نجات دریا از چنگال فاضلاب

به گزارش جام جم آنلاین، غصه این خواهر تب دار، برادرانش را در شهر ساحلی بندرعباس به فکر انداخته تا برای نجات جان عزیز در حال احتضارشان، دل به دریا یا به عبارتی دل به فاضلاب که مسبب پریشانی و تب خواهر است بزنند و با این حرکت نمادین و به کمک اعجاز هنری که در قالب تصویر جهانی می شود، همگان را از مرگ عن قریب خلیج فارس؛ این پاره وطن آگاه سازند و شاید معجزه ای شود و دلی به درد آید و روح و جان به جسم نزار دریا بازگردد. در همین راستا روز یکشنبه، کیانوش جهانبخش، عضو شورای شهر بندرعباس خود را در برابر لوله پرفشار فاضلاب ورودی به دریا قرار داد. برای آگاهی از چگونگی اجرای این حرکت و بازتاب های آن با وی که رئیس کمیسیون بهداشت، سلامت و خدمات شهری شورای شهر بندرعباس نیز هست، به گفت و گو نشسته ایم.

چطور دلتان آمد خودتان را به جریان تند فاضلاب تصفیه نشده یا بد تصفیه شده، بد بو، کثیف و آلوده بسپارید و برای دقایقی در آن رها شوید؟ اصلا چه منظور و هدفی از مبادرت به این عمل داشتید؟

از حدود 12 سال پیش تاکنون روزانه هزاران مترمکعب فاضلاب خانگی و شهری بندرعباس با تصفیه نامناسب یا تصفیه نشده و خام از طریق لوله خروجی تصفیه خانه فاضلاب بندرعباس وارد دریا می شود و این دریا را اکنون به قدری آلوده کرده است که به روشنی می توان پیامد این آلودگی را در پدیده هایی همچون کشند سرخ ( به قول ما جنوبی ها اشک سرخ دریا به دلیل آلودگی بی اندازه)، سفیدشدگی مرجان ها، مرگ و میر و کاهش آبزیان دریا و ابتلا بسیاری از شهروندانمان به انواع بیماری های پوستی و گوارشی مشاهده کرد که بر اساس آزمایش های انجام شده منشاء آنها، تماس بدن با مدفوع انسانی محلول در آب و یا نوشیدن ناخواسته این آب هنگام شنا در دریا تشخیص داده شده است. تاکنون نیز پیگیری های زیادی برای جلوگیری از این فاجعه زیست محیطی داشته ایم که متاسفانه به نتیجه نرسیده است، به همین دلیل به فکر افتادیم که از طریق این حرکت نمادین و با استفاده از ظرفیت هنر (عکس) اعتراض خود را به گوش تمام مردم و مسئولان برسانیم تا شاید به خود آمده و چاره ای بیندیشند.

این اقدام را دقیقا چه وقت و در حضور چه کسانی انجام دادید؟

ساعت 2.30 عصر روز یکشنبه جلسه ای در شورای شهر بندرعباس با حضور سایر اعضای شورا و آقای وفادار، مدیرکل محیط زیست استان داشتیم و از آنجا که قبلا برای انجام این کار فکر کرده بودم، ساعت 2 به اتفاق آقای سایبانی، یکی از فعالان حوزه هنر و محیط زیست و همچنین یک عکاس به محل خروج فاضلاب و ورود آن به دریا رفته و برای حدود 7 تا 8 دقیقه خودم را در فاضلابی که اتفاقا آن روز جریان تند و شدیدی هم داشت، رها کردم. پس از آن هم با همان لباس های خیس و کثیف و آلوده به جلسه شورای شهر رفتم تا این اعتراض را در وهله اول به گوش مسئولان محیط زیست شهر خودمان برسانم.

قبل از اقدام به این کار اطلاع رسانی هم کرده بودید یا اینکه فراخوانی بدهید تا همگان شاهد این اقدام باشند و یا اینکه شما را همراهی کنند؟

نهَ، نه تنها اطلاع رسانی نکردم و کسی از این ماجرا خبر نداشت، بلکه اتفاقا ساعت 2 عصر را به دلیل خلوت بودن شهر در این زمان انتخاب کردم تا تبعاتی نداشته باشد، زیرا با توجه به نارضایتی عموم مردم شهر از موضوع رها شدن فاضلاب در دریا، این نگرانی وجود داشت که برخی جوانان پرشور در حمایت از اقدام من، خود را در جریان فاضلاب رها کنند و اتفاق ناگواری برای آنها بیفتد و دردسرساز شود.

خودتان چی؟ نترسیدید که به همراه جریان پرشتاب فاضلاب به دریا پرتاب و در آن غرق شوید؟

من ورزشکار هستم و از جامعه ورزشکاری وارد شورای شهر بندرعباس شدم و در چهار رشته مهارت دارم که یکی از آنها،​ غواصی است و درواقع قهرمان 5 دوره مسابقات بین المللی خاورمیانه نجات غریق و قهرمانی کشور بودم و نگران غرق شدن نبودم، اما اگر به دیواره های اطراف و ستون های بغل پل برخورد می کردم، احتمال آسیب دیدنم وجود داشت، به همین دلیل تمام قوای جسمانی خود را جمع کرده و خودم را محکم نگه داشتم تا آسیبی نبینم.

