رکس تیلرسون، مدیر اکسون موبایل، کاخ وزارت خود را روی شن روان وزارت خارجه ترامپ بنیان کرد همواره در محافل گوناگون سیاسی سخن از تعارض دیدگاه‌ها میان او و ترامپ را مطرح کرده‌اند. چندی پیش این تعارض بیشتر چهره خود را نشان داد وحتی در مطبوعات آمریکا سخن از برکناری او و امکان انتخاب وزیر خارجه جدیدی برای کاخ سفید مطرح شد؛ که با تکذیبیه نیم بند ترامپ تا حدودی مرتفع شد، اما این تکذیبیه از سوی ترامپ بسیار کمرنگ ارزیابی شد. ترامپ پس از دیدار با ولیعهد بحرین، در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد احتمال برکناری رکس تیلرسون، فقط گفت: «او همین‌جاست. رکس همین‌جا هست». این در حالی است که رسانه‌های آمریکایی، روز قبل از این دیدار، گزارش داده بودند قرار است مایک پمپئو، رئیس سازمان سیا جایگزین رکس تیلرسون شود و قرار است این تغییر و تحولات حد فاصل دسامبر تا ژانویه روی دهد.
تیلرسون طی ماه‌های اخیر اختلافات زیادی بر سر سیاست خارجی از جمله در موضوع کره‌شمالی و ایران با ترامپ داشته و این اختلافات چند بار علنی شده است. در همین حال آشکار شدن دکترین آمریکا در ارتباط با ایران و کره‌شمالی توسط ترامپ که قبل از انتخابات 2016 بر آن تأکید داشتم؛ یعنی دکترین محدودسازی همکاری‌های بین‌المللی با ایران در پرتو تفسیر مضیق و محدود از برجام، از یک سو و از سوی دیگر محاصره منطقه‌ای تهران، با رهبری آمریکا، مدیریت اسرائیل و ریاست اجرایی آن توسط عربستان و عقب افتادن انتخاب جانشین مناسب برای تیلرسون، به نظر می‌رسد هیلی درحال آماده شدن برای تکرار خاطره جایگزینی رایس به جای کولین پاول در دوران بوش پسر است. از این که بگذریم جهتگیری سیاست خارجی آمریکا در دوران ترامپ را باید در باب ایران و یادآور دهه 1980 و روی کار آمدن رونالد ریگان با مأموریت تعریف شده سرنگونی دولت حاکم بر مسکو دانست. نمی‌توان از این خطر چشمپوشی کرد که آمریکا در حال حاضر به دونالد ترامپی روی آورده که به مثابه نسخه بدلی رونالد ریگان به دنبال سرنگونی دولت حاکم بر تهران است. او گاه به صراحت این معنا را مطرح می‌کند و در جهتگیری انتخاب یاران همراهش در کابینه یکی از مهم‌ترین مختصات انتخابش را بر ضدیت با تهران قرار داده است. او اکنون نه دونالد که به گونه‌ای دونالد ترامپ با هدف ایران در دوره ریاست‌جمهوری خود شناخته می‌شود. آمریکا در این رویکرد چند گزاره را دنبال خواهد کرد که عبارتند از:
1ـ فعال کردن مجدد تئوری جنگ‌های نامتعادل ـ نه نامتقارن ـ در برابر ایران.
2ـ فعال ساختن گام نخست این تئوری با عنوان جنگ رسانه‌ای برای آغاز عملیات روانی در تشدید برخورد با ایران.
3ـ حمایت معنادار از محمد بن سلمان و سیاست‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی وی در واشنگتن.
4ـ بردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تحریم‌های موسوم به کاتسا و حزب الله در میان لیست سازمان‌های تروریستی و شایسته تحریم‌های بین‌المللی.
5ـ ویروسی کردن تحریم‌ها در سطوح گوناگون تحریم ایران در حوزه‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی وفعال کردن «سیاست بنگاهی» ترامپ علیه تهران در سفر به آسیای خاوری در تشویق برای کاهش خرید نفت از سوی چین، هند، کره جنوبی و... علیه ایران.
6ـ ایجاد هماهنگی‌های معنادار با نقطه‌های ثقل اثر‌گذاری برای احیای اجماع بین‌المللی و منطقه‌ای علیه ایران در دو سطح بین‌المللی با تمرکز بر فرانسه و ماکرون و در سطح منطقه‌ای با تأکید بر هماهنگی بین تل‌آویو و ریاض.
7ـ تلاش در راه ایجاد یک رویکرد معنادار در شفاف سازی عملیاتی موضعگیری کشورهای عربی با آینده منطق حضور اسرائیل در میان اعراب مسلمان و در تلاقی با تهران و حزب‌الله، با مطرح کردن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل در زمانه شکل‌گیری اجماع عربی علیه تهران.
8ـ به چالش کشیدن حضور فعال ایران در لبنان از طریق سناریوی استعفای نخست‌وزیر لبنان.
9ـ وارد کردن اتهام به ایران در پرتاب موشک از یمن به عربستان در صحن سازمان ملل متحد و محکوم‌سازی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد.
زنده کردن مجدد پرونده‌های سه قلو‌های افسانه‌ای ـ پرونده موشکی، حکایت از تروریسم و حقوق بشر در ایران ـ نشاندهنده این است که در آینده و در صورت اختلاف میان ترامپ و تیلرسون، امکان انتخاب این زن یادآور سنت انتخاب امثال آلبرایت رایس و کلینتون در وزارت خارجه آمریکاست و اقبال نیکی هیلی برای وزیر امورخارجه شدن در آینده برخورد آمریکا با تهران بلند خواهد بود.
مهدی مطهرنیا/ کارشناس مسائل بین‌الملل
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
اسرائیل به سرزمین سوخته بدل می‌شود؟
گفت و گو
گفت‌وگوی «جام‌جم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
نقنقنویسی داستان اجتماعی نیست
یک نماینده مجلس:
پیامعملیات وعده صادق، قدرت و استقلال ایران بود
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جام‌جم»:
خطوط قرمز خود را در مذاکرات تغییر نمیدهیم
گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر