نابغه قرآنی 10 ساله

وزیر ارشاد و حجت‌الاسلام محمدی، معاون قرآنی‌اش که روی سن ایستاده‌اند، مانند جمعیت حاضر در تالار وحدت از حاضر جوابی پسرک خنده‌شان می‌گیرد.

مجری که به دلیل کمبود وقت تحت فشار است، اصرار می‌کند علی کوتاه بیاید و همان‌طور ایستاده چند کلمه صحبت کند، ولی تا صندلی را نمی‌آورند علی صحبت‌اش را شروع نمی‌کند و با اعتماد به نفس، اصرار مجری و اشاره‌های مسوولان برنامه را رد می‌کند.

بالاخره صندلی چرمی قهوه‌ای‌رنگی روی سن می‌آید و حاضران با لبخندی شیرین صلواتی می‌فرستند تا سخنرانی کوتاه، اما جذاب علی امینی با موضوع تفسیر سوره عصر شروع شود؛ پسرک 10ساله‌ای که خیلی‌ها او را نابغه قرآنی می‌دانند.

کودکی که می‌خواهد فوق‌لیسانس بگیرد

«دانش‌آموز کلاس ششم ابتدایی»؛ این شاید ابتدایی‌ترین تعریف از علی باشد. پسر بزرگ خانواده امینی که مثل تمام پسران 10 ساله دنیاست. با هم‌سن و سال‌هایش گرگم به هوا و قایم‌باشک بازی می‌کند، تلویزیون تماشا می‌کند، مشق‌ها و تکالیف درسی‌اش را می‌نویسد، با دوچرخه‌اش به مغازه می‌رود و برای خانه خرید می‌کند. آخر سال هم مثل همه هم‌سن و سال‌هایش کارنامه می‌گیرد.

یک جای دیگر اما هست که او را با ویژگی‌های دیگری هم می‌شناسند: «علی امینی؛ حافظ، مترجم و مفسر کل قرآن کریم، خردسال‌ترین خطیب، مفسر و سخنران جهان اسلام با سابقه سخنرانی و خطابه در کشورهای مختلف دنیا و البته کودکی 10 ساله که همین چند روز پیش، روی صندلی‌های کنکور کارشناسی ارشد نشسته تا مدرک فوق‌لیسانس علوم قرآنی‌اش را بگیرد. کودکی که به عنوان نابغه قرآنی جهان اسلام شناخته می‌شود.»

دوستان و بچه‌ محل‌هایش، حالا وقتی نام علی می‌آید می‌توانند سرشان را بالا بگیرند و بگویند: «می‌شناسیمش. همبازی خودمان است.»

شکوفایی استعداد یک کودک شش ساله

«بگو بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم». این اولین درس قرآنی بود که علی یاد گرفت. مادر، آرام آرام قرآن می‌خواند و او کنار مادر می‌نشست و وسط دنیای کودکانه‌اش آیه‌ها را تکرار می‌کرد.

شش ساله که شد، پدر و مادرش حس کردند حافظه قرآنی علی می‌تواند از او یک حافظ خردسال قرآن بسازد. پدر که خود مدرس حفظ قرآن است، شروع کرد به برنامه‌ریزی و یاد دادن کلمات.

روزی دو کلمه: «از اول این‌طور نبود که او نابغه باشد و بعد ما آن را کشف کنیم. ابتدای شروع کار با او استعداد متوسطی داشت، اما به خاطر انس به قرآن و حفظ‌ آیات آن، روز به روز استعدادش شکوفاتر شد.»

حالا مادر و پدر علی روز‌به‌روز آموزش حفظ قرآن را جدی‌تر می‌گرفتند. با برنامه‌ریزی پدر و اجرای مادر. مادر هم که تقریبا حافظ کل قرآن است، برنامه‌ها را اجرا می‌کرد.

طوری که روزی دو کلمه، تبدیل شد به یک خط. یک خط شد چند خط و بعد روزی یک صفحه و حالا علی 10 ساله، بعد از چهار سال به جایی رسیده بود که این اواخر هر صفحه قرآن را نیم‌ساعته حفظ می‌کرد. همزمان با حفظ، مادر علی روی آموزش تفسیر با او هم کار می‌کرد تا پسر 10 ساله خانواده امینی، همزمان آیه‌های قرآن را با ترجمه و تفسیرش ازبرکند.

