آشنایی با فلسفه هنر

این کتاب متشکل از سه بخش اصلی کلیات، هنر و فلاسفه (در غرب) و تأملاتی در فلسفه هنر اسلامی است. نویسنده در فصل اول به توضیح مبانی فلسفی هنر پرداخته و در بخشی از این فصل با تبارشناسی الفاظی چون هنر، فن و صناعت، ریشه این واژه‌ها را در فارسی و سپس کاربردشان در اسطوره‌های یونانی را به تفصیل بیان می‌کند.

فصل دوم کتاب در یونان سیر می‌کند و بلخاری به آرای فلاسفه بزرگ ابتدا اشاره می‌کند و در ادامه و فصل سوم کتاب ـ که فصل محوری آن به شمار می‌آید ـ از تحقیقات افرادی چون گل‌رو نجیب اوغلی درباره ریشه‌یابی نقوش هنری اسلامی سخن به میان می‌آورد. خواننده در صفحات پایانی کتاب به میدان جنگی دانشمندان درخصوص تاریخی‌گرایی در هنر اسلامی و در برابر آن زمانمند بودن این هنر پا می‌گذارد.

آنچه مولف در این کتاب بیشتر برای آن زحمت کشیده و جمع‌بندی فصول مختلف محسوب می‌شود، بخش پایانی کتاب است. این بخش، متشکل از دلایل نویسنده درباره ضرورت بررسی موانعی است که نظام دانشگاهی ما را از تکوین و تدوین فلسفه هنر و معماری اسلامی باز می‌دارد.

نظریه‌های هنری در قرن بیستم

نویسنده: جیمز ماتسن تامسون

مترجم: داوود طبایی عقدایی

این کتاب شامل نظریه‌های اندیشمندانی چون تولستوی، مارتین هایدگر، ژاک دریدا، ارنست کاسیرر و زیگموند فروید در حوزه زیبایی‌شناسی و فلسفه هنر است که با ترجمه داوود طبایی عقدایی منتشر شده است.

نظریه‌های هنر در قرن بیستم در هشت بخش مجزا پژوهش‌های مهم‌ترین و اثرگذارترین صاحب‌نظران و فیلسوفان قرن بیستم را ارائه کرده است. بخش‌های مختلف این کتاب عبارت‌اند از اکسپرسیونیسم یا نظریه بیان شامل نظریه‌های بزرگانی چون تولستوی و کالینگوود؛ فرمالیسم شامل نظریه‌های اندیشمندانی چون راجر فرای و کلمنت گرینبرگ، رویکرد روانشناختی با دانشمندانی همچون فروید، یونگ و آرنهایم و رویکرد جامعه‌شناختی شامل نظریه‌های کسانی چون کارل مارکس، آرنولد هاوزر و هادینیکولائو.

همچنین رویکرد نشانه‌شناختی و ساختارگرایی شامل گزیده‌هایی از ارنست کاسیرر، رولان بارت و کلود لوی استروس، رویکرد اگزیستانسیالیستی و پدیدارشناختی با شرح آرای فیلسوفانی از قبیل هایدگر و مرلوپونتی، رویکرد پساساختارگرایی با شرح آرای صاحب‌نظرانی چون ژولیا کریستووا و ژاک دریدا و در نهایت رویکرد تحلیلی‌ ـ‌ زبان‌شناختی با شرح نظرات اندیشمندانی چون موریس ویتس و آرتور دانتو از دیگر بخش‌های این کتاب است.

داوود طبایی عقدایی دارای مدرک دکتری در رشته ادبیات فرانسه از دانشگاه مینه‌سوتای آمریکا، کار ترجمه را از حدود 22 سال پیش آغاز کرد. نخستین ترجمه‌های او برای کمیسیون ملی یونسکو در ایران بود و قریب 15 سال به عنوان مترجم و ویراستار با این نهاد همکاری داشت.

از این مترجم تاکنون بیش از 20 عنوان کتاب منتشر شده است که از آن میان می‌توان به راهنمایی بر ادبیات و فیلم، در جستجوی آن دیگر، دعا برای اشیای گمشده، هنر و باستان‌شناسی کره، از گورکی تا گورکی، مشارکت در توسعه و زبان تصویری شاهنامه اشاره کرد که کتاب آخر، زمستان 88 به عنوان اثر برگزیده جایزه کتاب فصل انتخاب شد.

طبایی درباره آخرین ترجمه خود گفت: کار ترجمه کتاب نظریه‌های هنر درقرن بیستم به انضمام حدود 18 ماه تحقیقی که صرف آن کردم، قریب سه سال زمان برد. به طور نمونه فقط یک بخش این کتاب رساله 80 صفحه‌ای مارتین هایدگر ـ مشهورترین اندیشمند و فیلسوف قرن بیستم ـ با عنوان خاستگاه اثر هنری است. البته این رساله پیشتر با نام‌های سرآغاز کار هنری و سرچشمه اثر هنری به ترتیب با ترجمه پرویز ضیا شهابی و عباس منوچهری منتشر شده است.