مهرعلیزاده: اجرای طرح جامع، درمان همه دردهای ورزش ایران

اجرای طرح جامع، درمان همه دردهای ورزش ایران

با اینکه بعید می داند دوباره بعنوان مرد اول ورزش به صحنه اجرایی کشور باز گردد ، اما تاکید دارد که ورزش ایران اگر می خواهد بر اساس استعدادها و پتانسیل های موجود خود ، رو به جلو حرکت کرده و به نتایج قابل قبولی دست یابد ، باید برنامه محور باشد . برنامه کلانی که مدیران ورزش را تحت تاثیر قرار داده و منجر به این شود که همه تفکرات خود را بر مبنای آن شکل دهند . بر این اساس تصریح دارد که اگر دوباره به گذشته بر گردد ، همان راهی را می رفته که پیش از این در بازه زمانی 80 تا 84 در ورزش ایران به اجرا گذاشته بود ، هر چند پخته تر و با نگاهی عمیق تر .

مهندس محسن مهرعلیزاده که در دولت هشتم ، ریاست سازمان تربیت بدنی را عهده دار بود ، با افسوس از طرح جامعی یاد می کند که قرار بود بعنوان سند راهبردی ورزش ، افق 20 ساله ورزش را در قالب چهار برنامه پنجساله به تصویر بکشد . با اینکه وقت زیادی صرف تدوین طرح جامع ورزش و تصویب آن شد ، اما در دولت نهم ، این طرح به بایگانی سپرده شد تا ورزش از نو نقطه سر خط گذاشته و به رسم عادت دیرین ، مبنای عمل سلیقه ای را مورد توجه قرار دهد . هر چند عده زیادی به طرح جامع ورزش انتقاداتی را وارد می دانستند ، اما مهرعلیزاده هنوز هم با گذشت سال ها از آن با قدرت دفاع کرده و تاکید دارد که اگر طرح جامع ورزش در دستور کار قرار می گرفت ، ورزش امروز با خیلی از مسایل و مشکلات دست و پنجه نرم نمی کرد .

به هر صورت و در شرایطی که مهرعلیزاده اکنون نیز بعنوان رییس فدراسیون بین المللی ورزشهای زورخانه ای از مجموعه ورزش ایران جدا نیست و ماموریت خود را در اشاعه و گسترش این رشته ملی و آیینی ایرانیان در سطح جهانی می بیند ، با وی ساعتی پیرامون مسائل کلان ورزش به گفتگو نشسته ایم تا از نظرگاه مدیری با تجربه و استاد دانشگاه ، افق های پیش روی ورزش ایران را مورد توجه قرار دهیم . آن هم در شرایطی که این روزها ورزش با چالش های مدیریتی تغییر اساسنامه فدراسیون ها و کمیته ملی المپیک مواجه بوده و مهرعلیزاده تاکید دارد که نباید در این زمینه دربست تسلیم خواست مجامع جهانی ورزش شد . دلیل را نیز در شرایط و مناسبات دولتی ورزش ایران می داند که از نظر وی دولت نمی تواند به موضوعات ورزش بی توجه باشد .     

-        *رویکرد برنامه محوری و نگاه برنامه ای داشتن همواره نکته ای است که به صورت جدی مورد تاکید کارشناسان ورزش و اهل فن است، چرا که به باور همه آنهایی که دستی برآتش دارند کشور ما از چنان پتانسیلی برخوردار است که در صورت هدایت این پتانسیل در مسیر صحیح ، می تواند حرف های زیادی برای گفتن داشته باشد. شما به عنوان رئیس اسبق سازمان تربیت بدنی مدیری بودید که با تدوین طرح جامع ورزش کشور به خوبی این نیاز را احساس کردید، اما متاسفانه مطابق سنت اشتباه ورزش و حاکمیت نگاه سلیقه ای بر  این حوزه،  می بینیم که همچنان خبری از نگاه برنامه محور در ورزش کشورمان نیست.در این رابطه چه ارزیابی دارید و فکر می کنید که در پیشبرد امور ورزش ایران چرا همواره گسست ایجاد می شود؟

