طوفان پدافند هوایی در عملیات والفجر 8

اقدامی‌که پیش از این توسط نیروهای زمینی، هوایی و دریایی ارتش جمهوری اسلامی‌ایران درخصوص عملکرد مربوط در دوران دفاع مقدس انجام شده بود.

اهمیت انتشار اسناد و مدارک فوق پس از قریب به سه دهه از پایان جنگ از آنجا ناشی می‌شود که هنوز گوشه‌هایی از حماسه آفرینی فرزندان غیور ایران اسلامی‌در جبهه‌های غیرت و مردانگی مغفول و ناگفته مانده است.

این اسناد که روزشمار عملکرد پدافندهوایی در عملیات والفجر 8 می‌باشد نشان‌دهنده یک رزم رودر رو و جانانه از سوی کارکنان پدافند هوایی در برابر هواپیماهای متجاوز عراقی است.

ضمن تقدیر و تشکر از امیر فرماندهی محترم قرارگاه پدافندهوایی خاتم الانبیاء(ص) آجا به دلیل اتخاذ چنین تصمیم ارزشمندی، قسمت‌هایی از اسناد و مدارک روزشمار مربوط به عملکرد پدافند هوایی در عملیات والفجر8 به شرح ذیل تقدیم می‌گردد:

عملیات عکاسی ایران توسط هواپیمای RF4 و اجرای پروژه‌های مختلف جابه جایی جنگ افزار حکایت از انجام حمله بزرگی است که ساعت 22 روز جاری آغاز می‌گردد.

این عملیات به نام والفجر 8 و هدف عملیات تنبیه متجاوز و اخطار به دشمن بعثی و حامیان مستکبر و مرتجع رژیم صدام می‌باشد. نتیجه این عملیات آزاد شدن بیش از 800 کیلومتر مربع از خاک عراق می‌باشد.

در این حمله گسترده دشمن با 9000 نفر کشته و 35000 نفر زخمی‌در حالی تن به شکست می‌دهد که بیش از 70 فروند از انواع هواپیماهای خود را در رویارویی با پدافند هوایی ایران از دست داده است.

عملیات والفجر 8 نقطه عطفی است در تاریخ پدافند هوایی ایران. در این عملیات پدافند هوایی ایران توانست فضای جنوبی استان بصره را برای هواپیماهای عراقی ناامن کند و اهمیت کار از این جهت بود که این کار بیشتر با جنگ افزارهای پدافندی انجام می‌شد نه هواپیماهای شکاری.

20 بهمن 1364

مراتب جایگزینی چهار قبضه جنگ افزار 23 م م به جای چهار قبضه 5/14 م م در پازنان از سوی ف.پ.ه 1 به نهاجا 2 اعلام می‌شود.

21 بهمن 1364

برابر اطلاع واصله، فاصله نیروهای ایرانی با واحدهای عراقی در منطقه تاسیسات فاو از 500 متر الی 1.5 کیلومتر می‌باشد و با این همه پیشروی نیروهای ایرانی سخنگوی نظامی‌عراق اعلام می‌نماید حمله ایران در مناطق شرق بصره و شط العرب با شکست مواجه گردیده است. ف.پ.ه استقرار عملیاتی شدن چهار قبضه توپ 23 م م را در مواضع پایگاه پنجم شکاری اعلام می‌نماید.ف.پ.ه به ف.گ.پ.ه. همدان3 ابلاغ می‌نماید تا به منظور مقابله با هواپیماهای میگ 25 متهاجم به منطقه تهران از یک فروند تانکر سوخت رسان و هواپیمای پروژه ابابیل بهره‌برداری نمایند.

22 بهمن 1364

ف.پ.ه منطقه ایستایی جدیدی را در رابطه با دستورالعمل عملیات والفجر 8 جهت هواپیمای F14 تعیین و به گروه‌های پدافند هوایی شیراز ، دزفول، بندر امام و بهبهان ابلاغ می‌نماید. (الف شمالی 3040 شرقی 4900 ب شمالی 3035 شرقی 4337) و اضافه می‌کند منطقه ایستایی تانکر تغییر نکرده است.

