شواهد نشان می‌دهد که منابع آبی کشور در حال کاهش است. برخی استان‌ها با محدودیت در تأمین آب مصرفی روبهرو هستند و در نتیجه، کاهش فشار آب در برخی مناطق مشاهده می‌شود که این وضعیت به معیشت مردم و خانواده‌ها آسیب‌هایی وارد کرده است.در دنیای امروز که خانوارها با مشکلات متعددی مواجه هستند حالا باید با دغدغه کم‌آبی هم دست‌وپنجه نرم کنند؛ مادری که باید به نظافت چند کودک رسیدگی کند، سالمندی که به بهداشت بیشتر نیاز دارد، یا خانواده‌ای که در آپارتمانی کوچک زندگی می‌کند.
راه برون‌رفت ازاین شرایط، تنها ازمسیر مشارکت مردم واصلاح الگوی مصرف نمی‌گذرد.دولت باید همزمان با فرهنگ‌سازی، برای تأمین منابع پایدار آب برنامه‌ریزی اصولی داشته باشد. برای جلوگیری از بروز ابعاد جبران‌ناپذیر این شرایط، باید توسعه فناوری‌هایی مانند آب‌شیرین‌کن و بازنگری در سیاست‌های مدیریت منابع در اولویت قرار گیرند تا پیش از وقوع بحران، راه‌حل‌های مناسبی پیدا شود.براساس آمارها بیش از نیمی از پایتخت‌نشین‌ها از الگوی درست مصرف استفاده نمی‌کنند که همین باعث هدر‌رفت آب و بحران کم‌آبی می‌شود. برخی ساکنان خانه‌های شمال شهر و مجتمع‌های مسکونی، در این روزهای بی‌آبی و بدون توجه به اخطارها فقط به‌راحتی خود فکر می‌کنند و با آب شرب استخرهای‌شان را پر کرده و به باغچه‌های چند صد متری‌شان شادابی می بخشند . این افراد در پاسخ به انتقادات می‌گویند پول آب را می‌دهند و هر طور بخواهند می‌توانند از آن استفاده کنند. سازمان آب هرازگاهی درباره مشترکان پرمصرف و برخورد با آنها هشدار می‌دهد که مدتی است از آن هم خبری نیست. اقدامی که به نظر می‌رسد نقش بازدارنده‌ای ندارد. براساس اعلام تسنیم در کلانشهر تهران ۲۰درصد از مشترکان، در دسته مشترکان بدمصرف قرار می‌گیرند که بعضا تا ۱۰برابر یک مشترک عادی، آب شرب مصرف می‌کنند. افرادی که برخورد با آنها باید در اولویت قرار گیرد. این در حالی است که کارشناسان محیط‌زیست درباره بی‌تفاوتی به هشدارهای کم‌آبی از سوی مردم و برخی مسئولان اخطار داده و معتقدند برای مقابله با کم‌آبی باید به فکر راهکارهای عملی بود و هشدار و اخطار دیگر پاسخگو نیست. در این رابطه باید به سمت فرهنگ‌سازی برویم. مانند استفاده از کمربند ایمنی هنگام رانندگی. برخی عادت‌های بد در مصرف آب را باید کنار گذاشت.
علی آرین، کارشناس شهری در این‌باره می‌گوید: متأسفانه ما در حوزه مصرف آب فرهنگ‌سازی نکرده‌ایم. هنوز خیلی از هموطنان برای دوش گرفتن عادت دارند شیر آب را باز کرده و منتظر می‌مانند تا کل حمام مثل سونا بخار کند. در این خصوص باید از سیستم‌هایی در ساختمان استفاده کرد تا بلافاصله پس از باز کردن شیر آب گرم، شاهد گرم بودن آب شویم تا از هدر رفت این مقدار در مقیاس چند ده میلیونی جلوگیری کنیم. از سوی دیگر هموطنان هم سعی کنند زمان استحمام را کوتاه‌‌تر کنند. یکی دیگر از عادت‌های بد، شستن ماشین و حیاط با آب شرب است. شاهد هستیم برخی هموطنان برای این‌که برگ درختی را داخل جوی بیندازند چند متر آن را با فشار آب هل می‌دهند. در حالی که با جارو این کار به‌راحتی انجام می‌شود. یکی دیگر از هدررفت‌های آب در ایران، کولرهای آبی است که اغلب چکه می‌کنند و کسی آن را جدی نمی‌گیرد. بی‌توجهی به این عادت‌های بد باعث شده حالا با بحران آب روبهرو شویم.
