این شبکه رادیویی که ۱۲ساله می‌شود، نه فقط مأموریت اطلاع‌رسانی دقیق و خدمت‌رسانی رسانه‌ای به زائران را دنبال کرده، بلکه در طول سال‌ها به‌عنوان رسانه‌ای هویت‌ساز، فرهنگ‌گستر و جریان‌ساز تبدیل شده است. رادیو اربعین با پوشش لحظه‌به‌لحظه از مسیرهای راهپیمایی، برنامه‌های معرفتی، پاسخگویی به سؤالات شرعی و تقویت وحدت و همدلی میان ملت‌های مسلمان، نشان داده که چگونه می‌توان از بستر امواج، پیوندی عمیق میان دل‌ها و ارزش‌ها برقرار کرد. در این خصوص با علی بخشی‌زاده، معاون صدای رسانه‌ملی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
رادیواربعین نه‌فقط همراه‌زائران بوده، بلکه پژواک مقاومت دربرابر یزیدیان امروزاست.چه رسالتی برای آن‌تعریف شده است؟
رادیو اربعین از روز اول ماه صفر؛ زمانی که سیل مشتاقان زیارت امام حسین(ع) از سراسر ایران و دیگر کشورهای منطقه به‌سوی کربلا به حرکت درمی‌آیند، آغاز می‌شود. راه‌اندازی این شبکه پاسخی است به یک نیاز واقعی: رسانه‌ای که در مسیر، در جاده و در لحظه همراه زائران باشد، بی‌وقفه اطلاع‌رسانی کند، فرهنگ‌سازی کند و مهم‌تر از همه، شور و شعور حسینی را به‌صورت زنده بازتاب دهد. این شبکه ابتدا با رویکردی ساده‌تر شروع به کار کرد اما در گذر زمان و با تجربیات اندوخته شده، امروز به شبکه‌ای راهبردی برای رسانه‌ملی تبدیل شده است. رادیو اربعین، رسانه‌ای است که در میدان عمل جهاد تبیین، نقش ایفا می‌کند؛ رسانه‌ای که با زائران هم‌نفس و با جاماندگان و مشتاقان، همدل است.
امسال دوازدهمین سال فعالیت این رادیوست؛ ۱۲ چه معنایی برای شما دارد؟
عدد ۱۲برای شیعه، تنها یک عدد نیست. این عدد ریشه در امامت و ولایت دارد؛ نشانه‌ای است از۱۲نور،۱۲حجت و۱۲ امام. دوازدهمین سال رادیواربعین برای مافقط یک مناسبت رسانه‌ای نیست؛ این سال،نقطه اتصال رسانه به هویت اثنی‌عشری ماست. رادیو اربعین در دوازدهمین سال فعالیتش، نماد رسانه‌ای شیعه در دوران رسانه‌ای جدید شده است. رادیویی که از فرهنگ عاشورا و مکتب انتظار تغذیه می‌کند و درخط‌مقدم رسانه‌ای،باصدای مظلومان، عدالتخواهان و مقاومت‌طلبان منطقه همراه است.
در سال‌های گذشته رادیو اربعین چه دستاوردهایی داشته و امسال چه ویژگی‌هایی به آن افزوده‌اید؟
رادیو اربعین سال گذشته برنامه زنده و تولیدی را به صورت شبانه‌روزی پخش کرد. از اطلاع‌رسانی وضعیت جاده‌ها، شرایط مرزها و توصیه‌های بهداشتی گرفته تا پوشش آیینی و حماسی پیاده‌روی اربعین. امسال اما ماجرا متفاوت است. اتفاقات مهمی چون دفاع‌مقدس دو، شرایط منطقه را حساس‌تر کرده است. هم‌زمانی اربعین با این فضای مقاومت، رسالت ما را سنگین‌تر کرد. در سال جاری، محتوای رادیو اربعین عمق تحلیلی بیشتری خواهد داشت. در کنار گزارش‌های میدانی، از ظرفیت کارشناسان برجسته در حوزه مقاومت، مطالعات منطقه‌ای و فقه سیاسی بهره گرفته می‌شود. این رادیو امسال نه فقط همراه زائران خواهد بود، بلکه فریاد تظلم‌خواهی همه شیعیان در برابر یزیدیان زمان است.
منظورتان از یزیدیان زمان چیست؟ آیا اشاره‌تان به تحولات اخیر منطقه است؟
کاملا. در برابر دیدگان جهانیان، رژیم‌صهیونیستی زنان و کودکان را در غزه به خاک و خون کشید و ایران در پاسخ به آن، نه فقط در میدان دیپلماسی که در میدان نبرد نیز موضع خود را روشن کرد. در این شرایط رادیو اربعین مسئول است؛ مسئول روایت حقیقت، مسئول جهاد تبیین، مسئول دفاع از هویت شیعی. این رادیو امسال باید پژواک صدای کودکان و مادران غزه باشد، فریاد مادران شهدای لبنانی و امید زائران ایرانی که در گرمای مسیر، دل به امام عدالت بسته است.