خب به اهدافتان رسیدید؟ یا به عبارتی این عمل شما بازخورد و بازتابی هم بین مردم و مسئولان داشت که مطمئن شوید انتخابتان درست بوده و به بیراهه نرفته اید؟

بله، بازتاب زیادی داشت، به حدی که تصورش را نمی کردم، اصلا از دیروز تاکنون گوشی ام یکسره درحال شارژ است، چون باید تمام وقت پاسخگوی تماس مردم و مسئولان باشم. البته تماس گیرنده ها بیشتر مردم ( شامل مردم بندرعباس،​ مردم استان و هموطنانی از سایر استان ها و حتی خارج از کشور ) هستند که با تماسشان حمایت خود را از این اقدام ابراز کرده و می کنند و از میان مسئولان هم شخص استاندار هرمزگان و آقای عاشوری و آرامی؛ 2 نماینده استان در مجلس تا این لحظه با من تماس گرفتند.

مسئولان اداره آب و فاضلاب هرمزگان چطور؟ آنها با شما تماس نگرفتند؟

نه، آنها درکل منکر وجود آلودگی در پساب های خروجی از تصفیه خانه فاضلاب هستند، درحالی که محیط زیست و دانشگاه علوم پزشکی به وجود آلودگی میکروبی در این پساب ها و عوارض بیشمار آن در سلامتی مردم اذعان دارند.

مسئولان اداره آب و فاضلاب از یک سو می گویند فاضلاب شهری پس از تصفیه کامل روانه دریا می شود و از سویی کمبود اعتبار را عامل اجرای ناقص طرح شبکه سراسری فاضلاب بندرعباس عنوان می کنند؛ اتفاقی که باعث شده فاضلاب برخی مناطق حاشیه ای شهر که از شبکه فاضلاب بی بهره است، در جوی کوچه ها و معابر این مناطق سرازیر شود. و همه اینها درحالی است که گاهی شاهدیم فاضلاب تصفیه خانه نیز به صورت کاملا خام وارد دریا می شود؛ مثل همین چند روز پیش که اداره فاضلاب از بارش شدید باران سوءاستفاده و حجم زیادی فاضلاب خام شهری را روانه دریا کرد.

خب استاندار و نمایندگان مجلس چطور، آیا آنها همچون مردم فقط برای حمایت و ابراز همدردی با شما تماس گرفتند؟

تماس آنها علاوه بر اعلام حمایت از این اقدام، دلیل و نتیجه دیگری هم داشت،​ به طور مثال جاسم جادری، استاندار هرمزگان طی تماسی که گرفتند قول دادند این موضوع را در جلسه هیات دولت مطرح و تا رسیدن به نتیجه و یا دریافت اعتبار برای رفع مشکل، آن را پیگیری کنند. نمایندگان هم وعده دادند که موضوع را در مجلس مطرح کنند تا راهکاری ملی برای رفع این معضل بیابند تا مشکل رها شدن فاضلاب در خلیج فارس را نه تنها در هرمزگان، بلکه در تمام استان های منتهی به خلیج فارس که هم اکنون درگیر این پدیده ناگوار هستند، رفع شود.

حال فرض که هیچ کدام از این وعده ها به نتیجه نرسید، آنوقت چه می کنید؟

فکر آنجا را هم کرده ایم و در نظر داریم اگر این اقدام به نتیجه نرسید، چالش سطل فاضلاب در بندرعباس راه بندازیم، اول هم خودم شروع میکنم و یک سطل فاضلابی را که قرار است راهی دریا شود، روی سرم خالی می کنم، اما این حرکت با فراخوان عمومی خواهد بود و مطمئنم بسیاری از شهروندان ما را در این راه یاری می کنند، زیرا هم اکنون نیز در حال غرق شدن در فاضلاب هستیم؛ چه وقتی که پا به دریا می گذاریم و فاضلاب خانگی در گوش و بینی و دهانمان رفته و پوستمان را می آزارد، چه زمانی که بچه هایمان غرب بندرعباس میان فاضلاب های خطرناک صنعتی رها شده در دشت، بازی می کنند و چه آن هنگام که ماهی ناسالم دریای جنوب را که خوراکش فاضلاب است را بر سر سفره می آوریم. به هر حال هویت شهر ما همین خلیج فارس و دریاست و باید از آن مراقبت و حمایت کنیم به هر روشی که در توان جسمی و ذهنی مان می گنجد.

تعدادی از واکنش های مردمی به این حرکت شما را به دنبال انتشار خبر آن در خبرگزاری ها ما هم دیده ایم؛ برخی اقدام شما را ستوده و احسنت و آفرین گفته اند، بعضی ها هم گفته اند که زمان انتخابات مجلس نزدیک است و این اقدام شما حرکتی در جهت کسب محبوبیت میان مردم است، نظرتان در مورد واکنش گروه دوم چیست؟

من در این حرکت به هیچ وجه به دنبال مطرح کردن خودم نبودم و نیستم؛ دریا، مردم، خاک و زمین برایم مهم است و نابودی اینها را به چشم می بینم، برای همین تن به فاضلابی دادم که خوراک هر لحظه آب های نیلگون خلیج فارسمان است. در ضمن من نه تنها در انتخابات مجلس شرکت نکرده و نخواهم کرد، بلکه حتی به احتمال زیاد، در دوره بعدی انتخابات شورای شهر هم دیگر شرکت نمی کنم. با این حال معتقدم درمقابل نوجوانی که روزگاری برای حفظ این سرزمین نارنجک به خود بست و زیر تانک رفت، کاری نکرده ام.

فاطمه مرادزاده