-        برای پاسخ دادن به این سوال شما  ابتدا ضروری می دانم مقدمه ای عنوان کنم.ورزش یکی از ضروریات زندگی شهری امروز بشر است و تفریح و تفنن نیست. امروزه اگر مردم چه در بعد قهرمانی و یا در بعد همگانی ورزش نکنند جامعه با رخوت و سستی مواجه می شود، وقتی ورزش تا این حد می تواند نقش مهم و فراگیری در سطح جامعه ایجاد کند بطور طبیعی برنامه محور بودن آن اهمیت دوچندانی می یابد، اما به راستی چرا ورزش ما برنامه محور حرکت نمی کند؟ در وهله اول فکر می کنم کسانی که در راس ورزش قرار می گیرند افراد برنامه محور و برنامه پذیر نیستند.اگر خیلی بدبینانه نگاه کنیم این افراد در سمت ها و جایگاه هایی که فرصت مدیریت پیدا می کنند اصولا هدف های دیگری را دنبال می کنند نه هدف معطوف به وظایف و توقعاتی که از آن مدیریت می رود. نگاه خوشبینانه هم این است که این قبیل مدیران ذاتا افراد برنامه پذیر و برنامه محور نیستند و گناهی هم ندارند. چون بالاخره انسان ها خصوصیات شخصیتی متفاوتی دارند که ممکن است به لحاظ ذاتی آن را  داشته باشند یا ریشه در تربیت اجتماعی و خانوادگی آنها داشته باشد. به این معنا مثلا شما چند تا بچه را در یک کوچه می بینید که قصد دارند فوتبال بازی کنند.برخی از آنها یارگیری می کنند و یک نفر می گوید من می خواهم تو تیم فلانی باشیم. این فرد معلوم است فرد اداره شونده ای هست نه اداره کننده. هیچ ایرادی هم ندارد چون قرار نیست همه مدیر شوند. مدیریت هم به همین ترتیب می شود، یک مدیر معتقد به برنامه است و مدیر دیگر با نگاه سلیقه ای مدیریت می کند، به این معنی که  یک سری امر و نهی های مقطعی را به عنوان علامت و فاکتور و مدیریت می شناسد. این در حالی است که این امرو نهی ها فاکتور بسیار جزیی یک مدیریت محسوب می شود. وقتی فردی به عنوان مثال برای مدت چهار سال مدیر  جایی می شود باید این موضوع را درک کند که مثلا در ورزش در چه جایگاهی قرار داریم که از حدود 60 سال پیش مدیران زیادی آمده و رفته اند و چه چیزی باید در این حوزه مهم  مورد توجه قرار بگیرد که تاثیر  بلند مدت بر جای بگذارد  نه مقطعی. در حقیقت باید وظیفه خود را در قبال کشورش به بهترین شکل ممکن انجام دهد .به عبارتی او یک وظیفه تاریخی بر عهده گرفته است و باید با نگاه برنامه محور و آینده نگر در این راستا حرکت کند. در مجموع معتقدم حاکمیت نداشتن رویکرد برنامه محوری بر ورزش ریشه در وجود نداشتن این نگاه در مدیران دارد.

-        *اما این وضعیت در حالی سال ها بر ورزش ایران حکمفرماست که مدیریت ورزش بر خلاف بسیاری از حوزه ها مدیریتی است که رابطه مستقیم با نیروی انسانی دارد و این مساله می طلبد  که مدیریت وجه انسانی  آن پر رنگ باشد تا بهترین بهره وری را به همراه  داشته باشد.

-        کاملا درست می گویید.معمولا در جاهایی که با مسایل تربیت انسان ها سر و کار داریم، مدیریت حساس و ریزتر می شود، چون آنچه مدیریت می شود مسایلی است که با روان و درون انسان ها سر و کار دارد ، در نتیجه دقت بیشتری می خواهد و باید مدیریت را با نگاه دراز مدت تر و ماندگارتر ببینید.ورزش یک موضوع فرهنگی بوده و این حقیقتی انکار ناپذیر است که جنبه های تربیتی، اجتماعی، امنیتی، حرفه ای و حتی اقتصادی دارد ، هر چند جنبه اصلی آن، جنبه تربیتی است. بنابراین در چنین حوزه ای باید افق های دور دست را با برنامه محور بودن، دید.

-        *-متاسفانه مشکلی که در عرصه ورزش با آن مواجه بوده و هستیم این است که نه تنها استفاده بهینه ای از همه ظرفیت ها نداشتیم بلکه مدیران بعضا مقابل هم قرار گرفته و این مساله به عنوان یکی از آفت های بزرگ ورزش جلوه گر شده است. در صورتی که هنر یک  مدیر می تواند این باشد که هم از توانایی های دوستانش استفاده کند و هم دشمنانش. در این رابطه مشاهده می شود مثلا در یک فدراسیون آن قدر به اختلافات دامن زده شده است که بهره گیری از تجارب مدیران گذشته در آن به صفر رسیده است و هر مدیری که در مسند کار قرار گرفته است مدیر قبلی را نفی کرده و در این پروسه حرکت آن فدراسیون حرکت سازمان یافته  نیست. یا همیشه تضادی بین دو نها تاثیر گذار ورزش ( کمیته المپیک و وزارت ورزش )وجود داشته است. شاید در ظاهر و در شعار بگویند مشکلی نیست و همدل هستیم اما در نهایت یک جاهایی اختلافات علنی شده است. شما به عنوان کسی که سابقه مدیریت بر سازمان تربیت بدنی را دارید ریشه این اختلاف را چه می دانید و فکر می کنید چه باید کرد که این مدیریت اصولی تر انجام شود؟

