اروپا با ترفندهای سیاسی بهدنبال کاهش فشار افکارعمومی درخصوص حمایت از اسرائیل است
رسمیت صوری
فلسطین چیست؟ آیا صرفا نامی برای استفاده در منازعات سیاسی چپ و راست جهانی است یا کشوری با دولت و جمعیت مشخص روی زمین؟ فلسطینی که کشورهای غربی در روزهای اخیر به‌رسمیت شناختند، چه نسبتی با وضعیت مردمان کرانه باختری و نوار غزه دارد؟ این سوالاتی است که تصاویر متناقض تاسیس سفارت فلسطین در لندن و پاریس همزمان با انهدام شهر غزه توسط ارتش اسرائیل برای ناظران تحولات مقاومت ایجاد میکند.
درحالی که سیاسیون اسرائیلی با اشغال ۷۰ درصد باریکه غزه و نقض دائمی محدوده حکمرانی محمودعباس در کرانه باختری به سمت الحاق کامل این اراضی درحال حرکت هستند؛ احزاب چپ و گروه‌های تحولخواه غربی به‌رسمیت شناختن فلسطینی که اساسا وجود خارجی ندارد را جشن می‌گیرند. پاسخ این تناقض در درک متفاوت شهروندان جهانوطن غربی از«آرمان فلسطین» است، آنها مفهوم فلسطین را با مطالبات اجتماعی-فرهنگی ترقیخواهانهای پیوند زدهاند که الزاما ارتباطی با شرایط فلسطینی‌ها ندارد.درنتیجه، رهبران غربی با درک خاستگاه اعتراضات اخیر، امتیاز به‌رسمیت شناختن دولت فلسطین را به مردم اعطا کردند تا از شدت التهاب اجتماعی بکاهند اما این بهرسمیتشناسی برای مردم غزه هیچ معنایی نداشته و حتی بهشدت حملات تلآویو علیه فلسطینی‌ها افزوده است.
ظهور راست رادیکال و مسأله فلسطین
دولتهای فعلی اروپا عموما از احزاب جریان اصلی هستند که از بعد پایان جنگ جهانی دوم با رویکردهای چپ و راست میانه قدرت را میان خود تقسیم کردند اما این وضعیت با بحران‌های اقتصادی و اجتماعی سالهای اخیر قاره سبز دگرگون شده است.
دورخیز گروه‌های راست رادیکال نظیر حزب آلترناتیو برای آلمان، رفرم در انگلستان و اجماع ملی فرانسه زنگهای خطر را برای رهبران اروپایی بهصدا درآورده است؛ سیاستمداران با درک این‌که گروه‌های چپ بواسطه جنگ غزه به خیابانها آمدهاند، به دنبال جذب هواداران آرمان فلسطین برای خلع سلاح راستگرایانی هستند که اکنون در نظرسنجیهای انتخاباتی پیشتاز هستند.
امتیازات اخیر در به‌رسمیت شناختن فلسطین را بایستی در فضای رقابتی احزاب چپ و راست اروپایی درک کرد، اما نکته مهم این‌که «آرمان فلسطین» مدنظر معترضان اروپایی نیز الزاما با نیازهای مردم فلسطین تطابقی ندارد. تحولخواهان غربی فلسطین را اسم رمز نابرابر جهانی قلمداد میکنند و بخش بزرگی از این جنبشها بهدنبال اخذ امتیاز مساواتطلبانه از دولتها هستند. این نخستینبار نیست که جنگی نابرابر زمینه خیزش شهروندان اروپایی را ایجاد کرده، مسأله جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰ و مطالبات نسل جوانان غربی به خشونت کشیده و در نهایت فرآیند امتیازدهی به جامعه تشدید شد.
عملیات فریب در آمریکا
باوجود عقبنشینی نسبی پایتختهای اروپایی مقابل خواستههای مردم، وضعیت در آمریکا فریبدهندهتر است؛ رئیس جمهور فعلی آمریکا در ایام کارزارهای انتخاباتی علیه کامالا هریس در ایالات مسلماننشین ویسکانسین و میشیگان بارها «وعده» لغو سریع جنگ غزه را داد و باتوجه به حمایت دولت وقت از نتانیاهو، شهروندان مسلمان آمریکایی بر سر ترامپ شرط بستند.
