«جام‌جم» از نقشه انتقامی میلیاردر برجسته علیه ترامپ گزارش می‌دهد
اگر بخواهیم به ریشه‌های این اختلاف بازگردیم، بحث بر سر حمایت یا عدم‌حمایت از خودرو‌های برقی میان رئیس‌جمهور آمریکا و کارآفرین آمریکایی بود که تمام این جنجال‌ها را به راه انداخت. جالب این‌که در ابتدا و در پی حمله مخالفان ماسک و کارمندان اخراجی دولت به چند نمایندگی تسلا و آتش زدن محصولات این شرکت، ترامپ اعلام کرد با خرید خودروی تسلا، از این شرکت حمایت می‌کند. او با انتشار متنی در فضای مجازی تاکید کرد: تسلا به‌تبع حمایت ماسک از وی، اقداماتش در کاهش هزینه‌ها و نیز حذف بروکراسی پرهزینه دموکرات‌های رقیب، توسط «چپ‌های دیوانه» مورد هجوم قرار گرفته و باید از آن دفاع کرد. این دقیقا مخالف مواضع قبلی ترامپ در حوزه حمایت از خودرو‌های برقی بود. ترامپ در دور اول ریاست‌جمهوری خود به این بهانه که پیاده‌سازی قوانین مربوط به مصرف سوخت‌های فسیلی و کاهش آلایندگی (و همچنین عضویت در پیمان‌های بین‌المللی زیست‌محیطی) با هدف ضربه‌زدن به قدرت رقابت خودروسازان آمریکایی نوشته شده، تلاش کرد حمایت‌ها از ساخت خودرو‌های برقی و الزامات آلایندگی را کاهش دهد و زنجیر‌ها را از دست و پای غول‌های خودروساز آمریکایی باز کند. ترامپ حتی در یکی از سخنرانی‌هایش به طعنه گفت: «برخی می‌خواهند تانک برقی بسازند که وقتی سوختش تمام شد، در میدان جنگ دنبال پریز بگردد!»
ترامپ اگرچه در رقابت‌های انتخاباتی با هدف جلب حمایت ماسک، از کاهش حمایت حرفی نزد ولیکن همراهی خاصی نیز با سازندگان خودرو‌های برقی نکرد و بر موارد دیگری همچون آموزش، مهاجرت و حقوق همجنس‌گرایان تمرکز داشت. با وجود همه مخالفت‌ها و عدم‌همدلی که در سیاست‌های «اِعلامی» ترامپ در دهه اخیر نسبت به خودرو‌های برقی مشاهده شده، او در سیاست‌های «اعمالی» خود به سمت حمایت از خودروساز برقی رفت و سوار بر یک تسلا در نظرگاه رسانه‌ها جولان داد.
یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که در سال ۲۰۱۷، ترامپ آمریکا را از توافق اقلیمی پاریس خارج کرد؛ اقدامی که ماسک به‌شدت با آن مخالف بود و در اعتراض به این خروج، از شورای مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهور کناره‌گیری کرد. همچنین ترامپ در جنگ تجاری با چین، تعرفه‌های شدیدی بر واردات قطعات خودرو و باتری‌های چینی وضع کرد که در نتیجه، تسلا که وابستگی زیادی به این قطعات داشت، تحت تأثیر قرار گرفت. اگرچه وی چندی بعد، تعرفه برخی از قطعات مورد استفاده در تسلا را موقتا حذف کرد. تفاوت سیاست‌های اعلامی و اعمالی رؤسای‌جمهور آمریکا آنجا بیشتر نمود می‌یابد که توجه کنیم بایدن در دوره ریاست‌جمهوری خود بیشترین حمایت از خودرو‌های برقی را انجام داد ولیکن در همان حال ضمن حمایت از جنرال‌موتورز و بازدید از این شرکت، سوار محصولات سازنده پرمصرف‌ترین خودرو‌های بنزینی جهان شد. بایدن در مهم‌ترین اقدام خود، با تصویب قانونی، ۷۵۰۰ دلار برای خودرو‌های برقی تولیدشده در آمریکای‌شمالی مشوق مالیاتی درنظر گرفت تا قدرت خرید این خودرو‌ها را که اغلب گران‌تر از همتایان بنزینی تمام می‌شوند، افزایش دهد. دستور ساخت نیم میلیون ایستگاه شارژ در سراسر آمریکا با هزینه پنج میلیارد دلار، اعطای وام کم‌بهره و مشوق مالیاتی به سازندگان باتری و خودرو‌های برقی و افزایش تعرفه واردات خودرو‌های چینی از مهم‌ترین اقدامات بایدن در این حوزه به‌شمار می‌رفت.
طُرفه این‌که رئیس‌جمهور دموکرات به‌جای حضور در کارخانه تسلا، به شرکت جنرال‌موتورز رفت که ۹۸ درصد محصولاتش در آن روز (نوامبر ۲۰۲۱) پرمصرف‌های بنزینی و دیزل بودند. دانستن این نکته هم بد نیست که سهم جنرال‌موتورز از بازار آمریکا با وجود حمایت‌های ترامپ از ساخت خودرو‌های بنزینی قبل از بایدن، به ۱۳درصد کاهش یافت و در همان زمان برای نخستین‌بار در تاریخ، از تویوتا عقب افتاد! بایدن حتی در مراسمی که شهریور سال گذشته به‌منظور امضای قانون حمایت از ساخت خودرو‌های برقی برگزار شد، از مالک تسلا دعوت نکرد. اما ماه‌عسل ماسک و ترامپ که دست در دست، شادمانه پیروزی بر دموکرات‌ها را جشن گرفته بودند، خیلی طول نکشید و رئیس‌جمهور جمهوریخواه آمریکا در لایحه معروف «بزرگ و زیبا»، مشوق مالیاتی خودرو‌های برقی را حذف کرد که موجب خشم مالک تسلا شد. ماسک این لایحه را «دیوانه‌وار و ویرانگر» توصیف کرد و هشدار داد که حذف حمایت‌ها از خودرو‌های برقی، آمریکا را در رقابت جهانی، به‌ویژه در برابر چین که به‌شدت روی خودرو‌های برقی سرمایه‌گذاری کرده، عقب می‌اندازد.
در مقابل، ترامپ ادعا کرد که اجبار به استفاده از خودرو‌های برقی غیرمنطقی است و مردم باید حق انتخاب بین خودرو‌های برقی، بنزینی یا هیبریدی داشته باشند. او همچنین ماسک را به «سوءاستفاده» از یارانه‌های دولتی متهم کرد و گفت: بدون این حمایت‌ها، تسلا و اسپیس‌ایکس قادر به ادامه فعالیت نبودند. برخی مدافعان ترامپ نیز به بازار از دست رفته تسلا در دنیا به‌رغم حمایت‌های دولتی اشاره و بر لزوم پایان ارائه یارانه به این شرکت تاکید کردند.
آنچه مسلم و مشخص است این‌که رؤسای‌جمهور آمریکا بسته به مباحث مرتبط با منافع ملی یا مسائل حزبی، آماده‌اند اقداماتی حتی خلاف شعار‌های قبلی خود صورت دهند که این موضوع در تقابل با صنعت خودروسازی و در سیاست‌های اعلامی و اعمالی آنها، به‌خصوص در یک دهه اخیر، کاملا عیان شده است؛ و نکته بعد این‌که حمایت‌های دولتی ممکن است نتیجه معکوس بدهد، حتی در خودروسازان پیشرفته دنیا و در آمریکا!