شعار «حب‌الحسین یجمعنا» بارها تکرار شده اما از نگاه رسانه‌ای، پیاده‌روی اربعین چه کارکرد منطقه‌ای دارد؟
این شعار، در نگاه رسانه‌ای ما،معادل قدرت همگرایی فرهنگی و وحدت‌ساز درمنطقه است. یکی از پیام‌های مهم رادیو اربعین این است که پیاده‌روی اربعین فقط یک آیین مذهبی نیست،بلکه یک رسانه زنده است؛رسانه‌ای انسانی، اجتماعی، مردمی و بدون واسطه. در منطقه‌ای که پر از جنگ روایت‌ها و شکاف‌های فرهنگی و اعتقادی است، اربعین یک رسانه حماسی انقلابی است برای نشان دادن همدلی ملت‌ها. رادیو اربعین در این فضا، نقش انتقال‌دهنده این پیام همگرایانه را دارد. البته باید یادآور شد که خود پیاده‌روی اربعین،یک رسانه است که پیام قیام خونین حضرت سیدالشهدا(ع)رابه جهان می‌رساندوچه افتخاری برای ما از این بیشتر که رادیو اربعین در مدار مبلغین این حادثه عظیم، جایگاهی بس والا دارد.
امسال برای رادیو اربعین چه راهبردهایی تعریف شده است؟
در دوره جدید، رادیو اربعین با بهره‌گیری از راهبردهایی نظیر ضرورت جهاد تبیین، تاکید بر روایت مقاومت در برابر مستکبران با الگوگیری از زندگی حضرت زینب(س)، تحلیل و بررسی گفتمان شعار اربعین، دلدادگی و آزادگی در میان مسلمانان و سایر ادیان، توجه به سنت‌های شیعه، اولویت‌بخشی به مردمی بودن اربعین، تبیین میزبانی مردم عراق و تشریح فرهنگ عراق در مهمان‌داری، تلاش دارد تا اربعین را نه‌فقط به‌عنوان یک مناسک، بلکه به‌مثابه یک الگوی صحیح فرهنگی ــ تمدنی معرفی کند.قرار است رادیو اربعین در ماه صفر ۷۲۰ ساعت برنامه پخش کند. همچنین شبکه‌های رادیویی در کنار رادیو اربعین در ماه صفر برنامه‌های متعددی پخش خواهند کرد. جدول پخش ویژه اربعین برای دیگر شبکه‌ها تدوین شده است. طبق جدول قرار است شبکه‌های رادیویی ۵۸۰ ساعت و ۴۳ دقیقه برنامه در این ایام روانه آنتن کنند. ۳۳۱ ساعت و ۳۸ دقیقه برنامه‌های ویژه، ۷۲ ساعت و ۴۵ دقیقه برنامه‌های مستمر و ۱۱۹ ساعت و ۴۵ دقیقه برنامه تامینی.
یکی از ویژگی‌های امسال رادیو اربعین، تقویت خط تولید مستند است. ایجاد خط مستند با موضوعات اربعینی، برای ما بسیار مهم بوده. مستندها با تکیه بر واقع‌گرایی، مخاطب را از فضای عاطفی به بستر تحلیل اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی رهنمون می‌کند. رادیو اربعین امسال با مستندسازی از ایده‌های بکر و سوژه‌های مردمی در مسیر پیاده‌روی، گامی متفاوت در روایت واقعیت اربعین برمی‌دارد.
به نظرتان رادیو اربعین تا چه میزان صدای مردم است؟
رادیو اربعین همواره خود را صدای مردم دانسته است. از آغاز راه‌اندازی،تمرکز بر ارتباط مستقیم بازائران،انعکاس مشکلات، مطالبه‌گری از مسئولان تا اطلاع‌رسانی لحظه‌ای، این شبکه را به رسانه همراه و در میدان تبدیل کرده است. امسال نیز با استقرار استودیوهای سیار درمسیر نجف تا کربلا وبهره‌گیری از گزارشگران پیاده، ارتباط بی‌واسطه با زائران حفظ خواهد شد.
بخش مهمی ازجدول پخش رادیواربعین،به تبیین نقش حضرت زینب(س)درخط مقاومت اختصاص یافته است.زن مسلمان امروز در میدان مقاومت، ادامه‌دهنده همان پیام‌‌رسانی عاشورایی است که حضرت زینب(س) آغازگر آن بود. این نگاه با تأکید بر عفاف، حجاب و نقش تربیتی زن مسلمان در برنامه‌های امسال بازتاب یافته است.
در پایان اگر بخواهید پیام اصلی رادیو اربعین امسال را در یک جمله خلاصه کنید، آن چیست؟
رادیو اربعین، رسانه‌ای برای همراهی، روشنگری و همدلی است؛ صدایی است که هم در مسیر نجف تا کربلا شنیده می‌شود، هم در خانه‌های دلدادگان و جاماندگان و هم برای مخاطبانی که به‌دنبال معنا، امید و حقیقت هستند.
