معضل پروژههای نیمهکاره در استان فارس و بهصورت خاص در شهر شیراز به حدی رسیده که حالا فهرست بلند بالایی از آنها ارائه شده است. پروژههایی که درگام اول به خاطر سوءمدیریتها بخش اعظمی از زندگی مردم را به چالش کشیدهاند.این ساختمانهای نیمهکاره، علاوه بر هدر دادن سرمایه ملی، تبعات منفی مستقیمی برای شهر و مردم دارند که مرتضی میرسمائیان، کارشناسشهرسازی معتقداست:«این پروژههااغلب بهساختمانهای ناایمن تبدیلشده وآرامش شهررابرهم میزنند. گودبرداریهای بزرگ و طولانیمدت این پروژهها مانند برجهای سهقلو فرهنگ شهر، خود به عاملی تهدیدکننده در دل شهر بدلشدهاند.»
او ادامه میدهد: «سودجویی برخی سازندگان غیرمجاز و دلالان در جوار این پروژههای بزرگ رخ میدهد. گزارشها حاکی از ساختوسازهای غیرمجاز و شبانه در برخی مناطق شیراز، بهویژه در مناطق جنوبی و حاشیهای است که با استانداردهای فنی و مقررات ملی ساختمان مطابقت ندارند و جان مردم را به خطر میاندازند.»
به گفته میرسمائیان، راکد ماندن این پروژههای کلان، باعث شده است تا خدمات و زیرساختهای شهری بهصورت نامتوازن در مناطق مختلف شیراز توزیع شود. مهمترین آنها هم این است که برخی مناطق از کمبودهای شدید زیرساختی مانند فاضلاب و روشنایی معابر رنج میبرند.
کاستیهای نظارتی و مدیریتی
رئیس سازمان آتشنشانی شیراز با بیان اینکه ۸۵۴ ساختمان ناایمن در شیراز شناسایی شده است، میگوید: «برای تمامی این ساختمانها اخطار از طریق دادستانی ارسال شده است.»
هادی عیدیپور با بیان اینکه مهمترین ساختمانهای ناایمن شیراز مجتمعهای تجاری مسعود، ولیعصر(عج) در قصردشت، کوروش، بحرین، شهر شب، فرجادیان، ولیعصر(عج) در میدان ولیعصر و پاساژهای پوشش و دشتی هستند، ادامه میدهد: «ساختمان ناایمن شیراز شامل واحدهای مسکونی، تجاری، هتلها و آموزشگاهها است.»
بهگفته یکی از اعضای شورای شهر شیراز، بهدلیل کمبود نیروی انسانی و نبود تجهیزات کارآمد، نظارت بر ساختوسازها کمرنگ شده و حجم تخلفات به حدی است که کنترل آنها دشوار شده است.در منطقه ۱۰ شیراز هم برخی دلالان و سوداگران شهری با سوءاستفاده از خلأهای قانونی ریشه دواندهاند که این امر به اعتماد عمومی آسیب شدیدی وارد کرده است.
بههر حال پروژههای نیمهکاره در شیراز، نماد آشکاری از چالشهای مدیریت شهری، ضعف نظارت و نبود برنامهریزی پایدار هستند. این معضل، تنها یک مشکل کالبدی نیست بلکه بلای جان مردم و مانعی برای توسعه متوازن کلانشهر شیراز است.
راهحل این بحران، تنها در عزم جدی مدیریت شهری، شفافیت در تصمیمگیری، برخورد قاطع با متخلفان و دلالان و همچنین اولویتبندی منطقی برای تکمیل یا تعیین تکلیف نهایی این پروژهها نهفته است.تا زمانی که این اراده جمعی به وجود نداشته باشد، شیراز همچنان شاهد خالی ماندن جای این پروژهها در چرخه توسعه خود و تحمیل هزینههای آن به شهروندان خواهد بود.