فرصت ‌تاریخی شطرنج ایران

تهران از فردا (چهارشنبه 21 بهمن) پذیرای یک اتفاق مهم در تاریخ شطرنج ایران است. شاید بهتر باشد بگوییم مهم‌ترین اتفاق شطرنجی تاریخ ورزش. ایران برای نخستین‌بار قرار است میزبان یک مرحله از مسابقات گرند‌پری جهانی شطرنج بانوان باشد. به عبارتی این اولین میزبانی جهانی کشورمان در رشته‌های ورزشی بانوان است و از این حیث می‌تواند آغازگر فصل نوینی در ورزش بانوان ایران باشد.

رقابت‌های گرندپری شطرنج نخستین‌بار سال 2008 برگزار شد. البته آن مسابقات مربوط به آقایان بود و برگزاری آن طی شش مرحله چیزی در حدود دو سال به طول انجامید. البته سازوکار نخستین دوره مسابقات گرندپری شطرنج بانوان هم شبیه آقایان بود. یعنی برگزاری شش مرحله مسابقه طی دو سال. این رقابت‌ها از مارس 2009 با برگزاری نخستین مرحله در شهر استانبول ترکیه آغاز شد و پس از 6 مرحله، مارس 2011 در دوحه قطر به پایان رسید. عنوان قهرمانی هم به ییفان‌هو از چین رسید. حالا با گذشت هفت سال، شاهد برگزاری چهارمین دوره این رقابت‌ها هستیم و این بار برخلاف سال‌های گذشته قهرمان گرند‌پری پس از برگزاری چهار مرحله مسابقه مشخص می‌شود.

پس از برگزاری مرحله نخست مسابقات گرندپری جهانی شطرنج بانوان در موناکوی فرانسه، این‌بار 12 شطرنج باز برتر زن به تهران آمده‌اند تا طی دو هفته در ده مرحله به مصاف هم بروند. آنچه باعث می‌شود این رقابت‌ها برای ما اهمیتی دوچندان پیدا کند حضور سارا سادات خادم‌الشریعه در میان نفرات شرکت‌کننده در گرندپری جهانی شطرنج است؛ اتفاقی که برای اولین‌بار رخ داده است. سارا که با 18 سال سن، نابغه جدید شطرنج ایران لقب گرفته و اخیرا هم عنوان قهرمانی کشور را در حضور همه بزرگان این رشته به دست آورد، اگرچه در موناکو، عنوانی بهتر از دوازدهمی به دست نیاورد و فقط ده امتیاز کسب کرد، اما امیدوار است با تجربه‌ای که از آن رقابت‌ها اندوخته، حالا رقابت نزدیک تری با حریفان خوشفکر و توانمندش داشته باشد. او که به لحاظ روحی و فنی آمادگی خوبی برای حضور در مسابقه‌های گرندپری شطرنج جهان دارد، در آستانه این رقابت‌ها گفت: خیلی خوشحالم که می‌توانم نماینده ایران باشم و خیلی خوب است که فدراسیون با گرفتن میزبانی این مسابقه‌ها، این امکان را برای من فراهم کرد تا اولین بانویی باشم که در مسابقه‌های بزرگی مثل گرندپری حضور پیدا می‌کند.

وی درباره مربی‌ای که برای او در نظر گرفته شده بود، گفت:‌ با یکی از مربیان بزرگ جهان به مدت ده روز تمرین داشتیم که بسیار برایم موثر بود و در این ده روز بسیاری از ایرادهایی که در مرحله اول گرندپری داشتم برطرف شد. البته ده روز کم است اما برای من موثر بود.