حق با شماست و فکر می کنم چنین موضوعی وجود دارد. متاسفانه ما در کشورمان بر خلاف حوزه صنعت، خیلی تمرین کار اداری مرتبط با مسایل اجتماعی را نداریم.وقتی صنعت جدیدی وارد ایران شده ، فرض کنید صنعت خودوروسازی، از سال 46 سال پیش تا امروز این صنعت همراه خود فرهنگ انضباط مدیریت صنعتی را آورده است.یعنی هم ساختارها و هم نیروی انسانی به خوبی آن را پذیرفته اند. اما مسایل فرهنگی وارداتی نیست و فرهنگ چون ریشه تاریخی دارد در این گونه مسایل انسان ها باید بدانند بر حسب جایگاهی که دارند چه مسئولیتی بر دوش آنهاست و نقطه اتصال ها چیست و چه باید بکنند. در این جاها اگر افراد تربیت یافته و دارای نظم فکری داشته باشیم مشکلی بروز نمی کند، اما اگر  چنین ظرفیت هایی وجود نداشته باشد، مکشلات و تضادهایی که به آن اشاره داشتید پیش می آید. متاسفانه بایگانی شدن نظام جامع تربیت بدنی و ورزش کشور در شرایطی رخ داده است که این نظام در ساختار تشکیلاتی ورزش اثر گذار بوده است و شکل گیری معاونت هایی چون ورزش قهرمانی و همگانی در ورزش نشات گرفته از نظام جامع است. اما تنها در این بخش سند جامع مورد توجه قرار گرفته است و مدیریت ورزش همچنان سنتی است. در این شرایط در نظر بگیرید که در فقدان ساختار مدیریتی، اداره آن حوزه به چه ترتیبی خواهد بود. حال این ساختار چگونه می خواهد با یک ساختار دیگر به نام کمیته ملی المپیک همکاری کند. راه حل این قضیه این است که مدیریت یک دستگاه مجاب شود با برنامه و  مطابق اصول حرکت کند. قطعا شمامی دانید در طول تاریخ ورزش  یا در ده سال اخیر تنها فردی که در راس سازمان تربیت بدنی برای کمیته ملی المپیک کاندیدا نشد، من بودم. ممکن است بگویند بی علاقه بود و می خواست از شر ورزش خلاص شود، در صورتی که به هیچ عنوان چنین نبود.من در آن  چهار سال با تمام وجود و عشق و علاقه ام در ورزش کار کردم. الان هم در یک فدراسیون جهانی مشغول کار هستم. به واقع بر اساس نظامی که به آن اعتقاد داشتم از نامزدی ریاست کمیته ملی المپیک خودداری کردم. نظام جامع در تعریف تصریح دارد که ورزش دو بعد دارد؛ یک بعد آن دولتی است و بعد  دیگرعمومی و مردمی.بعد دولتی آن است که دولت برنامه های کلان ورزش را تعریف کرده و بودجه آن را اختصاص داده و نظارت کامل داشته و هدایت کند ، در عین حال مراقب باشد که حرکت ورزش رو به جلو باشد، یعنی خود هیچ گونه اقدام اجرایی نداشته باشد. بعد عمومی ورزش هم باشگاه ها ، فدراسیون ها  انجمن ها و ان جی اوها هستند،  یعنی موتور محرکه ورزش مردم هستند. در نتیجه این دو بخش دو جنس کاملا متفاوت هستند، یک طرف کار اداری است و طرف دیگر  اداره مردمی. کسی که در راس مدیریت دولتی قرار می گیرد باید با توجه به جنس کارش فکر کند و کسی هم  کهدر راس بخش عمومی قرار می گیرد باید  نگاه مبتنی بر آن حوزه را داشته باشد.واقعا مشکل  است یک مدیر  به طور همزمان هم از نظر ذهنی و هم رفتاری یک جا لباس صرفا  اداری بپوشد و همزمان لباس مدیریت مردمی داشته باشد. یعنی کار دو شخصیتی می شود و اگر خواسته شود قواعد خشک و دولتی وارد کار عمومی شود ، اساس از هم پاشیده می شود. بنابراین به این نتیجه رسیدم که باید این نگاه را در ورزش باب شود که هیچ وقت رئیس سازمان  دولتی ورزش نباید در جایگاه رئیس کمیته ملی المپیک بنشیند. بعضی ها می گویند وقتی دعوای سازمان ورزش و کمیته ملی المپیک همیشگی است پس اگر یک فرد در راس هر دو نهاد قرار بگیرد مشکل حل می شود ،چون دیگر که با خودش دعوا ندارد. اما این درست که دعوا نمی کند ولی هر دو کار را خراب می کند .

