ارومیه فصلی شد
اخیرا ناسا تصاویری از دریاچه ارومیه منتشر کرده که نشان می‌دهد این دریاچه به‌طور کامل خشک شده است؛ موضوعی که با واقعیت موجود نیز همخوانی دارد. البته نکته‌ای که نباید فراموش کرد، این است که این خشک شدن، اتفاقی عجیب نیست، چراکه ۴-۳ سال پیش نیز خشکی دریاچه رخ داده بود.
طی دو سال متوالی در همین فصل، دریاچه خشک شده و این مسأله چندان غیرمنتظره نیست. با‌این حال مهم‌ترین عامل خشکی دریاچه ارومیه، سدسازی است. تاکنون حدود ۵۵ سد بزرگ و کوچک و انحرافی روی شاهراه‌ها و آبراه‌های اصلی منطقه احداث شده و در نتیجه، آبی که باید وارد دریاچه شود، به حجم لازم نمی‌رسد. پیش از احداث اولین سدها، که حدود ۴۰ تا ۵۰ سال پیش روی حوضه آبریز دریاچه ارومیه ساخته شدند، این دریاچه سالانه نزدیک به پنج تا شش میلیارد متر مکعب آب ورودی داشت. اکنون این مقدار به زیر یک میلیارد متر مکعب رسیده است.
عامل بعدی،وقوع خشکسالی‌ها در منطقه است. بارندگی‌ها به‌شدت کاهش یافته ودرعین حال‌کاهش چشمگیربارش برف در منطقه را هم داریم. همچنین، دمای منطقه آذربایجان حدود یک تا۱.۵درجه افزایش یافته که موجب افزایش تبخیر شده است. از طرفی، بارندگی‌های سیلابی که روان‌آب تولید می‌کنند نیز کاهش یافته؛ هم از نظر مقدار وهم ازنظر کیفیت.ممکن است داده‌های بارندگی در نگاه اول چشمگیر نباشد اما بارندگی‌هایی که روان‌آب مؤثر تولید می‌کند وحجم زیادی آب رابه دریاچه می‌رساند، تقریبا وجود ندارد و شاید سالی یک‌بار اتفاق بیفتد. مورد بعدی،بحث کشاورزی است. طی ۴۰تا۵۰ سال گذشته، سطح اراضی کشاورزی و باغات در حوضه آبریز دریاچه ارومیه سه برابر شده است.طبیعتا این افزایش موجب برداشت بیشتر از منابع آب زیرزمینی وسطحی شده و روند حرکت آب ازطریق زیرزمین به دریاچه وتغذیه آب پایه رامتوقف کرده است.با این‌وجود، در حال حاضر دریاچه حالتی فصلی پیدا کرده است.احتمالا با بارندگی‌های آبان، دریاچه دوباره کمی جان می‌گیرد و در فصل زمستان وضعیت بهتری پیدا می‌کند؛ در بهارنیز بهبود نسبی خواهد داشت امابه احتمال زیاد، همین روند در سال آینده نیز تکرار خواهد شد.
عامل بعدی،وقوع خشکسالی‌ها در منطقه است. بارندگی‌ها به‌شدت کاهش یافته ودرعین حال‌کاهش چشمگیربارش برف در منطقه را هم داریم. همچنین، دمای منطقه آذربایجان حدود یک تا۱.۵درجه افزایش یافته که موجب افزایش تبخیر شده است. از طرفی، بارندگی‌های سیلابی که روان‌آب تولید می‌کنند نیز کاهش یافته؛ هم از نظر مقدار وهم ازنظر کیفیت.ممکن است داده‌های بارندگی در نگاه اول چشمگیر نباشد اما بارندگی‌هایی که روان‌آب مؤثر تولید می‌کند وحجم زیادی آب رابه دریاچه می‌رساند، تقریبا وجود ندارد و شاید سالی یک‌بار اتفاق بیفتد. مورد بعدی،بحث کشاورزی است. طی ۴۰تا۵۰ سال گذشته، سطح اراضی کشاورزی و باغات در حوضه آبریز دریاچه ارومیه سه برابر شده است.طبیعتا این افزایش موجب برداشت بیشتر از منابع آب زیرزمینی وسطحی شده و روند حرکت آب ازطریق زیرزمین به دریاچه وتغذیه آب پایه رامتوقف کرده است.با این‌وجود، در حال حاضر دریاچه حالتی فصلی پیدا کرده است.احتمالا با بارندگی‌های آبان، دریاچه دوباره کمی جان می‌گیرد و در فصل زمستان وضعیت بهتری پیدا می‌کند؛ در بهارنیز بهبود نسبی خواهد داشت امابه احتمال زیاد، همین روند در سال آینده نیز تکرار خواهد شد.
