روایت‌های واقعی زندگی در قاب تلویزیون

برنامه‌های ترکیبی و زنده از جمله ژانرهای پرطرفداری هستند که این روزها در همه‌جای دنیا اجرا می‌شوند و بینندگان پیگیری هم دارند. برنامه‌هایی که عموما با حضور مهمانانی متفاوت ـ این بار نه از صنف هنرمندان، ورزشکاران و شخصیت‌های شناخته شده و محبوب، بلکه از میان مردم عادی و شهروندان سطح جامعه ـ و حتی با حضور تماشاگران عادی در استودیو ضبط می‌شوند و روی آنتن می‌روند. برنامه‌هایی که در آنها این مردم عادی هستند که به ستاره‌های برنامه تبدیل می‌شوند و وظیفه قصه‌گویی و تعریف زندگی‌هایشان را به عهده می‌گیرند.

کد خبر: ۱۰۴۱۰۲۰

مدتی است رسانه ملی هم در تولید و پخش برنامه‌های ترکیبی و زنده خود به این رویکرد و سبک برنامه‌سازی تازه روی آورده و به دعوت از مردم عادی و چهره‌های ناشناخته برای مخاطبان اقبال نشان داده است. حالا مدتی است برنامه‌سازان به این نتیجه رسیده‌اند که صرف دعوت از هنرپیشگان، بازیگران و خوانندگان کافی نیست و برای بالا بردن جذابیت‌ برنامه‌ها و جلب نگاه مخاطبان لازم است به سراغ رویکردهای تازه‌تری بروند. نتیجه چنین اقدامی، ساخت برنامه‌هایی موسوم به رئالیتی‌شو (برنامه‌های واقعگرایانه) در شبکه‌های مختلف صدا و سیماست و البته برای اجرای هر چه بهتر چنین برنامه‌هایی، فاکتورها و مولفه‌هایی هم باید مورد توجه قرار بگیرند. مهم‌ترین عامل در این زمینه شناخت درست مردم است. برنامه‌هایی که قرار است با موضوع دعوت از مردم عادی روی آنتن بروند، در وهله اول باید تیم تحقیقی قوی داشته باشند و از ماه‌ها قبل از شروع پخش برنامه به تحقیق و تفحص و جست‌وجو برای پیدا کردن این افراد و آگاهی از داستان زندگی‌هایشان بپردازند. بعد از اطمینان از این‌که این داستان‌ها قابلیت طرح و تعریف در رسانه ملی را دارند و می‌توانند برای مخاطبان جذاب و حتی آموزنده باشند، نوبت دعوت این افراد به برنامه‌ها می‌شود و در اینجا آشناسازی مهمان با ضوابط ضبط و روال پخش برنامه زنده، کمی صحبت با او برای کم کردن استرس و سهولت صحبتش در مقابل دوربین تلویزیون و نیز خجالت نکشیدن از مخاطبان و تماشاچیان احتمالی از دیگر عواملی است که باید رعایت شود و عوامل برنامه بکوشند این مهمان را از قبل برای گفت‌وگویی صادقانه و در عین حال صریح و راحت، مقابل دوربین‌های پخش زنده آماده کنند.

در این میان، نقش مجری برنامه هم بسیار حائز اهمیت است. در بسیاری از برنامه‌های مطرح و روز دنیا، امروزه این برنامه‌ها با نام مجریانشان شناخته می‌شوند و مجری‌ها در نقش میزبانانی هستند که هدایت را عهده‌دارند. اتفاقی که رفته رفته جایش را در برنامه‌های تولید داخل هم باز کرده و ما شاهد نمونه‌هایی از برنامه‌هایی هستیم که در وهله اول با نام مجریانشان شناخته می‌شوند؛ برنامه‌هایی چون ماه عسل با اجرای احسان علیخانی، فرمول یک با اجرای علی ضیاء و حالا خورشید با اجرای رضا رشیدپور.

در این دست برنامه‌ها که مردم عادی در نقش مهمانان برنامه‌ها هستند، مجری نقشی حائز اهمیت و تعیین‌کننده می‌یابد. مجری‌ای که وظیفه هدایت چنین برنامه‌هایی را به عهده دارد، وظیفه‌ای سنگین بر دوشش است. او نه‌تنها باید حواسش به اجرای خودش و صحیح نشستن مقابل دوربین و رعایت آداب اجرا باشد، بلکه در عین حال وظیفه هدایت مهمان و کم کردن استرسش را به عهده دارد و در مواردی حتی اگر مهمان به هر دلیلی چون اضطراب و استرس قادر به ادامه برنامه نشد یا صحبت‌هایش با وقفه مواجه شد، مجری باید با مهارت و زبردستی برنامه را جمع کند و به روال عادی برگرداند. از این منظر، چنین مجریانی لازم است روحیه‌ای فداکارانه داشته باشند و حتی دیده شدن بهتر خود را فدای مهمانان برنامه‌ها کنند.

به هر حال برنامه‌هایی با چنین سبک و موضوعی حالا مدتی می‌شود جای خود را در رسانه ملی باز کرده‌اند؛ برنامه‌هایی که در مواردی حتی با استقبال خوب مخاطبان هم مواجه شده‌اند و تعریف داستان‌های واقعی این آدم‌های حقیقی، از آنها یکشبه ستاره‌هایی محبوب ساخته است. برنامه‌هایی که در صورت رعایت ضوابط استاندارد، می‌توانند از این هم موفق‌تر باشند.