*-      به طور قطع هیچ مدیری نمی تواند ادعا داشته باشد که مدیریتش خالی از ایراد است. خود شما گرچه با تدوین طرح جامع ورزش کشور یک اقدام ماندگار برای ورزش ایران داشتید اما به هر ترتیب ازجمله انتقادهایی که متوجه مدیریت شماست به بحث چگونگی انتخاب روسای فدراسیون های ورزشی یا همان مقوله ای که شما به عنوان موتور محرکه ورزش از آن یاد می کنید، است.در زمان شما متممی به اساسنامه فدراسیون های ورزشی اضافه شد که هنوز هم به عنوان یکی از چالش های ورزش کشور مطرح است، حق عزل و نصب روسای فدراسیون ها. شما با چه ذهنیتی چنین متممی به اساسنامه فدراسیون ها اضافه کردید و آیا اگر الان هم به راس هرم ورزش برگردید چنین کاری را انجام خواهید داد؟

با توجه به فضای فرهنگی حاکم بر مدیریت ورزش و همچنین از بعد خاستگاه حمایت از ورزش در بخش های مختلف، اگر الان هم مدیر ورزش بودم همین کار را می کردم. اما اگر 30 سال دیگر عمری باقی باشد و در راس ورزش قرار بگیرم این کار را نمی کنم. چرا؟  به خاطر اینکه ورزش در بخش عمومی یعنی فدراسیون ها 90درصد بودجه خود را بر خلاف کشورهای پیشرفته  از دولت تامین می کند. این در حالی است که در طرح جامع  این مهم دیده شده بود که مثلا در بخش آموزشی و تربیتی ورزش  ( آموزش و پرورش) دولت باید همه بودجه لازم ورزش را تامین کند، یا در ورزش همگانی دولت 20 درصد هزینه را می پردازد ودر بخش قهرمانی به فدراسیون ها کمک می کند و در بخش حرفه ای فقط تسهیلات می پردازد. اما در حال حاضر در حوزه فدراسیون ها چنین روندی وجود ندارد و در حالی که قوانین دولت می گوید شما حتی اگر یک ریال هزینه کنید باید روی آن نظارت باشد و دیوان محاسبات هم مو را از ماست می کشد ، چگونه بدون ابزار نظارتی می توان توقع داشت که 90 درصد بودجه فدراسیون ها را دولت بپردازد و مدیر ورزش پاسخگوی آن باشد!؟

 حال من رئیس سازمان یا وزیر به فلان طرح بودجه می دهم که در فلان فدراسیون هزینه شود ،در این شرایط از رئیس فدراسیون خواسته می شود که این امر را در یک محدوده زمانی مشخص اجرا کند، اما در نظر بگیرید  که رئیس فدراسیون مربوطه فردی است که حوصله یا توانایی یا قصد اجرای این کار را نداشته باشد، آن وقت  چه باید کرد؟ صبر کرد تا دو سال بعد مجمع فدراسیون برگزار شود؟ تکلیف پاسخگویی مدیر ورزش چیست؟ مجمعی که اعضای آن یعنی روسای هیات ها توسط رئیس فدراسیون انتخاب می شوند و به نوعی با هم بده و بستان دارند نمی آید  رئیس فدراسیون را کنار بگذارد. پس من چطور می توانم به خود بقبولانم که فدراسیون ها در اختیار ما نباشند و بودجه آنها را هم دولت پرداخت کند؟ دیوان محاسبات می گوید این چه قانونی است که تو اختیار خودت را دست دیگران داده ای و وظیفه ذاتی ات  را انجام نمی دهی.

*-یعنی تا زمانی که بودجه فدراسیون ها را دولت می پردازد باید چنین روندی وجود داشته باشد؟

معتقدم بعد از آن هم دولت باید مراقب باشد. به هر حال در این روند با ابزاری که گذاشتیم روسای فدراسیون ها مکلف شدند یا وظیفه خودشان را انجام دهند یا اینکه استعفا بدهند ، در غیر این صورت رئیس سازمان به عنوان  رییس مجمع او را عزل می کند و تا زمان برگزاری مجمع برای آن فدراسیون سرپرست منصوب می کند. در آن شرایط دستگاه ورزش به هیات ها می گوید این رئیس فدراسیون به این دلایل برکنار شده و شما با توجه به درنظر گرفتن این فاکتورها نسبت به انتخاب رئیس فدراسیون جدید اقدام کنید. اگر این کار سالم پیش برود و  از آن سوء استفاده نشود بسیار خوب و منطقی خواهد بود. ضمن اینکه مانع ورود مستقیم دیوان محاسبات به فدراسون ها شده و آنها با خیال راحت مدیریت می کنند.