سارا درباره پیش‌بینی خود از رقابت‌های گرندپری تهران نیز گفت: مسابقه‌ها به لحاظ کیفی خیلی سطح بالایی دارد و نمی‌توانم پیش‌بینی کنم چه نتیجه‌ای می‌گیرم، اما امیدوارم نماینده شایسته‌ای برای ایران باشم. در حال حاضر از لحاظ روحی در آمادگی خوبی به سر می‌برم. چندی پیش قهرمان شطرنج بانوان کشور شدم و در مسابقه‌های بوندسلیگا و جبل‌الطارق نیز نتایج خوبی گرفتم.

تهران، هجدهمین شهر میزبان گرندپری

رقابت‌های جهانی گرندپری شطرنج بانوان در حالی از فردا در تهران آغاز می‌شود، که پیش از این 17 شهر دنیا از این تورنمنت میزبانی کرده‌اند.

در دوره نخست این رقابت‌ها شهرهای استانبول ترکیه، نانجینگ چین، نالچیک روسیه، یرموک ارمنستان، اولانباتور مغولستان و دوحه قطر به عنوان میزبان معرفی شدند. رقابت‌های دوره دوم گرندپری در شهرهای روستوف روسیه، شین زن چین، نالچیک روسیه، کازان روسیه، آنکارا ترکیه و یرموک ارمنستان برگزار شد. در دوره سوم نیز شهرهای ژنو سوئیس، دیلیجان ارمنستان، تاشکند ازبکستان، خنتی روسیه، لوپوتای گرجستان و شارجه امارات میزبان گرندپری جهانی بانوان بودند و امسال در چهارمین مرحله از این رقابت‌ها پس از موناکوی فرانسه نوبت به شهر تهران رسیده است تا پذیرای شطرنج بازان برتر دنیا در بخش بانوان باشد. به این ترتیب تهران هجدهمین شهر و ایران دوازدهمین کشور میزبان رقابت‌های جهانی شطرنج گرندپری بانوان هستند.

330 هزار یورو جایزه نقدی

در رقابت‌های امسال گرندپری زنان جهان مجموعا 330 هزار یورو جایزه نقدی توزیع می‌شود که در مقایسه با دوره قبل 120 هزار یورو کمتر است، اما نسبت به دوره‌های اول و دوم 30 هزار یورو افزایش دارد.

اما نحوه توزیع جوایز در میان ورزشکاران چگونه است؟

در هر مرحله هر 12 شطرنج باز با توجه به رتبه‌ای که به دست می‌آورند بین 2500 یورو تا 10 هزار یورو به ترتیب زیر جایزه دریافت خواهند کرد.

10 هزار یورو، 2ـ 8250 یورو، 3ـ 6750 یورو، 4ـ 5750 یورو، 5ـ 5000 یورو، 6ـ 4500 یورو، 7ـ 4250 یورو، 8ـ4000 یورو، 9ـ 3250 یورو، 10ـ 3000 یورو، 11ـ 2750 یورو، 12ـ 2500 یورو

سوای این جوایزی هم به 8 شطرنج باز برتر مسابقات هر فصل در پایان چهار مرحله اهدا خواهد شد که مبالغ آن به شرح زیر است: 25 هزار یورو، 2ـ 20 هزار یورو، 3ـ 15 هزار یورو، 4ـ 10 هزار یورو، 5ـ 7500 یورو، 6ـ 5500 یورو، 7ـ4000 یورو، 8ـ 3000 یورو

به این ترتیب ساراسادات خادم‌الشریعه که در مرحله نخست گرندپری 16ـ 2015 در مکان دوازدهم قرار گرفت فعلا 2500 یورو جایزه دریافت کرده است.

ییفان‌هو، غایب بزرگ

مرحله دوم شطرنج گرندپری جهانی بانوان در حالی از فردا در تهران آغاز می‌شود که قهرمان سه فصل قبلی غایب بزرگ این مرحله به شمار می‌رود.

