در دیدار معاون سیما با دوبلورها مطرح شد

نباید از کیفیت برتر واحد دوبلاژ سیما عدول کنیم

دوبلاژ سیما؛ بازگشت به دوران طلایی

دوبلاژ سیما؛ بازگشت به دوران طلایی

تا اسم دوبله و صدای شخصیت‌های ماندگار در ذهن‌مان می‌آید، بی‌اختیار یاد روایت‌های تکرارنشدنی و خاطره‌انگیزی می‌افتیم که سال‌ها از قاب تلویزیون مهمان خانه‌های‌مان بودند. افراد زیادی هنوز صدای جادویی اساتیدی همچون منوچهر والی‌زاده، چنگیز جلیلوند، منوچهر اسماعیلی، حسین عرفانی، جلال مقامی، ژاله علو و... را با عشق و نوستالژی به یاد می‌آورند.
کد خبر: ۱۵۱۳۱۳۳
نویسنده زهرا عباسی - گروه رسانه
 
حتی وقتی سریال یا فیلمی از گذشته بازپخش می‌شود، این صداهاست که رنگ و جان تازه به داستان‌ها می‌بخشد. البته این روزها وقتی وارد واحد دوبلاژ رسانه ‌ملی می‌شویم، ترکیب تجربه کهنه‌کاران و خلاقیت نسل جوان در فضایی صمیمی و پرانرژی، نقطه اتصال دیروز و امروز دوبله ایران در این آسمان پرستاره خواهد بود. 
این واحد با خلق آثار شاخص و حفظ اصالت سبک دوبله بومی ایرانی، به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم و معتبر دوبله در منطقه شناخته می‌شود و براساس آخرین آمار اعلام شده می‌توان گفت دوبله سیما چه در کیفیت و چه کمیت تولیدی در رقابت تنگاتنگ با بازارهای ترکیه و جهان عرب قرار دارد. این آمار نشان می‌دهد در سال‌های اخیر، دوبله صداوسیما برخلاف بسیاری از کشورهای رقیب از جمله ایتالیا یا ژاپن توانسته سالانه بیش از ۳۵۰فیلم و ۱۱۰سریال را بازآفرینی کند و این آمار چشمگیر، نشان‌دهنده پویایی، مدیریت منسجم و حضور پرتوان دوبلورهای حرفه‌ای و مترجمان نسل نوست. نگاهی به جدول کار تلویزیون نشان می‌دهد حجم و تنوع آثار دوبله شده، از بسیاری از شرکت‌های خصوصی خارجی هم فراتر رفته اما باید دانست راز این موفقیت فقط در کمیت خلاصه نمی‌شود بلکه دوبله ایرانی با دقت در تطبیق فرهنگی و زبانی آثار، دیالوگ‌پردازی انسانی و توجه به ذائقه مخاطب، طی سال‌ها نه‌فقط اعتماد و رضایت خانواده‌ها را به‌دست آورد بلکه مجموعه‌ای از صداهای ماندگار را تقدیم فرهنگ ایرانی کرد. امروز دوبلورهای ایران همچون ستارگان صداپیشگی در ژاپن یا ایتالیا، بخش مهمی از خاطرات و هویت بصری مخاطبان فارسی‌زبان شده‌اند و این واحد، نقطه تلاقی خاطره و نوآوری است؛ جایی که روایت دنیا هر بار با صدایی تازه، به زبان فارسی جان می‌گیرد. 