*-چه تضمینی وجود دارد این قانون درست اجرا شود؟

اگر  این ذهنیت را داشته باشیم که سنگ روی سنگ بند نمی شود. در بحث جرایم آشکار اگر یک نفر به یک نفر حمله کند یا چاقو حمل کند پلیس می تواند او را دستگیر کند در صورتی که در حوزه حقوق تنها کسی دستگیر می شود که مرتکب جرمی شده باشد. اما در نظر بگیرید این اختیار از پلیس گرفته شود، دیگر نظم و انضباط در جامعه برقرار نمی شود. بنا براین این متممی که به بحث اساسنامه فدراسیون ها اضافه شد بهترین روش مدیریت است به شرطی که مورد سوء استفاده قرار نگیرد.اما بر می گردم به ابتدای صحبت های خود در این رابطه  که چرا 30 سال بعد چنین تفکری نخواهم داشت؟ چون در  شرایط رو به رشد کشورمان تا آن مقطع رئیس فدراسیون خود به صورت خودکار به چنان احساس مسئولیتی دست یافته است که خودش را متعهد بداند.

*-      آیا این نگاه خوشبینانه نیست، یعنی در این هشت سالی که شما از راس ورزش کنار رفته اید مدیریت ورزش ما آنقدر رشد داشته است که شما این قدر  30 سال بعد را روشن می بینید؟

بدون اینکه برای پاسخ دادن به این سوال نگاه سیاسی خودم را دخیل کنم معتقدم صرف نظر از پاره ای استثنائات روند مدیریت کشورمان پس از انقلاب یک روند رو به رشدی بوده است . گرچه حضور مدیران باتجربه در هر حوزه ای از جمله ورزش را ضروری می دانم اما در روند طبیعی رشد یک جامعه چون مردم  ما مردم با هوشی هستند با  چنین روندی انشاءالله 30-40 سال دیگر می توان به نقطه ای که در بحث مدیریت  ورزش اشاره کردم، دست یافت .

.

-اما همین بحث دخالت دولت در امور ورزش، در حال حاضر مجموعه ورزش کشورمان را با چالش جدی تعلیق ازسوی کمیته بین المللی المپیک مواجه کرده است، به هر حال اتفاقاتی در مجموعه ورزش رخ داد و به این نقطه رسیدیم. فکر می کنید چگونه می توان از این مرحله عبور کرد؟

به عنوان فردی که  تعصب ملی دارم می گویم مسئولان باید جلوی این خواسته خارجی ها بایستند. یادم هست در زمان ما  هم مسایل مشابهی پیش می آمد و ما با رایزنی و تاکید بر این مطلب که ما یک کشور بزرگ و قدرتمند به نام ایران هستیم و بنا بر قوانین داخلی خود اساسنامه فدراسیون ها را نوشته ایم و ورزش را مدیریت می کنیم. به آنها می گفتیم ما با این قوانین و اساسنامه ها می خواهیم با شما همکاری کنیم بنا براین هم فدراسیون های جهانی و هم کمیته بین المللی المپیک باید بدانند ما تا یک حدی می توانیم انعطاف داشته باشیم و آنها خیلی بیشتر از ما باید منعطف باشند . فرهنگ کشورهای مختلف متفاوت است مثلا در کشورهای عربی اغلب شاهزاده ها روسای فدراسیون ها هستند یا در کشوری مثل ژاپن کمیته ملی المپیک همه کاره ورزش است بنابراین با یک دیکته مشخص نمی توان ورزش همه دنیا را اداره کرد. من اگر مسئول بودم با همین دیدگاه موضوع را حل می کردم. بیم آن دارم همان اتفاقی که در مورد فوتبال رخ داد این بار درمورد همه فدراسیون ها رخ دهد و آقایان در نهایت به سمتی بروند که اساسنامه مد نظر خارجی ها را بر دولت دیکته و تصوب کنند. فوتبال در دوره مدیریت ما هم اساسنامه خودش را داشت وه در فیفا هم تصویب شده بود اما متاسفانه مسئولان وقت ورزش با کلی ادعا پس از تعلیق فوتبال ایران، در نهایت اساسنامه خارجی ها را به طور کامل پذیرفتند.