سیزدهم فروردین 91 شاید یکی از به‌یادماندنی‌ترین روزهای خانواده امینی باشد. روزی که علی ده ساله آخرین آیه‌ها را هم به خاطر سپرد تا حافظ کل قرآن کریم شود.

علی حافظ ، علی دانش‌آ‌موز

«به جز پایه اول و چهارم ابتدایی، بقیه پایه‌های تحصیلی را غیرحضوری تمام کرده‌ام. کتاب‌های درسی را هم در خانه می‌خوانم و در امتحانات پایان ترم شرکت می‌کنم. معدلم هم همیشه عالی بوده».

علی دانش‌آموز است، مثل همه هم‌سن و سال‌هایش. دانش‌آموزی که غیرحضوری درس می‌خواند و البته دو سالی را هم در مدرسه کنار همشاگردی‌هایش درس خوانده.

دو سالی که البته برای همکلاسی‌های علی هم خاطره‌انگیز بوده: «زمانی که در پایه چهارم ابتدایی تحصیل می‌کردم، همکلاسی‌هایم متوجه شدند من حافظ کل قرآن هستم و به همین دلیل نیز علاقه زیادی برای حفظ قرآن از خود نشان دادند و حتی کلاس حفظ قرآن و مشاوره قرآنی در مدرسه برگزار کردم تا دانش‌آموزانی که علاقه‌مند به حفظ قرآن بودند، این کار را آغاز کنند. تا جایی که یکی از دوستانم پس از مدتی که حفظ قرآن را آغاز کرده، هم‌اکنون حافظ دو جزء از قرآن کریم است.»

پیش از حفظ، علی امینی عامل موفقیت خود را در حفظ کل قرآن کریم، توکل به خداوند و تشویق پدر و مادر خود می‌داند و ادامه می‌دهد: «مادرم که به عبارتی استاد حفظ من بوده، تقریبا حافظ کل قرآن است و پدرم هرچند حافظ کل قرآن نیست، اما بیشتر در جهت حافظ‌‌پروری تلاش می‌کند.»

از گرگم به هوا تا دوره حفظ

روزگار علی 10 ساله، شاید به واسطه موفقیت‌هایش در حفظ قرآن با بقیه همسالانش کمی فرق کند، اما این مانع دنیای شیرین کودکانه او نشده است.

پدر علی در این باره می‌گوید: «با توجه به سن علی سعی کرده‌ام به تفریح او توجه ویژه‌ای داشته باشم، چون معتقدم کودک با بازی‌کردن رشد می‌کند و اگر بخواهیم او را با محروم کردن از تفریح وادار به فراگرفتن قرآن کنیم نتیجه عکس خواهیم گرفت. سعی کرده‌ام بیش از آن که پدر یا استاد علی باشم با او دوست و رفیق باشم و همیشه خودم را جای او قرار می‌دهم.»

به غیر از قرآن و درس، بخشی از زندگی روزانه علی هم به تفریح، بازی، کار با رایانه و تماشای تلویزیون می‌گذرد. مثل همه 10 ساله‌ها، اما مهم‌ترین بخش فعالیت‌های روزانه علی، دوره و مطالعه قرآن است.

بخشی که به گفته خودش حدود 10 ساعت از روز را به خود اختصاص می‌دهد: «روزانه بین 12 تا 14 ساعت وقتم را برای قرآن می‌گذارم. از دوره و مرور آیه‌ها تا مرور تفسیر و ترجمه‌ها و کلاس‌هایی که برای هم‌سن و سال‌هایم تشکیل می‌دهیم.»

عاشق داستان یوسف(ع)

علی بیشتر از همه سوره‌های قرآن، سوره یوسف را می‌پسندد: «سوره یوسف بیشترین تاثیر را بر من داشته، زیرا در این سوره ـ که داستان شیرین زندگی این پیامبر نقل شده ـ خداوند مطالب نابی گنجانده که ازجمله آن می‌توان به صبر و تقوای حضرت یوسف‌(ع) اشاره کرد.»

