جزئیات برخورد با مجرمان کلان اقتصادی

هدف از تشکیل پلیس امنیت اقتصادی چیست؟
چهار سال است که این پلیس تخصصی در فراجا تشکیل شده است. ما با انواع و اقسام جرایم اقتصادی برخورد می‌کنیم. مبارزه با احتکار، پولشویی، فرار مالیاتی، تخلفات گمرک و جرایم اقتصادی کلان ازجمله وظایف پلیس امنیت اقتصادی است. این روزها جرایمی در حوزه رمزارزها و اقتصاد دیجیتال درحال رخ دادن است و ما نسبت آنها هم دغدغه داریم و برای برخورد با جریان رخ داده در این حوزه هم برنامه‌هایی تهیه و اجرا کرده‌ایم. این روزها اقتصاد دیجیتال شکل کرده و در این بازار هم مجرمان فعال شده‌اند‌ به همین دلیل پلیس یا معاونت امنیت اقتصادی دیجیتال زیر مجموعه پلیس امنیت اقتصادی شکل گرفته تا بتوانیم امنیت افراد فعال در بازار دیجیتال را تامین کنیم.

به نظر می‌رسد در این مسیر، دانه درشت‌ها از دست پلیس فرار می‌کنند؟
اصلا این‌گونه نیست، ما کارآگاهان با تجربه‌ای داریم، به عنوان مثال در یک پرونده ۴۰هزار میلیارد به خزانه بازگرداندیم. یک موسسه مالی با ترفندهایی، سپرده‌هایی گرفته و پول مردم را برده و ۳۰۰ملک گران قیمت برای خودشان خریده بودند که همه آنها را شناسایی کردیم و به دولت بازگرداندیم. این اقدامات و کشفیات هم از سوی پلیس امنیت اقتصادی انجام می‌شود.

دیگر چه اقداماتی انجام دادید؟ 
ما با قاچاق کالا، سوخت، فرار مالیاتی و اخلالگران بازار ارز برخورد می‌کنیم. حوزه‌ای که شاید برخی‌ها ندانند پولشویی است که در این حوزه هم فعالیت خوبی داریم و با آن مبارزه می‌کنیم.

عملکرد شش ماهه پلیس امنیت اقتصادی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
تمرکز اصلی ما در حوزه مقابله با قاچاق روی پرونده‌های کلان، سازمان یافته و باندی است. در شش ماهه سال جاری شاهد افزایش ۱۱۲درصدی پرونده‌های تشکیل شده در حوزه مقابله با قاچاق کالا هستیم‌. در این مدت شاهد افزایش ۳۱درصدی کشفیات صورت گرفته با توجه به اجرای طرح‌های سراسری با اولویت کالای گمرکی، دخانی، کالای ممنوعه، کالای اساسی مثل آرد و گندم و...، دام زنده در چهار فرآیند ورود و خروج، حمل‌ونقل، انبارش و توزیع هستیم. درحوزه ماموریت‌پلیس مبارزه با قاچاق کالاوارز درمجموع شاهد رشد ۲۵درصدی کشفیات صورت گرفته هستیم.
 
خودروهای لوکس قاچاق چطور به شهرها می‌رسند؟
خودروهای لوکس قاچاق به‌وسیله کشتی‌ها به خورها آورده می‌شوند. در آنجا بارگیری شده و شبانه از طریق جاده‌های فرعی به مقاصد شهرها حرکت می‌کنند. این خودروها پورشه، بنز، لندکروز و... هستند. 
 
اما راحت پلاک می‌شوند؟
این خودروها به‌صورت قانونی پلاک نمی‌شوند. چون مدارک قانونی ندارند. برخی از افراد با روش‌های غیرقانونی، پلاک‌هایی برای این خودروها تهیه می‌کنند. به‌عنوان مثال یک بنز قدیمی در زمان‌های قدیم به‌صورت رسمی توانسته از پلیس راهنمایی ورانندگی پلاک دریافت کند؛ چرا که آن زمان آن مدل خودرو قانونی وارد کشور شده بود و برای پلاک کردن مشکلی نداشت. حال این افراد، پلاک را از روی آن مدل بنز قدیمی باز می‌کنند. ‌روی یک بنز جدید که به‌صورت غیرقانونی وارد کشور شده است، نصب می‌کنند. این نوع پلاک‌ها را خرید و فروش می‌کنند یا حتی اجاره می‌دهند. متهمان درآمد بالایی از این نوع معاملات دارند. دربرخی مواقع تنها با خرید و فروش این پلاک‌ها، پول خرید یک خودروی بنز را به‌دست می‌آورند. از ابتدای سال تاکنون آمار کشف خودروهای لوکس قاچاق نسبت به سال قبل ۴۷درصد افزایش داشته‌است.

چه برخوردی با متهمان فرار مالیاتی انجام شد؟ 
مالیات رکن اساسی اقتصاد دولت است، در ۶ماهه اول سال ۱۰۲پرونده کلان مالیاتی را همکارانم کشف و ۱۹۰نفر در رابطه با پرونده‌های فرار مالیاتی دستگیر شدند.