گاشا4 اطلاعیه‌های زیادی را مبنی بر بمباران نیروهای سطحی ایران توسط هواپیماهای جنگنده عراق گزارش می‌نماید.

جابه‌جایی تاکتیکی سایت‌هاگ پدافند هوایی ایران باعث سرنگونی و انهدام هواپیماهای زیادی از دشمن می‌گردد: گزارش‌های واصله حاکی است در ساعت‌های 11:31 و 11:58 و 13:11 سه فروند از هواپیماهای دشمن توسط سایت‌هاگ کوثر منهدم شده است.

در ساعت‌های 14:25 و 14:28 و 14:33 و 14:35 تعداد چهار فروند دیگر از هواپیماهای مهاجم دشمن توسط همین سایت‌هاگ سرنگون می‌گردد.گزارش‌های دیگر حاکی است ساعت 15:42 دو فروند و ساعت 15:57 یک فروند دیگر از هواپیماهای دشمن توسط سایت‌هاگ سرنگون و کل هواپیماهای ساقط شده مورد تائید فاشا در روز جاری به ده فروند می‌رسد.

23 بهمن 1364

درگیری در منطقه عملیاتی بشدت ادامه داشته و در اولین ساعات صبح امروز یعنی ساعت 7:40 دقیقه سایت‌ هاگ کوثر که در سه روز گذشته امان از دشمن گرفته و ناامنی شدیدی برای پروازهای دشمن به‌وجود آورده است توسط هفت فروند هواپیماهای دشمن بمباران می‌شود، بر اثر این حمله دشمن سه نفر مجروح و سه تیر موشک به طرف هواپیماهای دشمن شلیک و یک فروند از هواپیماها سرنگون می‌شود.

حملات دسته جمعی هواپیماها به نیروهای سطحی ادامه دارد و در این حملات دسته جمعی موشکی که از سایت شلیک می‌گردد حداقل به یکی از هواپیماهای دسته جمعی دشمن اصابت نموده و آن را سرنگون می‌نماید.ساعت 10 و 43 دقیقه مسیر هواپیمای دشمن با معرف H28 و ساعت 10 و 44 دقیقه مسیر دیگری با معرف H29 به سایت‌هاگ منطقه واگذار و هر دو سرنگون می‌شوند.

در ساعت 10 و 48 دقیقه یک تیر موشک جهت مسیر دسته جمعی 006 شلیک می‌شود لیکن به هدف‌ها اصابت نمی‌نماید و در ساعت 10 و 53 دقیقه یک فروند دیگر توسط سایت کوثر منهدم می‌‌شود.

در ساعت 10 و 55 دقیقه هواپیمای دیگری از دشمن مورد اصابت موشک قرار گرفته و در ساعت 14 و 15 دقیقه دو فروند هواپیمای دشمن در موقعیت 2955 شمالی و 4835 شرقی با شلیک سه تیر موشک‌هاگ منهدم و خلبان یکی از هواپیماها با چتر نجات بیرون می‌پرد که با چشم در منطقه دیده می‌شود.

با این عملیات متهورانه سایت ‌هاگ کوثر، دشمن در ساعت 14 و 18 دقیقه سیستم HIPIN سایت را با موشک‌های ضد رادار مورد اصابت قرار داده و ساعت 14:20 دقیقه با تعداد بیشماری هواپیما کل سایت را بمباران می‌نماید.

24 بهمن 1364 

در پی حملات رزمندگان اسلام و تصرف جزیره فاو سرلشکر ماهر عبدالرشید، فرمانده سپاه سوم عراق به سقوط شهر فاو در مناطق اطراف آن اعتراف می‌نماید.

ارتش عراق با 11 یگان در منطقه فاو اقدام به پاتک علیه نیروهای ایرانی می‌کند. بخش فارسی رادیو عراق ساعت 10 و 55 دقیقه اعلام می‌کند نیروهای مسلح ایران در این عملیات از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرده است. (لازم به ذکر است در تمام بررسی‌های سازمان ملل مدرکی دال بر استفاده نیروهای ایرانی از سلاح‌های شیمیایی ارائه نگردیده.)