اما بین آیه‌ها، بیشتر از همه دو آیه را دوست دارد: «بیشترین لذت را از آیه 62 سوره یونس می‌برم که می‌فرماید: «برای اولیای خدا ترسی نیست و آنها ناراحت و غمگین نمی‌شوند.»

من از این آیه بهره زیادی بردم. علاوه بر آن، آیه 119 سوره مائده را نیز که در مورد صادقین است، بسیار دوست داشته و به مفاهیم آن عمل می‌کنم.»

او آیات مربوط به احترام به والدین را هم دائم با خودش تکرار می‌کند: «طبیعی است زمانی که آیات مربوط به احترام به پدر و مادر را حفظ باشیم و معنی این آیات را خوب درک کرده باشیم، رفتار درستی با پدر و مادر خود خواهیم داشت و زمانی که‌ آیات مربوط به خودخواهی، غیبت، دروغ و... را حفظ باشیم دیگر خود را از آحاد جامعه برتر نمی‌بینیم و در این صورت بسیاری از مشکلات ما رفع خواهد شد.»

علی، حفظ قرآن را مهم‌ترین اتفاق زندگی‌اش هم می‌داند: «حفظ قرآن، زندگی‌ام را بسیار پربرکت و ولایی کرده و این موضوع برای همه کسانی که حافظ قرآنند، اتفاق می‌افتد. یکی از آثارش تقویت حافظه است.

مثلا من در شش سالگی، دو کلمه را به سختی حفظ می‌کردم؛ اما حالا در نیم‌ساعت یک صفحه را به راحتی حفظ می‌کنم. برای کارهای دیگر هم همین‌طور است. این تقویت حافظه باعث شد این توان را در خودم برای شرکت در آزمون کارشناسی ارشد علوم قرآنی پیدا کنم.»

او تاثیر حفظ آیات قرآن در زندگی‌اش را هم این‌طور توضیح می‌دهد: «در این چهار سالی که به حفظ قرآن پرداخته‌ام، خیلی چیزها یاد گرفته‌‌ام و معتقد هستم زمانی که حتی توفیق انس کامل با معانی قرآن و عمل به آیات قرآن را نداشته باشیم، همین ظاهر قرآن و حفظ ظاهری قرآن هم برکات معنوی بسیاری در زندگی ما خواهد داشت؛ برکت‌هایی که موجب خواهد شد شناخت انسان نسبت به دین بیشتر شده و روحانیت و معنویتش افزایش یابد.»

معجزه 10 ساله دهه 90

علی بارها در کشورهای مختلف سخنرانی کرده، مثلا بیش از 30 بار در لبنان همه پای صحبت‌هایش نشسته‌اند و او با تسلط کامل برایشان از قرآن و تاثیرش در زندگی گفته، موضوعی که برای یک پسربچه 10 ساله شاید کمی عجیب به نظر برسد: «اولش سخت بود. توی خانه با پدر و مادرم تمرین می‌کردیم. من حرف می‌زدم و پدرم از من فیلم می‌گرفت. بعد می‌نشستیم فیلم را می‌دیدیم و پدرم ایرادهای من را می‌گرفت و سری بعد درستش می‌کردیم. کم‌کم با این شیوه، اعتماد به نفسم هم بیشتر شد و توانستم بهتر و مسلط‌تر صحبت کنم.»

و حالا علی مانند یک مبلغ حرفه‌ای قرآنی و با تسلط برای جمع سخن می‌گوید. تسلطی که البته از آشنایی علی با مفاهیم آیات نشات می‌گیرد: «در مجلسی در قم جمع نسبتا بزرگی از طلاب و فضلا حاضر بودند و از آنان خواسته شد علی را امتحان کنند. هرکس سوالی درباره قرآن و آیات مختلف آن پرسید و علی همه را بدون استثنا و بخوبی پاسخ داد، به طوری که جمع کاملا متقاعد شد مطالب را طوطی‌وار حفظ نکرده و در حد خودش مفاهیم آیات را بخوبی درک کرده است.»

این را حجت‌الاسلام حمید محمدی، نخستین معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد می‌گوید که یکی از دغدغه‌هایش در این معاونت جدیدالتاسیس، کشف و معرفی استعدادهای برتر قرآنی کشور در تمام حوزه‌های فرهنگی و هنری است.

محمدمهدی حاجی‌پروانه - جام‌جم