بحث نوسانات ارزی، یکی از موضوعاتی است که گاهی باعث تنش در بازار می‌شود‌. گفته می‌شود اغلب این تنش توسط کانال‌های تلگرامی ایجاد می‌شود. آیا سایت‌ها و کانال‌های مجازی تاثیری روی بازار به ویژه بازار ارز داشتند؟ 
بله. ما برای این‌که ثبات به اقتصاد باز گردد و افراد دلال، سودجو و مغرضان نتوانند در بازار اخلال ایجاد کنند در فضای مجازی با ۲۵۹ کانال و گروه برخورد کردیم. همچنین ۲۸۹سایت متخلف مسدود شدند.

صرافی‌ها چه میزان خودشان در بازار اخلال ایجاد می‌کنند؟ 
ممکن است برخی به طمع سودجویی بیشتر این کار را کنند که از چشم پلیس پنهان نمی‌ماند. در نیمه نخست امسال با چند صرافی که در حوزه رمز ارز ایجاد اخلال کرده و باعث مالباختگی ۲۰۰۰هموطن شدند، برخورد کردیم و برای‌شان پرونده تشکیل دادیم و تحویل قوه قضاییه شدند.
 
نگرانی مردم و مسئولان قاچاق کالاست، چه اقداماتی در این حوزه انجام دادید؟ 
در شش ماهه اول امسال ۴۵ طرح سراسری مبارزه با قاچاق کالا در کشور اجرا کردیم و ۷۰۰۰پرونده برای قاچاقچیان تشکیل شد. ما روی قاچاق خرد هم حساس هستیم اما تمرکزمان بیشتر روی قاچاق‌های کلان و سرپل‌های قاچاق است.
 
ارزش کالاهای قاچاق چقدر است؟
ابتدا بگویم ۹۰تا ۹۵درصد کالاهای قاچاق کشف شده در کشور متعلق به پلیس است. ارزش اموال کشف شده امسال ۱۶هزار میلیارد تومان است. بیشتر اموالی که در سازمان تملیکی می‌بینید پلیس کشف می‌کند.
   
اما قاچاقچیانی داریم که اجناس را از کشور خارج می‌کنند؟
بله. بیشتر کالاهایی که از مرزهای ما خارج می‌شود کالاهای یارانه‌ای است. یکی از شاخص‌ترین قاچاق‌های معکوس کشور سوخت است که امسال ۲۰۰میلیون لیتر انواع سوخت قاچاق کشف کردیم.
 
یعنی فقط به اندازه مصرف دو روز کشور؟ 
ببینید این مقداری است که ما از قاچاقچی کشف کردیم. وقتی متهمی را در این باره دستگیر می‌کنیم ممکن است اعتراف کند که تاکنون چند میلیون لیتر سوخت از کشور خارج کرده است. در حوزه قاچاق معکوس ما کالاهای استراتژیک مانند دام، گندم، آرد و دارو را داریم که قاچاقچیان از کشور خارج می‌کنند. ما برای جلوگیری از خروج این کالاهای مهم از کشور تمرکز کافی داریم و با قاچاقچیان چه خرد و چه بزرگ برخورد می‌کنیم.
 
به نظر می‌رسد، چند برابر کشفیات شما کالای قاچاق وارد کشور می‌شود؟
ما منکر این موضوع نیستیم. برای مقابله کامل باید ساز و کار لازم پیش‌بینی شود و نیروی انسانی و تجهیزات متناسب باشد. شما وقتی یک افسر دارید و چندین پرونده، آن پلیس درگیر چند کار می‌شود و به نتیجه رسیدن زمانبر خواهد بود. ما دربرخی حوزه‌ها هم مشکل بین دستگاهی داریم و به برخی سامانه‌ها دسترسی نداریم که کار ما را سخت می‌کند. ما به سامانه صدف وزارت نفت، سامانه جامع تجارت وزارت صمت و سامانه محموله‌های جاده‌ای دسترسی نداریم، در حالی‌که به‌عنوان یک دستگاه نظارت عالی این موضوعات باید برایمان فراهم باشد.
 
یکی از آسیب‌های جرایم‌اقتصادی، بحث احتکار اقلام‌اساسی است. چه اقداماتی برای برخورد بامجرمان این‌حوزه انجام داده‌اید؟
طرح سراسری مبارزه با احتکار کالای اساسی و ضروری در کشور با استفاده از ظرفیت‌های درون و برون سازمانی اجرا شده و می‌شود. این طرح با تشکیل ۳۶۴ تیم مشترک انجام و از۱۵۲۴واحدصنفی و انبار بازدید انجام شد. در این طرح ۷۱۰۰تن انواع کالای اساسی و ضروری قاچاق از قبیل برنج، حبوبات، ماکارونی و ... به ارزش ۳۱۵ میلیارد تومان کشف شد و ۱۳۰نفر دستگیر شدند.
 
