گام پنجم برای راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی
با جوملا جهانی شوید
در شماره قبل با سیستم مدیریت محتوای «وردپرس» آشنا شدیم. در این شماره می‌خواهیم به یکی دیگر از محبوب‌‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوا یعنی «جوملا» بپردازیم.
واژه جوملا در زبان سواحیلی (یکی از زبان‌های آفریقایی) به معنای «همگی» یا «جملگی» است. جوملا یکی از پروژه‌های معروف متن باز جهان است و هزاران نفر در سراسر دنیا به برنامه‌نویسی و ارتقای کدهای آن مشغول هستند و به همین دلیل این نام بر آن نهاده شد. لوگوی معروف جوملا نیز نشانگر اتحاد نژادهای مختلف برای رسیدن به یک هدف است.
جوملا همانند وردپرس با زبان php نوشته شده و اطلاعات را در بانک اطلاعاتی MySql ذخیره می‌کند. همان طور که در شماره‌های پیشین گفته شده، جوملا کارایی بسیاری دارد و می‌توان از آن برای ایجاد سایت‌های بسیار گسترده بهره گرفت. برخی سایت‌های معروف از جمله یکی از سایت‌های رسمی لینوکس (www.linux.com) با استفاده از جوملا ساخته شده‌اند.
تاکنون چند گروه مختلف در ایران، جوملا را به فارسی ترجمه کرده‌اند و شما می‌توانید براحتی یکی از این بسته‌ها را روی فضای میزبانی خود نصب و به این ترتیب سایت خود را آماده کنید.
افزونه‌های جوملا
افزونه‌ها در جوملا به سه گروه ماژول، کامپوننت و پلاگین تقسیم می‌شوند. با این‌که تقسیم‌‌بندی در نگاه اول کمی گیج‌کننده به نظر می‌رسد، اما کار با آنها آنقدرها هم دشوار نیست، زیرا می‌توان براحتی افزونه‌های جدیدی را نصب و از آنها استفاده کرد.
برای جستجو در میان افزونه‌های جوملا می‌توانید به بخش افزونه‌های سایت رسمی جوملا به نشانی www.extensions.joomla.org مراجعه کنید. همچنین برخی سایت‌های فارسی تعدادی افزونه را به فارسی ترجمه کرده‌اند. البته از آنجا که افزونه‌ها برای افزودن برخی قابلیت‌ها به هسته جوملا نوشته شده‌اند، در بیشتر موارد نیاز چندانی به افزونه ترجمه شده نیست و از نسخه رسمی افزونه نیز می‌توان استفاده کرد.
نسخه‌های جوملا
تاکنون چند نسخه از جوملا منتشر و هر بار ایرادهای قبلی رفع و بر امکانات و سرعت آن افزوده شده است. اکنون دو نسخه 5/2 و 3 از جوملا موجود است. با این حال اگر قصد استفاده از جوملا را دارید، توصیه می‌شود از نسخه 5/2 آن را دانلود و نصب کنید؛ زیرا نسخه 3 جوملا هنوز پایدار نیست و ممکن است در استفاده از آن با دردسرهایی روبه‌رو شوید. نسخه 3 حالت آزمایشی دارد و پشتیانی رسمی از آن کوتاه‌مدت است، حال آن‌که نسخه 5/2 پایدار است و تا چند سال آینده نیز از پشتیبانی رسمی برخوردار خواهد بود.
کار با جوملا
پس از نصب جوملا، با وارد‌‌کردن نام کاربری و گذرواژه به بخش مدیریت آن وارد می‌شویم. کنترل پنل جوملا دو بخش دارد؛ بخش اول به صورت منو در بالا قرار دارد و گزینه‌های سایت، کاربران، منو، محتوا، کامپوننت، افزونه و راهنما دارد.