این کارشناس تاکید کرد: این‌که برای مقابله با بحران کم‌آبی نگاه‌مان فقط به آسمان باشد و بخواهیم با بارش باران و برف مشکل کم‌آبی را حل کنیم، نگاهی اشتباه است و در طرح‌های توسعه شهری باید به این موضوع توجه می‌کردیم. ما هیچ‌وقت به بحث آب در توسعه شهرها توجه نکردیم و حالا در کلانشهرها به دنبال راه‌های تامین آب هستیم. متاسفانه حفر چاه‌های غیرمجاز باعث شده منابع زیرزمینی به یغما برود و یکی از شریان‌های تامین‌کننده آب را از دست بدهیم.
وی تعطیلی ادارات برای کاهش مصرف آب و برق را مناسب دانست و افزود: این راهکارها برای کوتاه‌مدت و ذخیره آب و برق خوب است اما باید به فکر راهکارهای بلندمدت بود. مصرف بی‌رویه آب نه‌تنها ما را با مشکل کم‌آبی روبهرو می‌کند، بلکه شاهد فرونشست زمین هم خواهیم بود. دولت باید در این زمینه برنامه مدون داشته باشد و در کنار برخورد با افرادی که اخطارها را جدی نمی‌گیرند به فکر روش‌های عملی بود. یکی از این روش‌ها می‌تواند کاهش حجم مخزن فلاش‌تانک‌ها باشد. متأسفانه حجم بالایی از آب با هر بار استفاده فلاش‌تانک‌ها به هدر می‌رود.
روش‌های ساده صرفه‌جویی در آب
روش‌های ساده و متنوعی وجود دارد که می‌توانیم به‌طور روزانه از آنها استفاده کنیم. در زیر به روش‌های صرفه‌جویی در مصرف آب که باید در خانه و سایر مناطق به‌کار ببریم اشاره خواهیم کرد:
استفاده از سر دوش‌های با جریان کم و توالت‌های با سیفون کم‌فشار.
شیر آب را در حین انجام شستوشوی دست‌ها، مسواک‌زدن، شستوشوی صورت، شستن ظرف‌ها و غیره ببندید.
در فصل باران، آب باران را جمع کنید تا در آب توالت، آبیاری، آب پاشیدن در باغ و... استفاده کنید.
زمین‌های کشاورزی گستره‌های عظیمی هستند که در صورت پیروی از تکنیک‌های صرفه‌جویی در مصرف آب، می‌توانیم روزانه مقدار بیشتری آب صرفه‌جویی کنیم. ما می‌توانیم از آبیاری سربار استفاده کنیم و تبخیر، روان‌آب یا زهکشی زیرسطحی و... را به حداقل برسانیم تا صرفه‌جویی را به صورت دقیق عملی سازیم.
باید برای اندازهگیری آبرسانی به هر خانه دقیقا مثل برق، اندازهگیری جهانی انجام شود. این تسهیلات فقط در برخی مناطق برای خانوار انگلیس و خانه‌های شهری کانادا موجود است. کارشناسان تخمین زده‌اند که اندازهگیری میزان آب برای هر خانوار یک روش مؤثر است که به تنهایی می‌تواند میزان مصرف آب روزانه را ۲۰ تا ۴۰درصد کاهش دهد و باعث صرفه‌جویی گسترده در مصرف آب شود.
صرفه‌جویی از طریق کاشت محصولاتی که نیازمند آبیاری کمتر هستند باید ترویج شود زیرا تنها آبیاری محصولات کشاورزی حدود ۷۰درصد از آب شیرین جهان را دربر می‌گیرد.
روش‌های صرفه‌جویی در مصرف آب باید در بین افراد ساکن در جوامع مختلف و روستاها و بخش‌های تجاری بهبود یابد زیرا آنها به‌طور نادرست عمده‌ترین مصرف‌کنندگان آب هستند. به کشاورزان، کودکان و زنان باید نحوه استفاده و صرفه‌جویی در مصرف آب به شیوه‌ای کارآمد آموزش داده شود. آنها باید ارزش آب را در زندگی خود بدانند. کمبود آب سالم مشکلی نیست که برای یک قاره یا کشور باشد این یک مسأله جهانی است که باید با افزایش آگاهی در مورد آن در بین مردم در سراسر جهان حل شود. صرفه‌جویی در مصرف آب به معنای مصرف درست و بهینه و صرفه‌جویی در منابع گرانبهای طبیعی است و باید از کودکی به فرزندان خود انواع روش‌های درست مصرف آب را آموزش دهیم.
۵ راهکار ساده در صرفه جویی مصرف آب
استفاده از عایق یا سایبان برای کولر
عایق بندی لوله‌های آب و مخازن
تعمیر سریع شیر های خراب
بستن شیر آب هنگام مسواک زدن
نظافت راه پله با جارو یا دستمال نمناک
صرفه جویی هنگام شستوشوی دست و صورت