پلیس گمرک چه میزان موفق عمل کرده است؟
در نیمه نخست امسال پلیس گمرک موفق شد پرونده‌های کلانی به ارزش ۲۲۸۴میلیارد تومان کشف کند که نسبت به مدت مشابه سال قبل شاهد افزایش تعداد پرونده‌های کلان هستیم. در این مدت دستگیری قاچاقچیان عمده هم با رشد ۳۵درصدی به ۶۷۷۹ نفر رسید. دراین مدت شش طرح بزرگ را در مبادی ورودی کشور انجام دادیم و ۸۰۰ میلیارد تومان کالای قاچاق کشف کردیم.
 
در ایام اربعین پلیس گمرک در مرزها حضور داشت؟
بله. بیش از ۳۵۰نفر از نیروهای پلیس گمرک در ایام اربعین در مرزها حضور داشتند و روی توزیع ارز اربعین نظارت می‌کردند. ماموران ما موفق شدند ۹۰دلال ارز اربعین را در مرزها دستگیر کنند.
 
شوتی‌ها و ته لنجی یکی از معضلات حوزه قاچاق است، برای برخورد با این پدیده چه برنامه‌ای دارید؟
ته لنجی و شوتی به نوعی با هم مرتبط هستند. بار قاچاق به عنوان ته لنجی و ملوانی وارد کشور می‌شود و بعد با خودروهای شوتی به قلب کشور می‌آید. خودروهای شوتی پس از تحویل گرفتن بار در گروه‌های پانزده تایی شروع به حرکت می‌کنند و حوادثی را هم ممکن است در طول مسیر به وجود آورند. یک ماه قبل حین بازدید از بندری متوجه وجود ۵۰۰۰دستگاه تلویزیون در یک لنج شدم که مدعی شدند ته لنجی است.
 
چه برخوردی با شوتی‌ها شده؟
فقط در نیمه اول امسال ۱۰هزار خودروی شوتی در کشور توقیف کردیم. ممکن است چند روز بعد این خودروها از توقیف خارج و دوباره به چرخه قاچاق کالا برگردند.

برخی کارشناسان معتقدند، طرح شناسنامه‌دار کردن کالاها می‌تواند جلوی قاچاق را بگیرد‌. اجرای این طرح به کجا رسید؟ 
این طرح اجرا نمی‌شود، وزارت صمت در حال پیگیری آن است و امیدواریم بتوانند اجرا کنند. همین بازار امین‌حضور تهران چقدر کالای قاچاق دارد؟ ما باید علت را پیگیری و رفع کنیم و فقط به دنبال معلول نباشیم.
 
کالاهای قاچاقی که به آتش کشیدید قابل استفاده نبود؟ 
این کالاها در مرحله اول اصلا استاندارد ندارند، فاقد مجوزهای لازم از جمله بهداشت بودند. بخش زیادی از ۱۳۳۰ تن کالای قاچاقی که به آتش کشیده شد از این جنس بودند و مهم این‌که ما معادل آن را در کشور تولید داخل داریم. ما مخالف ورود کالاهای قاچاق کشف شده به بازار هستیم. 
 
در حوزه زمین‌خواری هم ورود می‌کنید؟
متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد ایجاد و رشد پدیده زمین‌خواری هستیم. در مقابله با پدیده زمین‌خواری ۲۱۷ فقره پرونده تشکیل و پیگیری شده و ۶۰۷ هکتار از اراضی ملی، منابع طبیعی به ارزش ۲۸۵۲ میلیارد تومان کشف و در این رابطه ۲۳۲ متهم دستگیر شدند.
 
در حوزه جرایم سایبری چه اقدامی انجام دادید؟
در این رابطه پلیس امنیت اقتصادی با راه‌اندازی معاونت اقتصادی دیجیتال نیز فعالیت دارد که در بررسی عملکرد این معاونت شاهد رشد صد درصدی این معاونت در همه شاخص‌های تعیین شدن در مقابله با مجرمان اقتصادی در فضای سایبر هستیم.
 
مردم چه کمکی می‌توانند به پلیس امنیت اقتصادی کنند؟ 
در حال حاضر گزارش‌ها را از سامانه۱۱۰ دریافت می‌کنیم اما به دنبال این هستیم سامانه‌ای اختصاصی برای پلیس امنیت اقتصادی راه‌اندازی کنیم تا مردم گزارش‌های خود را مستقیم به ما اعلام کنند.

عملکرد ۶ ماهه پلیس امنیت اقتصادی به روایت آمار
۲۱۷        برای زمین‌خواران تشکیل شد 
۲۳۲        در رابطه با زمین‌خواری دستگیر شدند
۲۸۵۲      ارزش پرونده‌های زمین‌خواری بود
۷۱۰۰      کالای اساسی قاچاق از سوی پلیس کشف شد
۳۱۵        ارزش کالای اساسی قاچاق بود
۴۳۳        به خاطر قاچاق کالا دستگیر شدند
۱۰۰۰۰    حامل کالای قاچاق توقیف شد
۹۰          در دوران سفر اربعین در مرز دستگیر شدند
۲۲۸۴     ارزش کشفیات پلیس گمرک است
۲۰۰       سوخت قاچاق توسط پلیس کشف شد
۷۰۰۰     توسط پلیس کشف و تشکیل شد