ف.پ.ه استقرار و عملیاتی شدن چهار قبضه توپ 23 م م جایگزین چهار قبضه توپ 14.5 م م در تلمبه خانه‌های یونیت شماره 4 آغاجاری و یونیت 5 آغاجاری را گزارش می‌نماید.

ساعت 11 و 10 دقیقه یک فروند دیگر از هواپیماهای دشمن توسط پدافند هوایی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ‌ایران سرنگون می‌گردد.

ساعت‌های11 و 15 دقیقه، 13، 13:15 دقیقه و 13:42 دقیقه هواپیماهای دشمن جزیره خارک، شهر اهواز بهره برداری منصوریه در نزدیکی شهر اهواز و بندر گناوه را بمباران می‌نمایند.

رادیو عراق طی بیانیه ای ادعا می‌کند نیروهای عراقی توانسته اند نیروهای ایرانی را از شرق بصره وادار به عقب‌نشینی نمایند.هواپیماهای دشمن شهر خرمشهر را بمباران و 19 نفر از بسیجیان مجروح می‌‌شوند. 

ساعت 10:09 دقیقه سایت‌هاگ کوثر3 مورد حمله هواپیماهای عراقی قرار گرفته و موشک رها شده از هواپیماهای دشمن به اطراف سایت اصابت می‌نماید.

در ساعت 14 یک فروند از هواپیماهای دشمن در موقعیت 3008 شمالی و 4022 شرقی توسط سایت‌هاگ کوثر 3 منهدم می‌‌شود.

ف.پ.ه به ف.گ.پ.ه. بوشهر ابلاغ می‌نماید تا سه قبضه توپ اورلیکن رها شده از شمال غرب کشور را که با کلیه متعلقات و تجهیزات و مهمات بار مبناء جهت گسترش در تلمبه خانه گناوه به بوشهر ارسال شده است را سریعا مستقر و عملیاتی نمایند.

27 بهمن 1364

ساعت 10 و 55 دقیقه جنگنده‌های ایرانی نیروهای عراقی در منطقه فاو را بمباران می‌نمایند. ساعت 11 و 15 دقیقه هواپیماهای عراقی شهر آبادان را مورد حمله قرار می‌دهند. حمله هوایی دشمن منجر به خرابی قسمتی از پل ایستگاه 7 و چند باب منزل مسکونی می‌‌شود.

ساعت 15 و هفت دقیقه و 15 و 15 دقیقه مجددا هواپیماهای عراقی تاسیسات نفتی و اطراف شهر گناوه را بمباران می‌نمایند. (هواپیماهای مهاجم به گناوه که از نوع میگ 25 بودند به شکاری اف14گشت هوایی منطقه به نام‌هامون واگذار می‌شوند و علی‌رغم کشف هدف توسط شکاری خودی و شلیک موشک به سمت آن نتیجه‌ای عاید نمی‌گردد.)

ساعت 16 و 15 دقیقه یک فروند هواپیمای توپولف عراقی در موقعیت 2950 شمالی و 4815 شرقی توسط سایت‌هاگ کوثر 3 مورد اصابت قرار می‌گیرد و سقوط آن توسط پست‌های خودی تایید می‌شود.

ساعت 16 و 22 دقیقه یک فروند دیگر در موقعیت 3010 شمالی و 4810 شرقی توسط همین سایت سرنگون می‌گردد.

ساعت 16 و 49 دقیقه در موقعیت 2945 شمالی و 4835 شرقی یک فروند دیگر از هواپیماهای دشمن به‌وسیله همین سایت موشکی هدف قرار گرفته و ساقط می‌شود.ساعت 18 و 4 دقیقه مجددا مسیری در موقعیت 3005 شمالی و 4820 شرقی به سایت‌هاگ کوثر 3 واگذار و یک فروند از هواپیماهای دشمن به‌وسیله همین سایت منهدم می‌گردد.ساعت‌های 21 و 21 و 20 دقیقه نیروی هوایی عراق اعلام می‌نماید دو هدف دریایی ایران را منهدم کرده است.رادیو بغداد از قول سخنگوی نظامی‌عراق موضوع سرنگونی و انهدام جنگنده‌های عراقی توسط پدافند هوایی ایران در روز جاری را تکذیب می‌نماید.