ستاره‌های ابدی دوبله  
حق این است که در این مقال ابتدا سراغ ستاره‌هایی برویم که روشنی‌بخش مسیر دوبله ایران بوده‌ و با صدای‌شان تاریخ این هنر را رقم زده‌اند. در میان دوبلورهای شاخص واحد دوبلاژ رسانه ‌ملی، نام بسیاری از بزرگان برای همیشه در تاریخ این هنر ماندگار شده؛ چهره‌هایی که هرچند امروز دیگر در جمع ما نیستند اما صدای‌شان هنوز در ذهن و خاطره‌ها زنده است.از جمله این اسطوره‌ها می‌توان به زنده‌یاد علی کسمایی پدر دوبله ایران، ایراج ناظریان صدای مارلون براندوی پدر خوانده، منوچهر اسماعیلی مرد هزار صدا، چنگیز جلیلوند صدای بی‌نظیر مارلون براندو و پل نیومن، منوچهر والی‌زاده صدای خاطره‌انگیز تام کروز در «مأموریت غیرممکن»، ایرج رضایی، حسین عرفانی و همسرش شهلا ناظریان به‌عنوان ستاره‌های این عرصه اشاره کرد؛ بزرگانی که سال‌ها به هنر دوبله ایران جان دادند و جای خالی‌شان امروز در این حرفه به‌خوبی احساس می‌شود. هرچند تعداد این نامداران از آنچه گفته شد بیشتر است و امروزه، بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های ماندگار که با دوبله فارسی از رسانه ‌ملی پخش می‌شود، مدیون تلاش و صدای همین هنرمندان بوده است؛ ستاره‌هایی که هرچند دیگر بین ما نیستند اما صدای ماندگارشان تا همیشه در ذهن و قلب مخاطبان ایرانی زنده خواهد بود. 

صدای نسلی نو 
با طلوع نسل تازه‌ای از دوبلورهای توانمند در رسانه ‌ملی، امروز دوبله فارسی نه‌تنها وامدار بزرگان پیشین بلکه مرهون حضور جدی و هنرمندانه جوان‌ترهایی است که با استعداد و انرژی خود به این هنر جان تازه‌ای بخشیده‌اند؛ چهره‌هایی که با خلاقیت، تنوع صدا و تسلط بر هنر اجرای نقش، جریان دوبله امروز را زنده نگه‌داشته‌اند. از میان این نسل می‌توان به ژیلا آژیر، سعید شیخ‌زاده، فرزاد حسنی، بهروز علیمحمدی، میثم نیکنام، دانیال الیاسی، لادن ‌سلطا‌ن‌پناه، ابوالفضل شاه‌بهرامی، علی بیگ‌محمدی، فریناز ثریا، مریم شاهرودی، رضا آفتابی، مریم جلینی، مهسا عرفانی و... هم هر کدام با حضور فعال خود در صحنه دوبلاژ، صداهایی شنیدنی و تأثیرگذار را به مجموعه‌های پویانمایی و سریال‌های معروف بخشیده‌اند. تک‌تک این دوبلورهای جوان، پلی میان میراث طلایی دوبله با نیازها و ذائقه نسل جدید مخاطبان ایران هستند؛ هنرمندانی که با استعداد، دانش فنی و تلاش زیاد، صدای فارسی را همچنان سرزنده و شنیدنی نگه‌داشته‌اند.  