-      به فوتبال اشاره کردید در دوره مدیریت شما شاهد بودیم که  شخصا با برانکو ایوانکوویچ جلسه گذاشتید و در نهایت او به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب شد، اصولا  خود شما در راس ورزش بر اساس اتاق فکر تصمیم سازی می کردید یا نظر شخص خودتان را اعمال می کردید؟

 معتقدم بدون مشورت نمی توان مدیریت کرد، شخصا در زمینه ای که احساس  کنم یک زمیه جدید برای من هست و نباید بی گدار به آب زد، مشورت می کنم. در قضیه برانکو هم داستان به همین ترتیب بود. ما در سازمان رسما چیزی به نام شورای مشورتی ند اشتیم و شورای مدیران سازمان هم بیشتر برای مباحث اداری تشکیل می شد اما  از بدنه ورزش ،پیشکسوتان، کارشناسان و حرف مردم به این استنباط رسیدم که برانکو با توجه به خصوصیاتی چون خوش فکر بودن، باشخصیت بودن و دید همه جانبه نگر خود مناسب تر از دیگر گزینه ها برای هدایت تیم ملی بود. ازطرفی قیمت مناسبی هم داشت و فرد عمیقی بود نه سطحی. به این معنی صرفا به خاطر درخشش یک بعدی یک بازیکن او را انتخاب نمی کرد و قائل به اصول مشخص بود که به خاطر جنبه درخشش تک بعدی آن اصول زیر سوال نمی برد. گرچه از قبل برانکو را هیچ وقت ندیده بودم اما خوشبختانه  او سرمربی تیم ملی شد و تیم به جام جهانی رفت. در این بین باید یادی بکنم از محمد دادکان رئیس وقت فدراسیون.دادکان تعامل خوبی هم با سازمان داشت او فردی دیندار واقعی بود از آن تدین هایی که در رفتار او هم نمایان بود و همین جا لازم می دانم از زحمات این مدیر خوب هم تشکر کنم.

-      در صحبت های خود به نوعی اشاره داشتید به این مساله که  فدراسیون های ورزشی توسط کمیته ملی المپیک اداره شود و وزارت ورزش به نظارت عالیه ورزش بپردازد اما متاسفانه شاهدیم وزارت درگیر مسال جزئی چون مدیریت استقلال و پرسپولیس هم می شود. فکر می کنید در این رابطه چه باید کرد؟

 به نظر من اگر مدیر ورزش فردی باشد که مسایل اساسی و برنامه ای مجموعه خودش بها بدهد و ارزش های حاصل آن را به عنوان ارزش مدیریت خود تلقی کند، مساله حل می شود. اما چنانچه روحیه وزیر، سابقه تجربه و علمش طوری باشد که احساس کند افت و اخیز و اشتهارش به این است باشگاه یا یک تیم را تقویت کند تا هواداران آن باشگاه  به او آفرین بگویند و به واقع بزرگ بودن خودش را در این مساله ببیند همواره با این چالش مواجه خواهد بود.اما اگر بزرگ بودن خودش را در بزرگ بودن تاریخی بداند و بگوید چند کار مبتنی بر  فکر و برنامه ریزی انجام می دهم تا افراد ماندگار و با سواد که قضاوت ارزشمندتری دارند عملکردم را تحسین کنند، موفق خواهد شد. کافی است با این رویکرد  برنامه ای یپش برود تا مشکلات حل شود.

-        در رابطه با همین بحث مدیریت فدراسیون های ورزشی ایراد دیگری متوجه عملکرد شما بود، ایرادی که هیچ وقت درباره آن توضیح شفافی ارائه نشد، برکناری امیر رضا خادم رئیس وقت فدراسیون کشتی آن هم در شرایطی که تیم ملی کشتی در جهانی 202 قهرمان جهان شده بود خیلی بحث برانگیز شد. هنوز هم نمی خواهید در این رابطه اظهار نظر کنید؟

بازکردن این این موضوع کمک به بحث امروز ما نمی کند.

-        اما خودتان به خوبی مستحضر هستید که برکناری خادم و در ادامه حضور او در مجلس و شکل گیری فضایی بر علیه طرح جامع ورزش کشور در نهایت به  بایگانی شدن این طرح انجامید.

ممکن است این موضوع از تبعات تصمیم من بوده باشد، اما من نمی توانستم به خاطر اینکه یک کار تبعاتی دارد، از تصمیم خود صرف نظر کنم.

-با وجود این شفاف سازی این موضوع نمی تواند خالی از لطف باشد.