ییفان هو اگرچه فقط 21 سال دارد، اما با انجام بیش از 800 مسابقه بین‌المللی شطرنج در 30 کشور دنیا و دریافت نزدیک به صد هزار یورو جایزه نقدی، یکی از سرشناس‌ترین شطرنج‌بازان زن دنیاست. ییفان در سال‌های 2011، 2012 و 2014 در هر سه دوره قبلی گرندپری جهانی بانوان عنوان قهرمانی را به دست آورد و امسال هم شانس نخست کسب عنوان قهرمانی مسابقات به شمار می‌رود.

طبق قوانین فیده، 17 شطرنج باز حاضر در رقابت‌های فصل 16ـ2015 شطرنج گرندپری جهانی، هر کدام می‌توانند به انتخاب خود در سه مرحله از چهار مرحله حضور داشته باشند. به همین دلیل ییفان هو که در موناکو عنوان صدرنشینی را به دست آورد، در مراحل سوم و چهارم که به ترتیب در تفلیس گرجستان و چنگدوی چین حضور خواهد داشت در تهران استراحت خواهد کرد. این 12 شطرنج‌باز که نامشان به ترتیب ریتینگ جهانی آنها در زیر آمده است در مرحله دوم گرندپری جهانی با یکدیگر رقابت می‌کنند:

کونرو هامپی از مجارستان (ریتینگ 2578)، ژاگنیدزه نانا از گرجستان (ریتینگ 2573)، جو وونجون از چین (ریتینگ 2542)، گونینا والنتینا از روسیه (ریتینگ 2529)، ژائو ژو از چین (ریتینگ 2524)، پیا کراملینگ از سوئد (ریتینگ 2513)، دروناوالی هاریکا از هند (ریتینگ 2508)، استفانوا آنتوانتا از بلغارستان (ریتینگ 2500)، نینو باتسیاشویلی از گرجستان (ریتینگ 2500)، ژوکوا ناتالیا (ریتینگ 2482)، ناتالیا پوگونینا از روسیه (ریتینگ 2445) و سارا‌سادات خادم‌الشریعه از ایران (ریتینگ 2397)

یک فرصت طلایی

نصرالله پریچهره، سرپرست فدراسیون شطرنج در آستانه برگزاری دومین مرحله رقابت‌های گرندپری شطرنج بانوان جهان در تهران گفت: خوشحالیم که چنین فرصتی برای شطرنج کشور فراهم آمده تا میزبان برترین ورزشکاران جهان آن هم در بخش بانوان باشد. بدون شک این یک فرصت طلایی برای رشته شطرنج است که امیدواریم به بهترین شکل ممکن از آن در جهت رشد و توسعه ورزش بانوان کشور استفاده کنیم. وی افزود: شطرنج کشور ظرفیت بسیار بالایی دارد و چنین میزبانی‌هایی می‌تواند به شناخت جامعه جهانی از آرامش، رشد و ظرفیت ورزش کشور بینجامد. امیدوارم تا با کمک هم بتوانیم بهترین میزبانی را از این فرصت تاریخی بین‌المللی برای شطرنج ایران داشته باشیم.

کمک به توسعه ورزش بانوان

شهین‌دخت مولاوردی، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری نیز ضمن ابراز خوشحالی از چنین میزبانی در ورزش بانوان کشور عنوان کرد: میزبانی این مسابقه‌ها به توسعه ورزش بانوان کمک می‌کند. ما باید توانمندی دختران ایرانی را نشان دهیم تا با میزبانی این مسابقه‌ها فضای لازم برای گرایش بانوان به عرصه‌های ورزشی به‌خصوص شطرنج پیدا شود. با توجه به این‌که این رویداد پخش زنده تلویزیونی و اینترنتی خواهد داشت و تمام بزرگان شطرنج در این مسابقه‌ها شرکت می‌کنند، این میزبانی بین‌المللی فرصتی برای نمایش توانمندی‌های ورزش بانوان کشور است. امیدوارم بتوانیم به نحو احسن این مسابقه‌ها را برگزار کنیم.

سارا برقی شیرازی