عربستان پیروز یا شکست خورده؟

چند اتفاقی که پیش از اعلام آتش بس عربستان افتاد و قابل تامل بود عبارتند از:

1 ـ تهران نشانه‌هایی دریافته بود که عربستان می‌خواهد دایره بمباران‌های کورکورانه خود را توسعه دهد. این اقدام به کشته شدن افراد بیشتری از شهروندان بی‌گناه در یمن منجر می‌شد. برای همین ایران بلافاصله نیروی دریایی خود را به دریای سرخ و مقابل خلیج عدن گسیل داشت. همین امر موجب شد ایالات متحده آمریکا بسرعت در دریای سرخ حضور پیدا کرده و به گفته خودش بخواهد جلوی دخالت ایران را بگیرد. تهران پیشتر به کشورهای اروپایی گفته بود که در برابر اقدامات عربستان سعودی دست بسته نخواهد نشست. بنابراین اروپایی‌ها نیز دست به دامن آمریکا شدند و این کشور نیز به عربستان سعودی پیام‌های اعتراض‌آمیزی فرستاد که دارد از زور «به صورت مفرط» استفاده می‌کند و کشته شدن شهروندان عادی نمی‌تواند بیش از این ادامه داشته باشد.

2 ـ دستگاه‌های نظامی و امنیتی کشورهای عضو ائتلاف عربستان سعودی بیش از 15 مورد تلاش نافرجام برای ترور فرماندهان انصار‌الله و در راس آنها عبدالملک الحوثی را به ثبت رساندند. از سوی دیگر اطلاعات جمع‌آوری شده نشان می‌داد بمباران انبارهای تسلیحاتی نتوانسته است به اهداف خود برسد.

3 ـ یک گروه از کمیته‌های مردمی یمن (وابسته به حوثی‌ها) به سمت مرزهای عربستان رفته و دست به انجام عملیاتی در داخل مرزهای این کشور زدند که موجب کشته شدن تعدادی از سربازان سعودی شد. به دنبال آن عربستان بلافاصله شرایط امنیتی در منطقه برقرار کرد و حتی مقامات ریاض خطر بزرگ‌تری را احساس کرده و وزارت کشور عربستان اعلام بسیج عمومی کرد و تدابیر امنیتی شدیدی را برای مقابله با خطرات احتمالی در داخل کشور و پیرامون تاسیسات حیاتی عربستان اتخاذ کرد.

4 ـ ناوگان دریایی آمریکا احساس کرد حضور ایران معنای خاصی دارد و نگران آن شد که مساله فراتر از برخی کمک‌های ایران به یمن باشد؛ زیرا از سوی دیگر ایران به اتباع خود گفته بود از سفر به عربستان پرهیز کنند و این مساله تنها محدود به سفرهای عمره نیز نبود. اینها در مجموع اشاراتی را به همراه داشت که آمریکایی‌ها آن را خوب می‌فهمیدند. در همین رابطه صبح روز سه‌شنبه وزیر خارجه ایران یک تماس تلفنی از سوی جان کری وزیر خارجه آمریکا دریافت کرد و یک مقام آمریکایی در توضیح آن گفت، کشورش احساس می‌کند توسعه دایره تنش‌ها در منطقه به سود هیچ‌کس نیست و بنابراین تلاش خواهد کرد عربستان را وادار به توقف جنگ کرده و در عوض ایران نیز برای همکاری در راه تقویت روند سیاسی یمن تلاش کند.

5 ـ ظهر روز سه شنبه بود که مقامات ایرانی پیامی را دریافت کردند که عربستان مایل است، حملات هوایی خود را پایان دهد، بدون این‌که کل جنگ متوقف شده باشد. عربستان درعین حال گفته است همچنان تجمع یا تجهیزات حوثی‌ها را هدف قرار خواهد داد و به مسئولیت خودش تا بازگرداندن عبد ربه منصور هادی ادامه خواهد داد.

6 ـ پس از بیانیه عربستان مبنی بر اتمام عملیات نظامی، انصارالله یمن بلافاصله به سلطنت‌نشین عمان اعلام کرد آنچه را عربستان انجام داده توقف یکجانبه جنگ بوده است و این اقدام دیگران را ملزم به تعهدی در مقابل نمی‌کند. به گفته آنان چیزی را که عربستان در حمله نظامی نتوانسته است به دست آورد در گفت‌وگوهای سیاسی نیز به دست نخواهد آورد. انصار‌الله بشدت هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی یمن را محکوم کرده و درعوض گفته است، تنها پیشنهاد سازمان ملل متحد را خواهد پذیرفت.

7 ـ یک نکته مهم دیگر این‌که عربستان سعودی نتوانست برای شروع یک حمله زمینی، دیگر کشورهای عضو ائتلاف را با خود همراه کند؛ زیرا کشورهای مصر، اردن، سودان و پاکستان بصراحت اعلام کردند مطلقا در هیچ‌گونه عملیات زمینی شرکت نخواهند کرد.

8 ـ آیا توقف حملات به معنای پایان جنگ است؟ از ظواهر امر چنین چیزی بر نمی‌آید. حوثی‌ها می‌گویند باید سریعا محاصره هوایی و دریایی یمن برداشته شود. آنها می‌افزایند باید بمباران‌های سعودی در مناطق جنوب یمن کاملا متوقف شود. از سوی دیگر آنها می‌گویند کسی حق ندارد جلوی پیشروی‌های ارتش یمن و بسط سیطره‌اش بر خاک این کشور را بگیرد. این مساله‌ای است که سعودی‌ها از آن وحشت دارند و به جای آن تلاش کردند قبایل جنوب را مسلح کنند تا در مقابل ارتش مقاومت کند. شاید آتش‌بس در صورت تداوم و بهبود شرایط به انتقال منصور هادی به استان حضر موت منجر شود.

با توجه به این می‌توان دریافت عربستان در جنگ خود پیروز شده است یا درنهایت مجبور به تسلیم و توقف جنگ شده است.

منبع: السفیر