شایعات +عکس

به گزارش جام جم، «چمدان» برآن است که در این صفحه دری به حقیقت بگشاید. سعی ما در این صفحه رازگشایی از برخی باورهای نادرست عمومی و روشن کردن زوایای تاریک مانده است.

مطبوعات رکن چندم دموکراسی؟

در سال‌های گذشته از زبان اهالی رسانه بسیار شنیده‌اید که مطبوعات را رکن چهارم دموکراسی می‌دانند، اما تاکنون کمتر کسی به صرافت افتاده تا بداند سه رکن اول دموکراسی کدام است که مطبوعات رتبه چهارم آنها را می‌گیرد!

در واقع این تعریف اواخر قرن 19 فراگیر شد که مطابق آن «قانون اساسی»، «نظام پارلمانی» و «احزاب سیاسی» سه رکن اول و مقدم بر مطبوعات (= رسانه) دانسته شده است که جای تامل جدی دارد؛ طرفه آن که «نظام پادشاهی» در این چهار رکن مجوز دموکراسی می‌گیرد چرا که یک نظام پادشاهی هم می‌تواند پارلمان و قانون اساسی داشته باشد! یکی دیگر از اشکالات این تعریف قدیمی و اشتباه آن است که احزاب سیاسی را مقدم بر مطبوعات می‌داند و البته لابد شما هم می‌پذیرید که مطبوعات مقدم بر حزب است و نه بالعکس!

بنابراین آشکار است کاربرد اصطلاح «رکن چهارم دموکراسی» که برای تعریف رسانه‌ها متداول شده است تعریفی نادرست و نارساست.

باور غلط درباره شاهنامه!

چنان مشهور است که شاهنامه کتاب بزرگ حماسه ایرانیان است که البته جز این نیست. اما محل شگفتی است که جای حماسه‌ساز بزرگ ایران یعنی آرش کمانگیر در شاهنامه خالی است! همچنان که می‌دانید آرش جانش را در کوزه سودا نهاد و با پرتاب تیری بلند مرز ایران را با توران نمایان ساخت.

آرش نماد فداکاری برای میهن است. اما این که چرا فردوسی از آرش کمانگیر که به او آرش شواتیر هم می‌گویند نامی نبرده است از سوالات همیشگی اهل تحقیق است. البته برخی به استناد ابیاتی از شاهنامه مدعی هستند که فردوسی از آرش یاد کرده است، اما خوب است بدانید برخلاف آنچه مشهور شده است هیچ کدام از 5 آرشی که شاهنامه از آنها یاد کرده است همان آرش کمانگیر معروف نیست!

جعل در ابعاد جهانی!

10 سالی است که روز هفتم آبان برابر با 29 اکتبر روز جهانی کوروش تلقی و برخی داخل یا خارج از کشور به این پادشاه ایرانی می‌پردازند.

شک نیست که کوروش از پادشاهان بزرگ ایران باستان است، اما در اینجا قصد ما قضاوت درباره کوروش نیست بلکه مساله این است که درج چنین تاریخی و مبنای چنین مراسمی عاری از صحت است.

در واقع روزی به نام کوروش در هیچ تقویم بین‌المللی وجود ندارد. شروع این اشتباه به ادعای یک روزنامه‌نگار و تقویم‌نویس در دهه گذشته برمی‌گردد که نخستین بار این مساله را در یک روزنامه داخلی بیان کرد.

نکته آن است که این روزنامه‌نگار sirius day را که اشاره به یک ستاره نجومی است را با نام کوروش (cyrus) اشتباه گرفته است و اکنون سال‌هاست گاف یک روزنامه‌نگار مبنایی برای مراسمی غیرواقعی شده است.

جهت اطمینان خاطر باید بدانید روزهای بین‌المللی در سایت رسمی سازمان ملل و سایت یونسکو که لینک آنها در زیر می‌آید معلوم است و البته نامی از چنین روز جعلی در آن دیده نمی‌شود.

http://yon.ir/UNsite

http://yon.ir/unesco

نامه جعلی 50 ساله!

نامه‌ای که یک روزنامه‌نگار ایرانی در سال 45 به طور فانتزی و خیالی از طرف چارلی چاپلین خطاب به دخترش نوشت پس از 50 سال همچنان واقعی تلقی شده و بازنشر می‌شود.

مضمون اخلاقی و نثر ممتاز این نامه که از زبان یک پدر، دخترش را به پاکدامنی و زندگی سالم دعوت می‌کرد البته با استقبال جامعه ایرانی مواجه شد، اما واقعیت این است که روح چاپلین از این نامه بی‌اطلاع است! و شگفت آن که بعدها پاسخ جرالدین دختر چاپلین به این نامه هم منتشر شد! و عجیب‌تر این که یک مترجم ایرانی از این نامه جعلی کتابی ساخت که بارها تجدیدچاپ شده است! واقعیت این است که انتساب این نامه به چاپلین یک دروغ پنجاه ساله است که هر چه نویسنده واقعی آن یعنی فرج‌الله صبا نیز در دهه‌های گذشته راز آن را برملا کرده مسموع نشده است.

در سال‌های گذشته که پسر چاپلین برای جشنواره فجر به ایران آمده بود نیز نوشتن چنین نامه‌ای از سوی پدرش را تکذیب کرده و از بازتاب این نامه جعلی نزد ایرانیان غرق شگفتی شده بود.

ساسان والی زاده - روزنامه نگار

ضمیمه چمدان