هرچند ترامپ با اعزام استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخسفید به اراضی اشغالی سال گذشته تلاشی نمایشی برای آتش‌بس انجام داد اما زمانی که کابینه جنگ اسرائیل این ترک مخاصمه را فاقد دستاورد راهبردی قلمداد کردند نهتنها مخالفت جدی با نقض معاهده توسط تلآویو انجام نداد بلکه جهت نابودی حماس و الحاق کرانه باختری به اسرائیلی‌ها چراغ سبز نشان داد.
در این میان تنها سر شهروندان مسلمان آمریکایی بیکلاه ماند که برای نخستین بار بهشکل قابل توجه به کاندیدای جمهوریخواه رای دادند و تفاوت معناداری بین سیاست‌های کاخ سفید ترامپ و بایدن مشاهده نکردند. البته آرایش طبقات اجتماعی که ترامپ را مجددا به ریاست جمهوری رساندند به نفع لاتین‌تباران سنگینی کرده و درنتیجه مطالبات آنها نظیر اخراج کارگران غیرقانونی و اعمال تعرفه به محصولات خارجی اولویت بالاتری برای برجساز سابق منهتن دارد.
حقیقت خونین
برخلاف احساس پیروزی تشکلهای اعتراضی غرب، وضعیت حقیقی در کرانه شرقی مدیترانه همچنان جان فلسطینی‌ها را با بیرحمی میگیرد؛ مردم شهر غزه برای ترک خانه و کاشانه خود بایستی عجله کنند؛ چراکه تانکهای اسرائیلی با سرعت به پیشروی خود بدون توجه به گشایش سفارتخانههای فلسطین در قاره سبز ادامه میدهند.
همزمان بهنقل از اورشلیم پست، کاخسفید با رد هرگونه مصالحه با حماس پیشنهاد این جنبش جهت آتش‌بس موقت و آزادی نیمی از اسرای اسرائیل را بدون جواب گذاشته و با موافقت با فروش ۶ میلیارد دلار تسلیحات نظامی به تلآویو بر عزم راسخ آمریکا برای پاکسازی موجودیت فلسطین صحه گذاشته است. در همین راستا، شهدای غزه بعد از به رسمیت شناختن دولت فلسطین از ۶۵ هزار نفر عبور کرده تا واقعیتهای تلخ غزه را به همگان یادآور شود.
مغازهداری در کرانه باختری در گفتوگو با اکونومیست درخصوص به‌رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط غرب با ناامیدی گفت: «ما آموخته‌ایم که وعده تغییر به‌سوی بهتر، همیشه به تغییر به‌سوی بدتر ختم می‌شود.» این نشریه برجسته در ادامه خاطر‌نشان کرد که مشاوران نتانیاهو از طرح «امارت الخلیل» سخن می‌گویند؛ نوعی مدیریت شهری خودمختار که مستقیما با اسرائیل در ارتباط باشد و الخلیل پرجمعیت و قطب اقتصادی کرانه باختری را از تشکیلات سازمان فتح جدا کرده و چنین طرحی راه را برای ضمیمه‌سازی رسمی کرانه باختری هموار می‌سازد. بنابراین، برای شهروندان فلسطینی تحت فشار دولت نتانیاهو هیچ تحول معناداری در اراضی اشغالی رخ نداده که ارزش شادی داشته باشد.
اعتراف مقامات انگلیس به اقدامات ناکافی
بعد از موج هیجان اولیه که حولمحور به‌رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط قدرتهای اروپایی ایجاد شد؛ توجه به گامهای ناقص و ناکافی پایتختهای غربی درباره این کشور بدون سرزمین شدت یافت. ایوت کوپر، وزیر امور خارجه انگلیس با بیان این‌که شناسایی کشور فلسطین به تنهایی صلح در منطقه ایجاد نمی‌کند، با فرار رو به جلو، مواضع جنبش حماس را زیر سؤال برد و تأکید کرد که توقف فوری درگیری‌ها و ارسال بدون مانع کمک‌های انسانی باید در دستور کار قرار گیرد.کوپر ادامه داد: «۷۵ سال پیش ما اسرائیل را به‌رسمیت شناختیم، در حالی که همواره تأکید می‌شد نیاز به یک راه‌حل دو دولتی وجود دارد. امروز شرایط تغییر کرده است. ما نگران تداوم گروگان‌گیری اسرای اسرائیلی توسط حماس، بمباران‌های پی‌درپی غزه و وضعیت انسانی فاجعه‌بار آن هستیم؛ جایی که کودکان با خطر قحطی روبه‌رو هستند و کامیون‌های کمک غذایی پشت مرزها متوقف مانده‌اند. همچنین وضعیت شهرک‌سازی‌ها نیز نگران‌کننده است. از همین رو راه‌حل دو دولتی بیش از هر زمان دیگر اهمیت دارد.» وزیر خارجه لندن در قسمت دیگری از سخناناش گفت: «به‌رسمیت شناختن به تنهایی آتش‌بس ایجاد نمی‌کند. بنابراین ما همچنان خواستار توقف فوری درگیری‌ها، آزادی همه گروگان‌ها اسرا و رساندن کمک‌های انسانی به نیازمندان هستیم. در عین حال باید چارچوبی برای صلح فراهم شود. ما این مسائل را با دیگر وزیران و رهبران در سازمان ملل مطرح کرده‌ایم.»