بی تعارف یک مطلبی را در این رابطه می گویم امیر رضا خادم یک شخصیت باسواد، منطقی اهل فکر، اهل علم و کسی که در جوانی برحسب رشد علمی خود موفق به اخذ مدرک دکترا شد با توجه به اینکه متخصص کشتی هم هست در توانایی او هیچ شکی نداشته و ندارم. حال  ممکن است این سوال پیش بیاید اگر این همه خصوصیات خوب در چنین فردی می دیدید چرا او را عوض کردید؟ معتقدم هنوز فضای ورزش کشتی ما فضای سنتی است. هنوز در کشتی می گویند این بچه را خودم دستش را گرفتم آوردمش کشتی حالا به من امر و نهی می کند! گرچه این حرف حرف مذمومی است اما فرهنگ کشتی همین است و در یک ورزش سنتی هر چقدر هم بگویید فلانی دکترای مدیرت دارد و لیاقت کامل  برای اعمال مدیریت دارد، کسی به آن توجه نمی کند. در این ورزش هنوز هم سن و سال حرف اول را می زند. در چنین فضایی حتی شخصیت خود خادم هم در معرض خطر بود و از طرفی خود کشتی هم به عنوان ورزش اول ما در معرض آسیب قرار داشت. دیدید در ادامه محمدرضا طالقانی که جانشین خادم شد، گرچه یک مدیر سنتی بود اما موفق نشان داد چون سن و سالش بالا بود اهل کشتی او را پذیرفتند و آرامش بر کشتی حکمفرما شد.

-پس شما به خاطر  خود خادم او را برکنار کردید؟

نمی خواهم منت بگذارم. اما ببینید در جوی که همه رو درو قربان و صدقه شما می روند و پشت سر می گویند فلانی بچه است، نمی توان مدیریت کرد. این موضوع را خودم در بازی های آسیایی 2002 بوسان شخصا دیدم. بنابراین نمی خواهم بگویم به شخصیت خادم آسیبی می رسید  چرا که در آن صورت او حق دارد بگوید شما چکاره بودید، نگران شخصیت من بودید؟ اما واقعا در آن شرایط کشتی داشت لطمه می خورد و او هم خیلی منطقی و عاقلانه وقتی موضوع را به اطلاعش رساندم استعفا داد تا مسایل حاشیه ای هم ایجاد نشود. در مجموع این فضای سنتی کشتی بود که منجر به کنار رفتن یک مدیر توانمند از کشتی شد نه اشتباه مدیریتی.

-        با توجه به همه صحبت هایی که مطرح شد اگر قرار بر این باشد  بخواهید به ورزش برگردید با چه رویکردی این کار را خواهید کرد و چه کارهایی را انجام نمی دهید و چه کارهای را با قدرت انجام می دهید؟

این توفیق را ندارم به ورزش برگردم من واقعا به هر مسئول ورزش توصیه ام این است که با توجه به اینکه ورزش یک کار برنامه ای و بلند مدتی است،سرمایه ای به نام نظام جامع ورزش وجود دارد و همه آنچه باید در ورزش انجام بشود در این نظام وجود دارد. خیلی کار انجام نشده در ورزش ما وجود دارد که با تکیه بر این نظام می توان همه آنها را انجام داد و مشکلات ورزش را مرتفع کرد.

-        اما منتقدان طرح جامع که پس از تصویب در دولت به عنوان نظام جامع ورزش شناخته شد، معتقدند این نظام قابلیت اجرا ندارد و به همین دلیل بایگانی شد.

معتقدم 90 درصد منتقدان این نظام ، آن را به طور کامل نخوانده اند. نظام جامع یک سند استراتزیک و نقشه راه است و با وجود اینکه در دنیا هم یک کار جوان محوسب می شود در ایران سیستم ورزش ایران  اولین دستگاهی بود که آن را تهیه کرد و در ادامه دستگاه هایی مثل کشاورزی و آموزش و پرورش هم آن را تهیه کردند. قرار نیست یک سند راهبری وارد جزئیات برنامه ریزی شود، این سند باید پایه برنامه ریزی های میان مدت پنج ساله قرار بگیرد سندی که  در همه بخش ها ضمن برشمردن هر بخش مثل ورزش همگانی در نهایت با برشمردن چندین هدف مشخص کرده که در این بخش ورزش ایران در کجاست و باید ظرف 20 سال به کجا برسد. جالب است در حالی که گاهی اوقات برخی ضرورت تشکیل یک دادگاه ورزش را گوشزد می کنند که در نظام جامع ما محیط حقوقی برای ورزش تعریف کرده ایم. در حالی که برخی با افتخار می گویند در سال 84 بودجه ورزش 800 میلیارد تومان شد هیچ نمی گویند این اتفاق چطور افتاد؟ آیا از روی دل رحمی بود یا معجزه شد. من ورزش را  با بودجه 20میلیاردی تحویل گرفتم. این رقم در سال های بعد با رایزنی هایی که با آقای خاتمی رئیس جمهور وقت انجام دادم به ترتیب به حدود 40 ، 80 و 110 میلیارد تومان رسید و بر اساس همین نظام جامع و در راستای توسعه فضاهای ورزشی طلب هزار میلیاردتومان بودجه سالانه برای رسیدن به فضای ورزشی یک متر مربع در پایان برنامه چهارم توسعه شدیم ، برنامه ای که آغاز آن همان سال 84 بود. در نظام جامع دیده شده است که در هر برنامه 50 سانتی متر به فضای ورزش کشور اضافه شود تا بعد از 20 سال به میانگین هشت سال پیش دنیا یعنی وجود 2 متر و نیم فضای سرانه برای هر شهروند دست یابیم، ملاحظه می کنید در همه زمینه ها این نظام جامع کامل و متقن است و برای همین آن را به مدیران ورزش توصیه می کنم. این نظام باید پایه برنامه ریزی ورزش باشد و قرار  نیست در یک سند راهبردی ریز برنامه ها ذکر شود.