28 بهمن 1364 

ساعت 9 و 39 دقیقه و 9 و 48 دقیقه دو تیر موشک از سایت‌هاگ کوثر به طرف هواپیماهای دشمن شلیک می‌شود که نتیجه‌ای عاید نمی‌گردد.

ساعت 10 و 15 دقیقه با شلیک موشک دیگر از همین سایت به سمت یک مسیر دسته جمعی دشمن، یک فروند از هواپیماهای مذکور سرنگون می‌گردد.پیرو همین گزارش از سایت‌هاگ کوثر 3 در ساعت‌های10 و 38 دقیقه ، 10 و 47 دقیقه، 12 و 45 دقیقه، 12 و 48 دقیقه و 13 و 15 دقیقه نیز در هر نوبت یک فروند از هواپیماهای عراقی منهدم می‌‌شوند.

29 بهمن 1364 

ستاد کل پدافند کشور در پی بررسی حملات انجام شده به گناوه به وزارت نفت اعلام می‌دارد احتمالا دشمن به منظور حمله به گناوه از نقطه نشانی گازهای متصاعد در ارتفاعات بینک که در حال سوختن است استفاده می‌نماید و لذا پیشنهاد می‌کند در جابه‌جایی لوله‌ها یا بی‌رنگ نمودن گاز شعله یا استتار برج آب اهواز اقدام سریع به عمل آورند.

از ساعت 9 هلیکوپترهای عراقی فعالیت خود را در منطقه شرق بصره و در ساحل دریا آغاز می‌نمایند. دشمن ساعت 9 و 37 دقیقه از طریق پایگاه هوایی شعیبیه به برج‌های دیده بانی کنار اروند رود آماده‌باش می‌دهد.در ساعت 11 و 1 دقیقه یک فروند هواپیمای عراق توسط سایت‌هاگ کوثر منهدم و ساعت 11 و 24 دقیقه و 11 و 33 دقیقه نیز دو فروند هواپیمای دشمن توسط همین سایت‌هاگ مورد اصابت قرار می‌گیرد که سقوط یک فروند به تائید پست شنود (گاشا) و سقوط دیگر به وسیله هواپیمای خفاش (پست شنود پرنده) تائید قرار می‌‌شود.

30 بهمن 1364 

در ساعت 11 و 1 دقیقه و 11 و 24 دقیقه دو فروند هواپیمای دشمن توسط کوثر 3 و 4، مورد اصابت و منهدم و در ساعت 11 و 33 دقیقه یک فروند دیگر توسط سایت‌هاگ کوثر 3 سرنگون می‌گردد.در پی انهدام بی‌امان هواپیماهای دشمن توسط کوثر 3 و چهار در ساعت 11 و 46 دقیقه یک فروند موشک ضد رادار توسط هواپیماهای سوخو 22 به سمت کوثر 4 شلیک ولی به علت اقدام بموقع پرسنل هشیار پدافند هوایی ایران موشک مذکور در فاصله زیادی از سایت منفجر و در ساعت‌های13 و 29 دقیقه و 13 و 36 دقیقه و 14 و 26 دقیقه نیز سایت کوثر 3 تعداد سه تیر موشک به سمت هواپیماهای دشمن شلیک می‌شود لیکن نتیجه‌ای عاید نمی‌شود و در نهایت ساعت 17 و 49 دقیقه یک فروند هواپیمای عراقی با معرف مسیر Z77 از نوع سوخو ضد رادار توسط سایت کوثر 3 منهدم و یک هواپیما با شماره Z50 در ساعت 14 و 24 دقیقه توسط کوثر 4 منهدم و متعاقباً در ساعت 17 و 49 دقیقه یک فروند دیگر از هواپیماهای دشمن سرنگون که مورد تائید واقع می‌شود.

پاورقی:

1.فرماندهی پدافندهوایی

2. نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

3. فرماندهی گروه پدافندهوایی همدان

4. گروه اطلاعات شناسایی ارتش (جام جم - ویژه نامه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) آجا)