ظهور راست رادیکال و مسأله فلسطین
دولتهای فعلی اروپا عموما از احزاب جریان اصلی هستند که از بعد پایان جنگ جهانی دوم با رویکردهای چپ و راست میانه قدرت را میان خود تقسیم کردند اما این وضعیت با بحران‌های اقتصادی و اجتماعی سالهای اخیر قاره سبز دگرگون شده است.
دورخیز گروه‌های راست رادیکال نظیر حزب آلترناتیو برای آلمان، رفرم در انگلستان و اجماع ملی فرانسه زنگهای خطر را برای رهبران اروپایی بهصدا درآورده است؛ سیاستمداران با درک این‌که گروه‌های چپ بواسطه جنگ غزه به خیابانها آمدهاند، به دنبال جذب هواداران آرمان فلسطین برای خلع سلاح راستگرایانی هستند که اکنون در نظرسنجیهای انتخاباتی پیشتاز هستند.
امتیازات اخیر در به‌رسمیت شناختن فلسطین را بایستی در فضای رقابتی احزاب چپ و راست اروپایی درک کرد، اما نکته مهم این‌که «آرمان فلسطین» مدنظر معترضان اروپایی نیز الزاما با نیازهای مردم فلسطین تطابقی ندارد. تحولخواهان غربی فلسطین را اسم رمز نابرابر جهانی قلمداد میکنند و بخش بزرگی از این جنبشها بهدنبال اخذ امتیاز مساواتطلبانه از دولتها هستند. این نخستینبار نیست که جنگی نابرابر زمینه خیزش شهروندان اروپایی را ایجاد کرده، مسأله جنگ ویتنام در دهه ۱۹۶۰ و مطالبات نسل جوانان غربی به خشونت کشیده و در نهایت فرآیند امتیازدهی به جامعه تشدید شد.
عملیات فریب در آمریکا
باوجود عقبنشینی نسبی پایتختهای اروپایی مقابل خواستههای مردم، وضعیت در آمریکا فریبدهندهتر است؛ رئیس جمهور فعلی آمریکا در ایام کارزارهای انتخاباتی علیه کامالا هریس در ایالات مسلماننشین ویسکانسین و میشیگان بارها «وعده» لغو سریع جنگ غزه را داد و باتوجه به حمایت دولت وقت از نتانیاهو، شهروندان مسلمان آمریکایی بر سر ترامپ شرط بستند.
هرچند ترامپ با اعزام استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخسفید به اراضی اشغالی سال گذشته تلاشی نمایشی برای آتش‌بس انجام داد اما زمانی که کابینه جنگ اسرائیل این ترک مخاصمه را فاقد دستاورد راهبردی قلمداد کردند نهتنها مخالفت جدی با نقض معاهده توسط تلآویو انجام نداد بلکه جهت نابودی حماس و الحاق کرانه باختری به اسرائیلی‌ها چراغ سبز نشان داد.
در این میان تنها سر شهروندان مسلمان آمریکایی بیکلاه ماند که برای نخستین بار بهشکل قابل توجه به کاندیدای جمهوریخواه رای دادند و تفاوت معناداری بین سیاست‌های کاخ سفید ترامپ و بایدن مشاهده نکردند. البته آرایش طبقات اجتماعی که ترامپ را مجددا به ریاست جمهوری رساندند به نفع لاتین‌تباران سنگینی کرده و درنتیجه مطالبات آنها نظیر اخراج کارگران غیرقانونی و اعمال تعرفه به محصولات خارجی اولویت بالاتری برای برجساز سابق منهتن دارد.
