شب یلدای لندنی!

گرچه گله‌ای برای کسانی هم وجود دارد که در پایتخت هستند اماجشن خودمان را رهاوبه سمت جشن‌های فرنگی می‌روند اما...حرف خودمان را بزنیم. در نهایت در این شماره از نوجوانه که بوی انار و هندوانه می‌دهد و کلماتش به زبان همیشگی فارسی شعرهای حافظ است؛ با کسی به گفت‌وگو نشسته‌ایم که سال‌هاست رنگ این شب را در کشورش ندیده و از وطن دور است.

خودتان را معرفی کنید و در لندن به چه کاری مشغول هستید؟
من داریوش صحرایی و اصالتا خرم‌آبادی هستم، تقریبا باید بگویم که نزدیک ۲۰ سالی می‌شودکه در یکی ازقنادی‌های لندن انگلیس کارمی‌کنم واین روزهاتقریبا برای ایرانی‌های ساکن لندن واین کشور،جزو شب‌هایی حساب می‌شودکه برای جشن شب یلدا از قنادی‌ها و آجیل‌فروشی‌های ایرانی خرید می‌کنند. البته این موضوع را هم باید بگویم که در ایران هم با همین عنوان شغلی کار می‌کردم. اینجا شب یلدای ایرانی‌ها تقریبا همزمان شده با شب‌های کریسمس و سال نو میلادی انگلیسی‌ها و به همین دلیل دوچندان سر ما شلوغ است.
 
آخرین تصویر شما از شب یلدای ایران به چه زمانی برمی‌گردد؟
متاسفانه نزدیک ۲۰ سال از آخرین باری که شب یلدا در ایران بودم می‌گذرد و به شدت دلتنگ حال و هوای این شب در ایران هستم. از بوی لبو گرفته تا رفتن به بازار بزرگ و راسته آجیل‌فروش‌ها و موارد دیگر که همیشه به یاد آنها هستم و هر سال شب یلدا به آنجا سفر می‌کنم.به یاد دارم در همان دوران نوجوانی و آن شب یلداهایی که در ایران حضور داشتم، صفای خیلی خاصی بین خانواده وجود داشت و همه تقریبا سعی می‌کردیم تا انتهای شب در خانه مادربزرگ حضور داشته باشیم و حال و هوای وصف‌ناپذیری را تجربه کردیم. در آن شب مادربزرگ برای ما یک کرسی بزرگ درست می‌کرد و روی کرسی خوراکی‌ها و میوه‌های مختلفی وجود داشت و از این بابت به من که جوان‌تر بودم خیلی خوش می‌گذشت.
 
حال و هوای شب یلدا در آنجا چگونه است؟
در اینجا هم شب یلدا حال و هوای خاص خودش را دارد گرچه ساکنان اینجا تقریبا شور و شوق آمدن سال نوی میلادی خودشان را دارند اما حال و هوای شب یلدا را می‌توانید در داخل و جلوی مغازه‌های ایرانی مشاهده و با پوست و استخوان خود، آن اصالت ایرانی بودن را لمس کنید و از وصف این حس لذت کافی را ببرید.بسیاری ازخانواده‌های ایرانی این شب رادرخانه‌های خود برگزار می‌کنند.آنها باچیدن سفره یلدایی که شامل میوه‌هایی چون هندوانه، انار، آجیل و انواع شیرینی است، به استقبال این شب می‌روند.اینجا علاوه برمجالس خانوادگی، مراکز فرهنگی و هنری ایرانی در لندن مانند خانه فرهنگ ایران یا سالن‌های اجتماع ایرانیان، مراسم‌های ویژه‌ای برای شب یلدا ترتیب می‌دهند و این برنامه‌ها معمولا شامل اجرای موسیقی سنتی، شعرخوانی از حافظ و اجرای نمایش‌های ایرانی است.البته در این شب رستوران‌ها و کافه‌ها نیز بسیار شلوغ می‌شود و برخی از رستوران‌های ایرانی در لندن منوهای ویژه شب یلدا ارائه می‌دهند و با دکوراسیونی متناسب، حال و هوای جشن را بازآفرینی می‌کنند. این مکان‌ها معمولا پذیرای خانواده‌ها و دوستانی هستند که ترجیح می‌دهند در فضایی خارج از خانه شب یلدا را جشن بگیرند و معمولا برای بچه‌ها اتاق بازی‌هایی با پس زمینه یلدا فراهم می‌کنند.در اینجا سفره یلدا نماد فراوانی و شادی است و در خانه‌ها پهن می‌شود. هندوانه به عنوان نمادی از گرمای تابستان و انار به عنوان نمادی از باروری و شادی، جایگاه ویژه‌ای در این سفره دارند.شاید برای شما عجیب و جالب باشد که ما در اینجا هنوز جمع‌های حافظ‌خوانی داریم و یکی از رسوم اصلی شب یلدا، خواندن دیوان حافظ و گرفتن فال است که به آن پایبند‌هستیم.معمولا در اینجا افراد مسن از این شب قصه می‌گویند و به نظر من شب یلدا فرصتی برای بزرگ‌ترهاست تا داستان‌ها و خاطرات خودشان را برای جوان‌ترها بازگو کنند. 
 