دوبلاژ در سیما بازگشت به دوران طلایی 
فرشید شکیبا، مدیر واحد دوبلاژ رسانه ‌ملی در گفت‌وگو با جام‌جم با اشاره به راهبردهای اصلی مدیریت خود در این سال‌ها گفت: از دی ماه ۱۴۰۱ با کمک پیشکسوتان و بزرگان دوبله، توسعه کمی و کیفی این بخش را در دستور کار قرار دادیم. در بخش توسعه کمی، چه از نظر سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری تلاش کردیم هم تعداد استودیوهای دوبله را افزایش دهیم و هم تجهیز کنیم. هم‌اکنون چندین استودیو فعالند و بسیاری از آثار سینمایی، مجموعه‌ها و مستندها در حال دوبله‌است. در سال ۱۴۰۱، ۲۵۱‌عنوان فیلم سینمایی دوبله شد که این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۲۷۳عنوان افزایش یافت و در سال ۱۴۰۳ نیز رشد چشمگیری داشته است. سال ۱۴۰۱ در حوزه سریال نیز ۷۲عنوان دوبله شد. در سال ۱۴۰۲ این تعداد به ۱۰۰عنوان و در سال ۱۴۰۳ به ۱۰۵عنوان رسید. همین روند در بخش مستندها هم دیده می‌شود؛ ۱۷۵عنوان در سال ۱۴۰۱، ۲۰۹عنوان در سال ۱۴۰۲ و ۲۳۲عنوان در سال ۱۴۰۳. این مسیر هنوز ادامه دارد و تا مرداد ۱۴۰۴، ۷۲عنوان فیلم سینمایی، ۱۸مجموعه نمایشی و ۵۶مستند به این ارقام اضافه شده و آثار نمایشی و مستند ما همواره در حال افزایش است. 
شکیبا درباره توسعه کیفی واحد دوبلاژ ادامه داد: مهم‌ترین موضوع این است که کیفیت دوبله نیازمند آشنایی کامل با فرآیند دوبله و انتخاب مدیر دوبلاژ مناسب است. آثاری که قرار است برای تلویزیون دوبله شوند، باید از سطح کیفی بسیار بالایی برخوردار باشند. زیرا مردم انتظار دارند در جایی که بزرگان دوبله ایران حضور دارند، بهترین صداها را بشنوند. هم‌اکنون، تقریبا همه دوبلورهای برجسته از جمله محمود قنبری، زهره شکوفنده، مینو غزنوی، مریم شیرزاد و آقای خسرو شمشیرگران در این مجموعه فعالیت دارند و با افتخار باید گفت حضورشان قطعا به ارتقای کیفیت دوبله کمک کرده و می‌کند. 
مدیر واحد دوبلاژ اضافه کرد:‌ برای بزرگان دوبله، کیفیت کار اهمیت بسیار زیادی داشت. در جلسات متعددی که با این عزیزان برگزار کردیم، آسیب‌های موجود در حوزه دوبله را مورد شناسایی و بررسی قرار دادیم و در انتخاب و واگذاری فیلم‌ها به مدیران دوبلاژ، همفکری جدی صورت گرفت تا آثاری که برای دوبله انتخاب می‌شوند، به‌دست کسانی برسد که تبحر لازم را دارند. نکته مهم اینجاست که حضور پیشکسوتان، چه در مدیریت و چه در اجرای دوبله، به‌واسطه تجربه و موفقیت‌های سال‌های گذشته کمک ارزشمندی برای حفظ و ارتقای کیفیت مجموعه‌هاست.  

رنگین‌کمانی از آثار ۲۱ کشور جهان 
وی با اشاره به تنوع آثار دوبله شده در سال‌های اخیر عنوان کرد: اگر بخواهیم از گستره جغرافیایی دوبله‌های تلویزیون صحبت کنیم، سال گذشته فقط از ۲۱کشور مختلف آثار دوبله شد؛ کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان، چین، ژاپن، کره جنوبی، فرانسه، ایتالیا، آلمان، دانمارک، کانادا، هند، استرالیا، ایسلند، آفریقای جنوبی، برزیل، روسیه، سوئد، فلسطین، کلمبیا، مالزی و هلند. علاوه بر این، برخی تولیدات به‌صورت مشترک بین کشورهایی همچون فرانسه، ایتالیا، آلمان یا انگلستان و فرانسه آماده شده بود. این تنوع باعث شد مخاطبان بسته به علاقه خود، آثار گوناگونی را در تلویزیون تماشا کنند و دیگر صرفا محدود به آثار آسیای شرقی یا آمریکایی نباشند.
شکیبا با اشاره به دوبله آثار پرمخاطب و دنباله‌دار توضیح داد: در ادامه پیگیری‌هایی که در این سال‌ها داشتیم همچنین مجموعه‌های دنباله‌دار نیز در اولویت دوبله قرار گرفتند؛ مانند «آن‌شرلی» که امسال و سال گذشته با حضور چهره‌های جدید و پس از تست‌گیری جایگزین برای نقش مرحوم آقای افضلی دوبله شد و استقبال خوبی از آن به عمل آمد یا مجموعه «پوآرو» که قسمت‌هایی از آن پیش‌تر دوبله نشده بود و اکنون دوباره وارد فرآیند دوبله شده و از شبکه تماشا روی آنتن می‌رود. در حقیقت، همکاری پیشکسوتان با جوان‌ترها در این پروژه‌ها نوعی کارگاه آموزشی ایجاد کرد و انتقال تجربه میان نسل‌ها به‌صورت مستمر انجام شد و بسیاری از مخاطبان از تماشای این آثار لذت بردند. وی ادامه داد: سال گذشته تعداد قابل توجهی از علاقه‌مندان (چند هزار نفر) برای حضور در دوبله ثبت‌نام کردند و وارد فرآیند تست شدند. از این افراد طی سه مرحله، آزمون به عمل آمد و در نهایت گروهی از آنان برگزیده شدند. در هر مرحله، علاوه بر بررسی جنس صدا، توانایی داوطلبان در شخصیت‌پردازی، اجرای نقش و هماهنگی با تصویر توسط پیشکسوتان ارزیابی و داوری شد. این افراد پس از پذیرش، در کارگاه‌های آموزشی که با حضور دوبلورهای باتجربه برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند و همزمان از ظرفیت آنها در حوزه فنی نیز بهره می‌گیریم. 

