فراز و فرود روزنامه‌خوانی!
درسال‌های اخیر،صنعت روزنامه‌نگاری چاپی درسراسر جهان باچالشی جدی مواجه شده است:کاهش چشمگیرتیراژ روزنامه‌ها. این بحران که تحت تأثیر عوامل متعددی ازجمله پیشرفت فناوری، تغییر عادات مخاطبان و مشکلات اقتصادی است، نه‌تنها در کشورهایی مانند ایران بلکه در کشورهای پیشرفته با سابقه طولانی در روزنامه‌نگاری نیز مشاهده می‌شود.
براساس گزارش‌های اخیر، تیراژ روزنامه‌های چاپی در بسیاری از کشورها رو به کاهش بوده است. به‌عنوان مثال، در آمریکا، ۲۵ روزنامه بزرگ بررسی‌شده درسال گذشته شاهدکاهش متوسط ۱۲.۷درصدی تیراژ روزانه چاپی درشش ماه منتهی به شهریور بودند. لس‌آنجلس تایمز، یکی از برجسته‌ترین روزنامه‌های این کشور، با افت ۲۵درصدی تیراژ روزانه چاپی، بیشترین کاهش را تجربه کرد. در ایران نیز وضعیت مشابهی حاکم است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که مجموع تیراژ روزنامه‌های کشور در سال‌های اخیر از حدود ۱.۲میلیون نسخه در روز به کمتر از ۸۰۰ هزار نسخه کاهش یافته است اما این موضوع روی دیگری هم دارد.
در مقابل، برخی کشورهای آسیایی مانند ژاپن و هند همچنان تیراژهای قابل‌توجهی را حفظ کرده‌اند.
به‌عنوان مثال،روزنامه«یومیوری شیمبون»درژاپن باتیراژی بالغ بر۹میلیون‌نسخه درروز(وگاهی تا۱۴میلیون)به‌عنوان پرتیراژترین روزنامه جهان شناخته می‌شود. روزنامه‌های «آساهی شیمبون» (۶.۶میلیون نسخه) و«ماینیچی»(۳.۱میلیون نسخه) نیز در میان پرتیراژترین‌ها قرار دارند. این موفقیت تا حدی به‌دلیل فرهنگ قوی روزنامه‌خوانی و سیستم توزیع کارآمد در این کشورهاست. ظهور رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی، عادات مطالعه مخاطبان را تغییر داده است. بسیاری از مردم اکنون اخبار را از طریق وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های اجتماعی دنبال می‌کنند که دسترسی سریع‌تر و ارزان‌تری ارائه می‌دهند. این موضوع به‌ویژه در کشورهایی مانند ایران تأثیر بیشتری داشته است. از سوی دیگر افزایش قیمت کاغذ، چاپ و توزیع، فشار مالی زیادی بر ناشران وارد کرده است.
در ایران، بحران کاغذ به‌حدی شدید بوده که برخی روزنامه‌ها تعطیل شده یا تعداد صفحات خود را کاهش داده‌اند.
در سطح جهانی نیز، هزینه‌های بالای تولید، به‌ویژه در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، به کاهش تیراژ منجر شده است. سیستم‌های توزیع سنتی، مانند کیوسک‌های روزنامه‌فروشی هم در بسیاری از کشورها با چالش مواجه شده‌اند.
در ایران، ضعف سیستم توزیع و بالا بودن آمار برگشتی به کاهش تیراژ دامن زده است. در مقابل، روزنامه‌هایی مانند یومیوری در ژاپن با توزیع مستقیم به خانه‌های مشتریان، توانسته‌اند تیراژ خود را حفظ کنند.
در مقابل، برخی کشورهای آسیایی مانند ژاپن و هند همچنان تیراژهای قابل‌توجهی را حفظ کرده‌اند.
به‌عنوان مثال،روزنامه«یومیوری شیمبون»درژاپن باتیراژی بالغ بر۹میلیون‌نسخه درروز(وگاهی تا۱۴میلیون)به‌عنوان پرتیراژترین روزنامه جهان شناخته می‌شود. روزنامه‌های «آساهی شیمبون» (۶.۶میلیون نسخه) و«ماینیچی»(۳.۱میلیون نسخه) نیز در میان پرتیراژترین‌ها قرار دارند. این موفقیت تا حدی به‌دلیل فرهنگ قوی روزنامه‌خوانی و سیستم توزیع کارآمد در این کشورهاست. ظهور رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی، عادات مطالعه مخاطبان را تغییر داده است. بسیاری از مردم اکنون اخبار را از طریق وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های اجتماعی دنبال می‌کنند که دسترسی سریع‌تر و ارزان‌تری ارائه می‌دهند. این موضوع به‌ویژه در کشورهایی مانند ایران تأثیر بیشتری داشته است. از سوی دیگر افزایش قیمت کاغذ، چاپ و توزیع، فشار مالی زیادی بر ناشران وارد کرده است.
در ایران، بحران کاغذ به‌حدی شدید بوده که برخی روزنامه‌ها تعطیل شده یا تعداد صفحات خود را کاهش داده‌اند.
در سطح جهانی نیز، هزینه‌های بالای تولید، به‌ویژه در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، به کاهش تیراژ منجر شده است. سیستم‌های توزیع سنتی، مانند کیوسک‌های روزنامه‌فروشی هم در بسیاری از کشورها با چالش مواجه شده‌اند.
در ایران، ضعف سیستم توزیع و بالا بودن آمار برگشتی به کاهش تیراژ دامن زده است. در مقابل، روزنامه‌هایی مانند یومیوری در ژاپن با توزیع مستقیم به خانه‌های مشتریان، توانسته‌اند تیراژ خود را حفظ کنند.