پایین این منو، چند آیکن تصویری می‌بینید که میانبری برای پرکاربردترین و مهم‌ترین گزینه‌های منو هستند. برای نمونه، اولین آیکن همان «ایجاد مطلب جدید» است که با کلیک روی آن وارد صفحه جدیدی می‌شوید و می‌توانید عنوان مطلب، مطلب و نیز کلیدواژه‌های مربوط به آن (برای موتورهای جستجو) را وارد کنید. در ادامه هریک از این گزینه‌ها را به اختصار بررسی می‌کنیم.
سایت
این گزینه دارای چند زیرگزینه دیگر است که شاید مهم‌ترین آنها «تنظیمات کلی» باشد. تنظیم درست این بخش می‌تواند تاثیر زیادی بر رتبه شما در موتورهای جستجو داشته باشد. در قسمت تنظیمات Meta باید توضیحی کوتاه درباره سایت خود و نیز کلیدواژه‌هایی که مطالب سایت درباره آن نوشته شده درج کنید. (در شماره‌های بعد درباره اهمیت کلیدواژه‌ها و شیوه‌های بهبود وضعیت سایت در موتورهای جستجو صحبت می‌کنیم.)
کاربران
نام و مشخصات تمام کسانی که در سایت شما نام‌نویسی می‌کنند و نیز فهرست نویسندگان سایت در این بخش جای می‌گیرد. با استفاده از امکانات این بخش می‌توانید گروه‌هایی برای کاربران تعریف، برای آنها ایمیل گروهی ارسال و حتی سطح دسترسی مشخصی را برای آنها تعریف کنید. برای نمونه می‌توانید تنظیمات را به گونه‌ای انجام دهید که برخی کاربران فقط به مطالب عمومی و برخی دیگر از کاربران ویژه به مطالب خاص دسترسی یابند. همچنین می‌توانید سلسله مراتبی برای نویسندگان سایت خود تعریف کنید، مثلا یک کاربر مشخص تنها بتواند مطلبی را در سایت بنویسد، اما امکان درج آن در سایت منوط به تائید شما شود.
منوها
این گزینه برای تعیین منوهای مختلفی که در سایت دارید (نظیر منوی بالایی و منوی اصلی) به کار می‌رود.
محتوا
با گزینه‌های موجود در بخش محتوا می‌توانید همه مطالب تولید شده (اعم از وضعیت‌های منتشر شده؛ منتشر نشده و منقضی) را مشاهده، آنها را دسته‌بندی کرده، تغییر وضعیت داده و ویرایش کنید. همچنین در بخش «مدیریت رسانه‌ها» می‌توانید تصاویر و فایل‌های ویدئویی مورد نظر خود را آپلود و مدیریت کنید.
کامپوننت‌ها
دراین بخش، فهرستی از کامپوننت‌های نصب شده روی جوملا قرار داردکه با انتخاب آنها می‌توان تنظیمات مورد نظر را روی هر یک از آنها اجرا کرد. گفتنی است کامپوننت‌های متنوعی برای جوملا طراحی شده است. برای نمونه می‌توان به کامپوننت مدیریت مدرسه یا مدیریت مطب یا کلینیک پزشکی اشاره کرد. به این ترتیب می‌توان به نرم افزاری تحت وب برای کاربرد مورد نظر دست یافت. همچنین با صرف مقداری هزینه می‌توانید کامپوننت مورد نظر خود را به برنامه‌نویسان جوملایی سفارش دهید.
افزونه‌ها
در این بخش فهرست کاملی از همه افزونه‌های جوملا (اعم از ماژول، کامپوننت و پلاگین) قرار دارد که شما می‌توانید افزونه مورد نظر خود را فعال، غیرفعال یا حتی حذف کنید.
چگونه افزونه‌ای را در جوملا نصب کنیم؟
برای نصب هر نوع افزونه (از جمله فروشگاه‌سازها) باید از گزینه افزونه‌ها در منوی مدیریت، زیرگزینه «مدیریت افزونه‌ها» را انتخاب کنید. در این صورت به صفحه‌ای هدایت می‌شوید که در آن تب‌های مختلفی قرار دارد و تب «نصب» به طور پیش‌فرض قابل مشاهده
است.