-        در روز تودیع خود اعلام کردید از جمله کارهای ماندگارتان برای ورزش  فراهم کردن زمینه خصوصی شدن استقلال و پرسپولیس است، اتفاقی که هنوز هم نیفتاده است، به نظر شما این آرزوی دیرینه جامعه ورزش محقق می شود؟

 البته علاوه بر نظام جامع و همین بحثی که به آن اشاره داشتید از دیگر کارهای ماندگار ما تاسیس صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشور بود. در رابطه با استقلال و پرسپولیس معتقدم این کار شدنی است و باید بشود اگر هم امروز این همه تبعات و مسایل حاشیه ای پیرامون دخل و خرج میلیاردی این دو باشگاه می شود به خاطر دولتی بودن آنهاست، اما متاسفانه عزمی برای انجام این کار دیده نمی شود و من فعلا نسبت به خصوصی شدن آنها خوشبین نیستم.

-به عنوان آخرین سوال، این گفت وگوی ما در دفتر فدراسیون بین المللی ورزش های زورخانه ای انجام شد جایی که شما ریاست آن را برعهده دارید . در این شرایط و در حالی که مقام معظم رهبری تاکید ویژه روی توسعه این ورزش دارد متاسفانه شاهد اختلافات جدی بین فدراسیون شما و فدراسیون ورزش های باستانی ایران هستیم، این اختلافات تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟

اولا ما اختلافی نداریم این آنها هستند اختلاف دارند یا به عبارتی از قوانین بین المللی این ورزش تبعیت نمی کنند. این هم بر می گردد به عدم شناخت مدیریتی و درک ماهیت کار. فدراسیون ملی باید تابع قوانین فدراسیون بین المللی باشد.اما چون ما در داخل ایران هستیم و همه با یک اعتقاد کار می کنیم خلط مبحث می شود. فکر می کنم  اگر دفتر این فدراسیون در خارج از ایران بود مثل اکثر فدراسیون های جهانی چنین مسایل پیش نمی آمد. این توفیق را داریم که یک ورزشی را که ساقه و ریشه آن متعلق به ایران است در 66 کشور دنیا شناسانده انم و این توقع را داریم فدراسیون ملی به جای فضاسازی رسانه ای بیاید و دیدگاه خود را به صورت منطقی با اعضای کمیته فنی ما در میان بگذارد بالاخره یک طرف قانع می شود اما اینکه گفته شود ما قوانین شما را قبول ندارین و هیچ استدلال پشت حرف هایتان نباشد، پذیرفتنی نیست. همیشه گفتیم و بارها می گوییم رئیس فدراسیون ملی به همراه کارشناسانی که دارد می تواند در نشست کمیته فنی ما حرف خود را به صورت منطقی بیان کند من حتی یک بار برای او حکم مشاوره هم زدم که متاسفانه نپذیرفت به هر حال ما همه ایرانی هستیم و با اعتقاد در این ورزش کار می کنیم باید با منطق دور هم نشسته و برای پیشبرد این ورزش کار کنیم. من که شخصا دخالتی در مباحث فنی ندارم و کمیته فنی ما مرکب از 10 تن از کسانی که جنس و خونشان از جنش ورزش باستانی است تشکیل شده است رئیس کمیته فنی 13 سال رئیس فدراسیون باستانی بوده است و از بچگی در این ورزش رشد یافته است همه باید تجارب خود را روی هم بگذاریم و برای جهانی سازی هرچه بیشتر آن تلاش کنیم.