حقیقت خونین
برخلاف احساس پیروزی تشکلهای اعتراضی غرب، وضعیت حقیقی در کرانه شرقی مدیترانه همچنان جان فلسطینی‌ها را با بیرحمی میگیرد؛ مردم شهر غزه برای ترک خانه و کاشانه خود بایستی عجله کنند؛ چراکه تانکهای اسرائیلی با سرعت به پیشروی خود بدون توجه به گشایش سفارتخانههای فلسطین در قاره سبز ادامه میدهند.
همزمان بهنقل از اورشلیم پست، کاخسفید با رد هرگونه مصالحه با حماس پیشنهاد این جنبش جهت آتش‌بس موقت و آزادی نیمی از اسرای اسرائیل را بدون جواب گذاشته و با موافقت با فروش ۶ میلیارد دلار تسلیحات نظامی به تلآویو بر عزم راسخ آمریکا برای پاکسازی موجودیت فلسطین صحه گذاشته است. در همین راستا، شهدای غزه بعد از به رسمیت شناختن دولت فلسطین از ۶۵ هزار نفر عبور کرده تا واقعیتهای تلخ غزه را به همگان یادآور شود.
مغازهداری در کرانه باختری در گفتوگو با اکونومیست درخصوص به‌رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط غرب با ناامیدی گفت: «ما آموخته‌ایم که وعده تغییر به‌سوی بهتر، همیشه به تغییر به‌سوی بدتر ختم می‌شود.» این نشریه برجسته در ادامه خاطر‌نشان کرد که مشاوران نتانیاهو از طرح «امارت الخلیل» سخن می‌گویند؛ نوعی مدیریت شهری خودمختار که مستقیما با اسرائیل در ارتباط باشد و الخلیل پرجمعیت و قطب اقتصادی کرانه باختری را از تشکیلات سازمان فتح جدا کرده و چنین طرحی راه را برای ضمیمه‌سازی رسمی کرانه باختری هموار می‌سازد. بنابراین، برای شهروندان فلسطینی تحت فشار دولت نتانیاهو هیچ تحول معناداری در اراضی اشغالی رخ نداده که ارزش شادی داشته باشد.
اعتراف مقامات انگلیس به اقدامات ناکافی
بعد از موج هیجان اولیه که حولمحور به‌رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط قدرتهای اروپایی ایجاد شد؛ توجه به گامهای ناقص و ناکافی پایتختهای غربی درباره این کشور بدون سرزمین شدت یافت. ایوت کوپر، وزیر امور خارجه انگلیس با بیان این‌که شناسایی کشور فلسطین به تنهایی صلح در منطقه ایجاد نمی‌کند، با فرار رو به جلو، مواضع جنبش حماس را زیر سؤال برد و تأکید کرد که توقف فوری درگیری‌ها و ارسال بدون مانع کمک‌های انسانی باید در دستور کار قرار گیرد.کوپر ادامه داد: «۷۵ سال پیش ما اسرائیل را به‌رسمیت شناختیم، در حالی که همواره تأکید می‌شد نیاز به یک راه‌حل دو دولتی وجود دارد. امروز شرایط تغییر کرده است. ما نگران تداوم گروگان‌گیری اسرای اسرائیلی توسط حماس، بمباران‌های پی‌درپی غزه و وضعیت انسانی فاجعه‌بار آن هستیم؛ جایی که کودکان با خطر قحطی روبه‌رو هستند و کامیون‌های کمک غذایی پشت مرزها متوقف مانده‌اند. همچنین وضعیت شهرک‌سازی‌ها نیز نگران‌کننده است. از همین رو راه‌حل دو دولتی بیش از هر زمان دیگر اهمیت دارد.» وزیر خارجه لندن در قسمت دیگری از سخناناش گفت: «به‌رسمیت شناختن به تنهایی آتش‌بس ایجاد نمی‌کند. بنابراین ما همچنان خواستار توقف فوری درگیری‌ها، آزادی همه گروگان‌ها اسرا و رساندن کمک‌های انسانی به نیازمندان هستیم. در عین حال باید چارچوبی برای صلح فراهم شود. ما این مسائل را با دیگر وزیران و رهبران در سازمان ملل مطرح کرده‌ایم.»