معاون سیمای رسانه‌ملی تشریح کرد 
رشد قابل توجه واحد دوبلاژ طی سال‌های اخیر

در جریان بازدید محسن برمهانی، معاون سیما از واحد دوبلاژ، رمز موفقیت و رشد دوبله در رسانه‌ملی را تحولی مثبت در روند تولید، کیفیت و فضای هنری دوبله توصیف کرد. معاون سیمای رسانه‌ملی در بازدید از پشت‌صحنه دوبله سریال «آن شرلی» با تأکید بر نقش ساختار مدیریتی در موفقیت‌های اخیر واحد دوبلاژ گفت: انتقال این واحد به زیرمجموعه اداره‌کل تأمین برنامه، تحولی مثبت در روند تولید، کیفیت و فضای هنری دوبله ایجاد کرد. وی با اشاره به دلایل رشد قابل توجه این بخش طی سال‌های اخیر اظهار کرد: زمانی که مدیرکل تأمین برنامه خارجی بودم، اعتقادم این بود که اگر واحد دوبلاژ به زیرمجموعه تأمین برنامه منتقل شود، چرخه تولید کامل‌تر خواهد شد. این تغییر، هم انگیزه‌ها را افزایش می‌دهد، هم روند کار را تسریع می‌کند و هم فضای هنرمندانه‌تری فراهم می‌آورد. وی ادامه داد: در گذشته، این واحد زیرمجموعه مرکز تولید فنی بود و گرچه جنبه تولید را داشت، اما فضای غالب، فنی بود نه هنری. یکی از نخستین تصمیم‌های من به‌عنوان معاون سیما، انتقال واحد دوبلاژ به اداره‌کل تأمین برنامه بود که به‌سرعت آثار مثبت آن نمایان شد؛ در ادامه با مدیریت دلسوزانه و حرفه‌ای مدیر واحد دوبلاژ، افزایش همدلی میان همکاران، ارتقای چشمگیر راندمان و رشد قابل‌توجه در تعداد آثار دوبله‌شده مشهود است؛ به‌طوری که از ۱۰۰ عنوان در سال به ۱۵۰ فیلم سینمایی رسیدیم. برمهانی با تقدیر از تلاش‌های محمدعلی‌غلامرضایی، مدیرکل تأمین و رسانه بین‌الملل صدا وسیما و فرشید شکیبا، مدیر واحد دوبلاژ افزود: این موفقیت‌ها حاصل ساختار جدید، مدیریت منسجم و تعلق خاطری است که هنرمندان دوبلاژ به این فضا دارند. بسیاری از صداهای ماندگار دوبله همچنان وفادارانه در این واحد فعالیت می‌کنند و این پیوند عاطفی، سرمایه‌ای ارزشمند برای رسانه‌ملی است.
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