واکنش مردم انگلیس نسبت به شب یلدا چطور است؟
در اینجا مردم انگلیس از شب یلدا اطلاعات زیادی ندارند اما وقتی به مغازه‌های ما مراجعه می‌کنند و درباره این شب می‌پرسند، من و بقیه درباره این شب به آنها توضیح می‌دهیم که در این شب همه کنار یکدیگر جمع می‌شویم و به بزرگترها سر می‌زنیم و در نهایت یک شب خاص را کنار دوستان و آشنایان رقم می‌زنیم. در حقیقت اینجا کسانی زندگی می‌کنند که اغلب تنها هستند و فرزندانشان را دیر به دیر می‌بینند و وقتی فلسفه شب یلدا را می‌شنوند، بی‌نهایت برای خرید خوراکی‌های خاص این شب استقبال می‌کنند. 
 
در آنجا برای برپایی شب یلدا چه چالش‌هایی وجود دارد که می‌توان از آن نام برد؟
گرچه ایرانیان مقیم لندن تلاش می‌کنند تا شب یلدا را در اینجا با همان شور و حال برگزار کنند، اما برخی تفاوت‌ها و چالش‌ها وجود دارد که یکی از آنها آب و هوای لندن است؛ زمستان لندن اغلب بارانی و سرد است که این امر حال و هوای جشن را کمی متفاوت از زمستان‌های ایران می‌کند. دسترسی به مواد غذایی خاص دیگر نکته‌ای درباره چالش‌های شب یلدای اینجاست. گرچه بسیاری از فروشگاه‌های ایرانی در لندن میوه‌ها و آجیل‌های مخصوص شب یلدا را عرضه می‌کنند، اما تهیه برخی از اقلام ممکن است دشوار یا گران باشد.حتما باید به این شرایط اشاره کنم که زندگی در کشوری با فرهنگ متفاوت، ممکن است باعث تغییراتی در نحوه برگزاری این جشن شود. برخی از ایرانیان حاضر در اینجا، عناصر فرهنگ بریتانیایی را نیز به جشن خود اضافه می‌کنند.درنهایت برای بسیاری از ایرانیان مقیم لندن، دوری از خانواده و عزیزان در ایران، مثل خود من حس دلتنگی به همراه دارد. 
 
نسل جدید با این شب چطور ارتباط برقرار می‌کنند؟
به نظر من برای نوجوان‌های حاضر درلندن،شب یلدافرصتی است تابافرهنگ وتاریخ سرزمین مادری ما آشنا شوند.در اینجا ایرانیان مقیم انگلیس اعم از والدین و بزرگ‌ترها تلاش می‌کنندبا توضیح فلسفه ونمادهای این جشن، ارزش‌های فرهنگی را به نسل جدید منتقل کنند.همچنین حضور درمراسم‌های عمومی و فرهنگی به کودکان و نوجوانان کمک می‌کند حس تعلق به جامعه ایرانی را تجربه کنند. امیدوارم از صمیم قلب راهکاری شکل بگیرد تا نوجوانان اینجا هم بتوانند حس وحال و تجربه شب یلدا در ایران را از سر بگذرانند.
 
آرزوی قلبی شما در این شب چیست؟
آرزوی قلبی من این است که بتوانم یکبار دیگر شب یلدا را درکشور و وطن خود درکنار خانواده و دوستانم سپری کنم و باید به تمام کسانی که اکنون در ایران هستند بگویم که واقعا خوش به حالتان! من همیشه از شاد بودن مردم کشورم شاد می‌شوم و این شادی حق آنهاست و امیدوارم همیشه شما شاد باشید.