در بخشی که «بارگذاری از فایل بسته نصبی» نام دارد، می‌توانید نشانی فایل افزونه را که روی رایانه‌تان دانلود کرده‌اید، انتخاب و دکمه «بارگذاری و نصب» را فشار دهید. در این صورت، بسته به صورت خودکار از روی سیستم شما روی سایت آپلود و روی هسته جوملا نصب می‌شود.
همچنین می‌توانید با وارد‌‌کردن نشانی افزونه در سایت سازنده، آن را روی جوملا نصب کنید. برای این کار در قسمت «نصب از روی آدرس وب» می‌توانید نشانی افزونه در سایت مرجع را وارد و دکمه «نصب» را بزنید.
ویرچومارت: فروشگاه‌سازی شگفت انگیز
تاکنون ده‌ها فروشگاه ساز مستقل رایگان و غیررایگان طراحی و عرضه شده است، اما ویرچومارت (VirueMart) را باید متمایز از بقیه خواند. این فروشگاه ساز رایگان ـ که عنوان VM هم برای آن به کار می‌رود ـ یکی از کامپوننت‌هایی به شمار می‌رود که برای جوملا نگاشته شده است. ویرچومارت یکی از موفق‌ترین فروشگاه سازهای جهان است و تاکنون صدها افزونه تکمیلی برای آن نگاشته شده که می‌تواند به جذابیت ظاهری و بهبود هر چه بیشتر کارایی آن کمک کند.
ویرچومارت امکانات بسیاری را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. همین گستردگی امکانات است که شاید در نخستین استفاده پیچیده به نظر برسد؛ اما با اندکی دقت و کار با بخش‌های مختلف آن می‌توان در استفاده از آن مهارت پیدا کرد.
در این کامپوننت می‌توانید تقریبا هر آنچه در فروشگاه‌های الکترونیکی دیده‌اید، پیاده کنید و حتی از برخی امکانات جدیدتر نظیر فروش فایل برخوردار شوید. در این صورت مثلا خریدار می‌تواند کتاب‌های الکترونیکی فروشگاه شما را بلافاصله پس از واریز مبلغ مورد نظرتان دانلود کند. فروش کارت شارژ یا کدهای بازی‌های آنلاین و چیزهایی از این قبیل فقط گوشه‌ای از قابلیت‌های ویرچومارت و افزونه‌های طراحی شده برای آن است.
با ویرچومارت می‌توانید به ازای هر خرید، به خریدار خریدهای بعدی کوپن تخفیف ارائه کنید. تعیین گزینه‌های مختلف برای ارسال کالا، نمایش تعداد کالاهای باقیمانده در انبار و نمایش وضعیت سفارش از امکاناتی است که می‌توانید از طریق ویرچومارت به آن دست یابید. همچنین افزونه‌های مختلفی به زبان فارسی برای اتصال ویرچومارت به درگاه پرداخت اینترنتی بانک‌های داخل کشور تهیه شده است. امکان ارسال پیامک به خریدار از جمله قابلیت‌های برخی دیگر از افزونه‌های ویژه ویرچومارت است./ ضمیمه کلیک
صالح سپهری فر
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
هنگامه بیداری فرهیختگان در غرب
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
۸۵ درصد مدارس کشور اتاق بهداشت ندارند | جای خالی ۱۶ هزار مربی سلامت در مدارس
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
گفت و گو
یک کارشناس ارشد روابط بین الملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نشانه‌های فروپاشی آمریکا
گفتوگوی «جامجم» با محمد عسگری به مناسبت سالگرد شهادت علی اکبر شیرودی
حماسه یک قهرمان در آسمان غرب
گفتوگوی «قاب کوچک» با غلامحسین لطفی کارگردان و بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون
برای کار التماس نمیکنم
دکتر فؤاد ایزدی در گفتوگو با «جامجم»: